Kiểm tra chậm nộp thuế, doanh nghiệp đang bị 'hành'?

Qua Hệ thống tiếp nhận, trả lời kiến nghị của doanh nghiệp trên Cổng TTĐT Chính phủ, Công ty cổ phần Xây dựng Hùng Hòa (Quảng Ninh) phản ánh một số bất cập trong quy định về việc kiểm tra tại trụ sở của người nộp thuế và đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, giảm bớt thủ tục không cần thiết.

Theo Điều 2 Thông tư số 26/2015/TT-BTC, "Cơ quan thuế ban hành quyết định về việc kiểm tra tại trụ sở của người nộp thuế, thời gian kiểm tra tối đa 3 ngày làm việc...".

Căn cứ quy định này, mỗi khi gia hạn chậm nộp thuế của hàng hóa, dịch vụ doanh nghiệp cung cấp cho đơn vị sử dụng vốn ngân sách chưa trả, doanh nghiệp lại phải tiếp cơ quan thuế mất 3 ngày, một năm gia hạn 4 lần thì tiếp 12 ngày.

Công ty cổ phần Xây dựng Hùng Hòa cho rằng, thủ tục này khiến các doanh nghiệp bị mất nhiều thời gian, không tính đến việc sẽ có kẽ hở tạo ra nhũng nhiễu. Mặc dù để không bị tính tiền chậm nộp thuế, doanh nghiệp đã phải lập Mẫu 01/TCN có xác nhận của đơn vị sử dụng ngân sách.

Công ty cổ phần Xây dựng Hùng Hòa đề nghị Chính phủ xem xét lại quy định nêu trên, giảm phiền toái, giảm chi phí, tiết kiệm thời gian cho doanh nghiệp.

Vấn đề doanh nghiệp phản ánh, Bộ Tài chính trả lời như sau:

Tại Khoản 4, Điều 5 Luật số 71/2014/QH13 ngày 26/11/2014 sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật về thuế quy định: “Trường hợp người nộp thuế cung ứng hàng hóa, dịch vụ được thanh toán bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước nhưng chưa được thanh toán nên không nộp kịp thời các khoản thuế dẫn đến nợ thuế thì không phải nộp tiền chậm nộp tính trên số tiền thuế còn nợ nhưng không vượt quá số tiền ngân sách Nhà nước chưa thanh toán phát sinh trong thời gian ngân sách Nhà nước chưa thanh toán”.

Theo Khoản 7, Điều 5 Nghị định số 12/2015/NĐ-CP ngày 12/2/2015 của Chính phủ, “Trường hợp người nộp thuế cung ứng hàng hóa, dịch vụ được thanh toán bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước nhưng chưa được thanh toán nên không nộp thuế đúng thời hạn dẫn đến nợ thuế thì không thực hiện cưỡng chế thuế và không phải nộp tiền chậm nộp tính trên số tiền thuế còn nợ nhưng không vượt quá số tiền ngân sách Nhà nước chưa thanh toán phát sinh trong thời gian ngân sách Nhà nước chưa thanh toán”.

Thủ tục không tính tiền chậm nộp

Điểm 3, Khoản 10, Điều 2 Thông tư số 26/2015/TT-BTC ngày 27/2/2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn:

“3. Trình tự, thủ tục không tính tiền chậm nộp

a) Người nộp thuế thuộc trường hợp không phải nộp tiền chậm nộp theo quy định tại Khoản 1 Điều này cung cấp cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp văn bản xác nhận của đơn vị sử dụng vốn ngân sách Nhà nước về việc người nộp thuế chưa được thanh toán theo Mẫu số 01/TCN ban hành kèm theo Thông tư này.

b) Cơ quan thuế ban hành quyết định về việc kiểm tra tại trụ sở của người nộp thuế, thời gian kiểm tra tối đa là 3 ngày làm việc. Sau khi kiểm tra, cơ quan thuế xác định:

- Nếu người nộp thuế thuộc trường hợp không phải nộp tiền chậm nộp thì cơ quan thuế ban hành thông báo về việc người nộp thuế không phải nộp tiền chậm nộp thuế.

- Nếu người nộp thuế thuộc trường hợp phải nộp tiền chậm nộp thì cơ quan thuế ban hành thông báo về việc người nộp thuế phải nộp tiền chậm nộp thuế (thông báo tiền thuế nợ, tiền phạt và tiền chậm nộp) và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế theo quy định của pháp luật…

c) Sau khi được ngân sách Nhà nước thanh toán, người nộp thuế thực hiện nộp tiền thuế vào ngân sách Nhà nước và thông báo cho cơ quan thuế theo mẫu số 02/TCN ban hành kèm theo Thông tư này để cơ quan thuế có cơ sở tính lại các khoản tiền thuế nợ, tiền chậm nộp và xác định chính xác số ngày không phải nộp tiền chậm nộp của người nộp thuế”.

Căn cứ các quy định, hướng dẫn trên, trường hợp người nộp thuế cung ứng hàng hóa, dịch vụ được thanh toán bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước nhưng chưa được đơn vị sử dụng vốn ngân sách Nhà nước thanh toán nên không nộp thuế kịp thời dẫn đến nợ thuế thì không phải nộp tiền chậm nộp tiền thuế.

Trình tự, thủ tục không tính tiền chậm nộp thực hiện theo quy định tại Điểm 3, Khoản 10, Điều 2 Thông tư số 26/2015/TT-BTC nêu trên.

Tiếp theo Thông tư số 26/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính, để thống nhất quá trình thực hiện và phù hợp quy định pháp luật, tránh chồng chéo trong thanh tra, kiểm tra, ngày 3/11/2015, Tổng cục Thuế đã có Công văn số 4558/TCT-QLN chỉ đạo Cục Thuế các tỉnh, thành phố.

Theo đó, trường hợp người nộp thuế đã được cơ quan thuế thực hiện kiểm tra và ban hành Thông báo chấp nhận không tính tiền chậm nộp thì đối với các lần đề nghị không tính tiền chậm nộp tiếp theo, nếu số thuế đề nghị không tính tiền chậm nộp (bao gồm cả số thuế mà cơ quan thuế đã ra Thông báo không tính tiền chậm nộp trước đó) không vượt quá số tiền ngân sách Nhà nước chưa thanh toán của hợp đồng trước đó (mà cơ quan thuế đã kiểm tra) thì cơ quan thuế không ban hành Quyết định kiểm tra mà ban hành thông báo chấp nhận không tính tiền chậm nộp cho người nộp thuế.