(Congannghean.vn)-Những ngày qua, người dân ở các xã ven biển huyện Quỳnh Lưu, Nghi Lộc “đứng ngồi không yên” vì diện tích ngao nuôi thương phẩm sắp đến ngày thu hoạch bị chết hàng loạt. Chưa bao giờ họ lại phải chịu cảnh xót xa như vậy, khi bỗng dưng, hàng nghìn tấn ngao phải gom lại và đổ đi một cách vội vã.
Ngao đồng loạt chết
Những năm gần đây, nhờ áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào nuôi trồng thủy, hải sản, bà con ven biển của tỉnh Nghệ An đã khai thác tối đa diện tích mặt nước, cửa lạch để phát triển kinh tế. Ngao cũng là loài được nuôi đồng loạt, mang lại giá trị kinh tế cao trong thời gian qua. Ước tính mỗi năm, toàn tỉnh nuôi hàng trăm ha ngao thương phẩm, cho thu hoạch hàng chục tỉ đồng. Một số địa phương có diện tích nuôi ngao lớn như huyện Quỳnh Lưu, Nghi Lộc, TX Cửa Lò được người dân đầu tư, cải tạo diện tích mặt nước thành những trang trại rộng lớn để nuôi hàng nghìn tấn ngao mỗi năm.
Tuy nhiên, đến thời điểm vừa qua, khi mùa thu hoạch bắt đầu thì ngao “bỗng dưng” đổ bệnh, chết hàng loạt trên diện rộng khiến người dân hết sức hoang mang. Theo báo cáo của Chi cục Thú y - Sở NN&PTNT tỉnh, tính từ thời điểm cuối tháng 2/2015 cho đến ngày 24/3/2015, diện tích ngao chết hàng loạt chủ yếu ở 5 xã của 2 huyện Quỳnh Lưu và Nghi Lộc lên tới 115,7 ha. Trong đó, huyện Quỳnh Lưu chịu thiệt hại nặng nề nhất, chiếm tới 105 ha, tập trung tại 4 xã: Quỳnh Thọ, Quỳnh Long, Quỳnh Thuận và Sơn Hải.
Các cơ quan chức năng tới hiện trường, tìm hiểu nguyên nhân ngao chết hàng loạt |
Anh Thái Bá Khang, một chủ hộ nuôi ngao tại vùng bãi triều giáp ranh giữa xã Sơn Hải và Quỳnh Thọ cho biết: Ngao bắt đầu có hiện tượng chết rải rác từ cuối tháng 2 đến đầu tháng 3/2015. Với diện tích nhận thầu khoán 20 ha mặt bãi triều, nuôi ngao được gần 15 tháng, sắp cho thu hoạch, thế nhưng, đến thời điểm hiện nay, ngao đã chết đến hơn 70% diện tích. Chưa bao giờ, ngao lại chết đồng loạt và lan nhanh như năm nay. Gia đình anh đã phải huy động nhân công để thu gom số ngao đã chết, nhằm “vớt vát” số diện tích ngao còn lại. Theo giá thị trường, ngao thương phẩm bán ra hiện nay khoảng từ 11.000 - 12.000 đồng/kg, với diện tích ngao bị chết như vậy, gia đình anh thiệt hại khoảng trên 3 tỉ đồng.
Ngao chết hàng loạt tại các xã ven biển của huyện Quỳnh Lưu trong thời gian qua |
Tại xã Nghi Thiết, huyện Nghi Lộc, đến thời điểm hiện nay cũng đã có 10,7 ha ngao chết đồng loạt. Theo phản ánh của người dân, hiện tượng ngao chết rải rác bắt đầu từ ngày 20/2/2015 cho đến nay. Cùng thời điểm này, không chỉ ngao mà hàu, vẹm, các loại cá tự nhiên cũng chết rải rác từ ngoài biển dạt vào.
Do ô nhiễm nguồn nước?
Theo báo cáo của UBND huyện Quỳnh Lưu, vào thời điểm khoảng cuối tháng 2 đến đầu tháng 3, trên địa bàn đã có hiện tượng ngao, cá tự nhiên từ ngoài biển chết dạt vào bãi nuôi ngao và vùng ven biển. Sau khi nước thủy triều rút, người dân kiểm tra bãi ngao thì thấy một số ngao không khép vỏ được. Khoảng 3 ngày sau, ngao bắt đầu chết rồi nổi lên mặt bãi. Từ ngày 27 - 28/2/2015, trên địa bàn xuất hiện cá, ốc, nhuyễn thể chết từ biển dạt vào bãi nuôi ngao và vùng biển; từ ngày 1 - 5/3/2015, ngao nuôi bắt đầu chết đồng loạt; từ ngày 6/3 đến nay, ngao đã ngừng chết.
Ông Đặng Văn Minh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thú y tỉnh cho biết: Sau khi có báo cáo nhanh từ UBND huyện Quỳnh Lưu và Nghi Lộc, ngày 17/3/2015, Chi cục Thú y Nghệ An đã chỉ đạo Trạm Thú y lấy 4 mẫu ngao ở 2 bãi nuôi thuộc xã Sơn Hải và Quỳnh Thọ gửi cơ quan xét nghiệm xác định nguyên nhân gây bệnh. Tiếp đó, vào ngày 18/3/2015, cơ quan thú y vùng III, Chi cục Thú y, Chi cục Nuôi trồng thủy sản đã làm việc với UBND huyện Quỳnh Lưu và các xã nuôi ngao để bàn các giải pháp hạn chế thiệt hại cho người nuôi, đồng thời đưa ra các biện pháp khắc phục, cải tạo môi trường để chuẩn bị vụ nuôi mới. Chi cục Thú y cũng phối hợp với các cơ quan chức năng triển khai công tác hướng dẫn hộ nuôi thực hiện các biện pháp giảm thiểu thiệt hại, hạn chế ô nhiễm môi trường bằng cách thu hoạch ngao đạt kích cỡ, san thưa mật độ nuôi, tích cực nhặt ngao yếu, chết để tiêu hủy.
Cũng theo phân tích của Chi cục Thú y, nguyên nhân ban đầu dẫn đến hiện tượng ngao chết hàng loạt có thể do môi trường nước biển ở vùng nuôi bị ô nhiễm từ nguồn nước thải công nghiệp hoặc do hiện tượng “thủy triều đỏ” từ tảo độc ở biển tràn vào bờ. Hơn nữa, ngao là loài thủy sản được nuôi ở các bãi cát bồi ở vùng cửa lạch, hệ thống nuôi hở, thức ăn hoàn toàn phụ thuộc vào tự nhiên. Mặt khác, vùng nuôi ngao phụ thuộc vào môi trường nước biển ven bờ và điều kiện thời tiết tại từng vùng nuôi. Vì vậy, để tìm được tác nhân tác động làm ngao nuôi bị chết hàng loạt như vừa qua cũng gặp nhiều khó khăn.
.