Nghệ An: Chấn chỉnh quản lí đầu từ từ xây dựng cơ bản vốn ngân sách Nhà nước

(Congannghean.vn)-100% các doanh nghiệp được thanh tra đều có sai phạm trong việc hạch toán, kê khai, quyết toán thuế đối với các mức độ khác nhau. Đó là kết quả bước đầu từ cuộc thanh tra, kiểm tra trong việc quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách Nhà nước ở cấp huyện trên địa bàn tỉnh của Thanh tra Nghệ An.

Nhờ vậy, đã kịp thời phát hiện những sơ hở, yếu kém, vi phạm của các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền, từ đó đề xuất các biện pháp chấn chỉnh. Đặc biệt, việc tăng cường trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân là biện pháp quan trọng, cơ sở để chống thất thu ngân sách, đồng thời tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp trong triển khai xây dựng cơ bản (XDCB).

Theo ông Thái Quang Huy, Phó phòng Nghiệp vụ 1, Thanh tra tỉnh Nghệ An, trong những năm qua, hoạt động đầu tư XDCB ở tỉnh Nghệ An nói chung và các đơn vị cấp huyện thuộc tỉnh nói riêng đã góp phần to lớn vào sự phát triển kinh tế của địa phương, tạo sự chuyển biến quan trọng về hạ tầng kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, công tác quản lý Nhà nước (QLNN) về đầu tư XDCB từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước (NSNN) còn tồn tại nhiều yếu kém, hạn chế, đặc biệt là các chủ đầu tư cấp huyện, xã, phường, thị trấn. Nhiều dự án, công trình thi công chậm tiến độ, kéo dài, làm tăng tổng mức đầu tư.

Tình trạng thiếu vốn, phát sinh nợ đọng trong XDCB ngày càng nhiều; quyết định chủ trương và quyết định đầu tư khi chưa thực sự cần thiết, chưa căn cứ vào khả năng huy động, bố trí nguồn vốn. Ngoài ra, tình trạng đầu tư dàn trải, nhỏ lẻ, manh mún làm giảm hiệu quả vốn đầu tư; hiện tượng lãng phí, thất thoát trong đầu tư XDCB là thực trạng chung đang diễn ra tại nhiều địa phương...

Với mục tiêu tăng cường quản lý đầu tư vốn XDCB từ Ngân sách Nhà nước, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Xuân Đường cũng đã phê duyệt nội dung thanh tra chuyên đề “Về việc chấp hành pháp luật về thuế và các khoản phải nộp ngân sách Nhà nước tại các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực XDCB trên địa bàn tỉnh”.

Nếu triển khai đúng tiến độ, hoạt động đầu tư XDCB tại các địa phương sẽ tạo sự chuyển biến quan trọng về hạ tầng kinh tế - xã hội

Theo đó, trong khoảng thời gian từ tháng 3 - 7/2015, Thanh tra Nghệ An đã kết thúc kiểm tra và ban hành kết luận tại 32 doanh nghiệp. Kết quả, 100% doanh nghiệp được kiểm tra đều có sai phạm với tổng giá trị sai phạm phát hiện và kiến nghị thu hồi 6.059.070.000 đồng (chiếm 5,52%/số thuế phát sinh phải nộp). Những sai phạm chủ yếu của các doanh nghiệp là: Thuế giá trị gia tăng (26/32 doanh nghiệp sai phạm) như kê khai khấu trừ thuế đối với hàng hóa không liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; không kê khai, kê khai không đầy đủ thuế GTGT đầu ra; kê khai sai thời điểm nghiệm thu quyết toán. Có tới 30/32 doanh nghiệp được kiểm tra có sai phạm về thuế TNDN với các sai phạm như: Không hạch toán, hạch toán không đủ doanh thu, thu nhập chịu thuế; hạch toán chi phí được trừ để xác định thu nhập chịu thuế sai quy định làm giảm số thuế phải nộp; kê khai, quyết toán thuế suất thuế TNDN. Ngoài ra, một số doanh nghiệp đã không kê khai thuế tài nguyên, phí môi trường theo quy định, xác định sai khối lượng tính thuế tài nguyên và phí môi trường.

Cũng theo ông Huy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên. Về phía các chủ đầu tư, nguyên nhân là do các cơ quan Nhà nước, chủ đầu tư chậm giải ngân giá trị khối lượng XDCB đã thực hiện, tình trạng đầu tư dàn trải, nợ đọng XDCB... Vì vậy, doanh nghiệp không có kinh phí để thanh toán nguyên vật liệu, dẫn đến chậm hạch toán doanh thu so với quy định.

Trong khi đó, các văn bản pháp luật của Nhà nước nói chung và của  ngành Thuế nói riêng chưa quy định cụ thể, rõ ràng trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân nói chung và các cơ quan thuế nói riêng khi để xảy ra những sai phạm về thuế như: Không kê khai, chậm kê khai, kê khai sai, chậm nộp thuế...

Do đó, việc quản lý, giám sát, kiểm tra việc nộp thuế của các doanh nghiệp và việc xử lý các vi phạm trong lĩnh vực thuế còn gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng, nguyên nhân lớn nhất dẫn đến nhiều sai phạm trong hạch toán, kê khai, quyết toán thuế là từ phía các doanh nghiệp.

Việc các doanh nghiệp không xác định rõ thời điểm ghi nhận, hạch toán doanh thu của các công trình, dự án do đơn vị thi công theo quy định của pháp luật về thuế và chuẩn mực doanh thu mà lại hạch toán doanh thu theo số tiền thực tế được thanh toán đã dẫn đến tình trạng chậm kê khai, nộp thuế so với quy định.

Trong khi một số doanh nghiệp không loại bỏ chi phí được trừ theo quy định khi xác định thu nhập chịu thuế và quyết toán thuế, vì vậy dẫn đến việc kê khai thuế thu nhập doanh nghiệp không chính xác, làm giảm số thuế phải nộp. Vì thế, các doanh nghiệp, trong đó chủ yếu là bộ phận kế toán phải chủ động nắm bắt đầy đủ chính sách pháp luật về thuế, tài chính, kế toán để trong thời gian tới, những sai phạm này được hạn chế, khắc phục.

Trên thực tế, hiện nay, chế tài xử lý những vi phạm về thuế chưa đủ mạnh và đủ sức răn đe, nên vẫn còn tình trạng một số doanh nghiệp cố tình không kê khai thuế và sẵn sàng chịu phạt khi bị phát hiện sai phạm; trong khi chưa có chế tài cụ thể, quy trách nhiệm rõ ràng đối với các cá nhân, tổ chức trong việc để xảy ra thất thu thuế nói chung và thất thu thuế trong lĩnh vực XDCB nói riêng.

Sau khi hoàn thành việc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về thuế và các khoản phải nộp ngân sách Nhà nước tại các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực XDCB trên địa bàn toàn tỉnh, Thanh tra tỉnh Nghệ An sẽ làm báo cáo tổng hợp gửi Tỉnh ủy, UBND tỉnh nghiên cứu, xem xét và có biện pháp cụ thể để chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền xử lý các vi phạm, đồng thời tăng cường QLNN đối với lĩnh vực thuế nói chung và thuế trong XDCB nói riêng, qua đó góp phần chống thất thu ngân sách Nhà nước.