Theo số liệu thống kê, chỉ mới tính trong năm 2010 và 2011, trên địa bàn toàn tỉnh Nghệ An đã xảy ra 20 vụ ngộ độc thực phẩm, trong đó có vụ lên tới hơn 400 người ngộ độc tập thể, có 249 người phải đưa đi bệnh viện cấp cứu, có 2 trường hợp tử vong.
Ngộ độc thực phẩm đang là nỗi ám ảnh sợ hãi cho nhiều người do nhiều nguyên nhân nhưng phần lớn là do việc lựa chọn chế biến, bảo quản và sử dụng thực phẩm không an toàn, những người trực tiếp chế biến thiếu kiến thức về VSATTP, công tác vệ sinh kém.
Tại một số huyện và thị xã, đa số các trường mầm non chưa được cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện VSATTP, hoặc Giấy khám sức khỏe định kỳ, Giấy chứng nhận tập huấn kiến thức VSATTP cơ sở, chưa có Hợp đồng cung cấp nguyên liệu thực phẩm, đặc biệt là nhóm hàng thực phẩm tươi sống.
Bên cạnh đó, phần lớn các bếp ăn thiết kế không đúng quy trình kỹ thuật chưa theo nguyên tắc một chiều. Nghĩa là chưa phân loại rõ từng công đoạn chế biến thực phẩm, cũng như khoanh vùng các khu ô nhiễm và không nhiễm thực phẩm. Các bếp ăn chưa lưu mẫu thức ăn, hệ thống thoát nước thải chưa đảm bảo, không có thùng đựng rác, rác thải vứt bừa bãi ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường, gây ô nhiễm nguồn thực phẩm và công trình vệ sinh còn gần khu vực chế biến thực phẩm rất dễ lây lan mầm bệnh.
Thực trạng trên là tác nhân rất có thể để các vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra hàng loạt và đối tượng dễ bị tổn thương là các cháu tuổi mầm non sức đề kháng còn yếu.
Vừa qua, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Chỉ thị số 12/2012/CT - UBND về việc tăng cường các biện pháp đảm bảo VSATTP tại các bếp ăn tập thể, cơ sở cung cấp suất ăn sẵn. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu Sở Y tế phối hợp với Ban quản lý các khu CN, Sở Giáo dục và Đào tạo, các sở ban ngành liên quan tổ chức thanh tra, kiểm tra bếp ăn tập thể tại các doanh nghiệp trong khu Công nghiệp, các đơn vị trường học về việc chấp hành các quy định của pháp luật về đảm bảo VSATTP.
Trong quá trình thanh tra, kiểm tra kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm không để các cơ sở không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật sản xuất, chế biến thực phẩm, cung ứng dịch vụ ăn uống đồng thời công bố trên các phương tiện truyền thông đại chúng các cơ sở chấp hành đúng các quy định về đảm bảo VSATTP và có nhiều nguy cơ xảy ra ngộ độc thực phẩm.
Kiểm tra bếp ăn tập thể tại Trường Mầm non Cửa Nam, TP Vinh
Đối với giám đốc các doanh nghiệp, hiệu trưởng các trường học có bếp ăn tập thể, phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc đảm bảo VSATTP đối với bếp ăn tập thể trong đơn vị. Chỉ cho phép thực hiện hợp đồng cung ứng dịch vụ đối với các cơ sở cung cấp suất ăn sẵn có tư cách pháp nhân, có đủ năng lực đảm bảo VSATTP, có Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Các đơn vị tổ chức bếp ăn tập thể, người được giao quản lý bếp ăn phải ký cam kết và phải chịu trách nhiệm đảm bảo VSATTP với thủ trưởng đơn vị mình, nguồn thực phẩm phải có hợp đồng cung cấp, có tài liệu chứng nhận về chất lượng, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng đã được kiểm định.
Tổ chức tập huấn kiến thức về VSATTP để nâng cao nhận thức trong việc chấp hành các quy định về VSATTP, tổ chức khám định kỳ cho người trực tiếp sản xuất, kinh doanh thực phẩm, hướng dẫn và triển khai công tác thẩm định để cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm theo quy định.
Ông Phan Xuân Hùng - Trưởng khoa Vệ sinh ATTP - Trung tâm y tế TP Vinh cho biết: Hiện nay trên địa bàn thành phố có 75 trường học thuộc các bậc học mầm non, tiểu học, trung học cơ sở có bếp ăn tập thể. Trong thời gian qua, một số trường đã đầu tư xây dựng cơ sở vật chất bếp ăn theo quy trình một chiều, tổ chức ký cam kết với các cơ sở cung cấp thực phẩm có uy tín chất lượng.
Đến nay, 100% các trường học trên địa bàn thành phố đã được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhân viên bếp có giấy chứng nhận sức khỏe, giấy tập huấn kiến thức VSATTP; y tế trường học đã có đầy đủ sổ sách liên quan đến bếp ăn tập thể. Nhờ làm tốt công tác kiểm tra, giám sát nên trong thời gian qua, các trường học có bếp ăn tập thể trên địa bàn TP Vinh đã thực hiện tốt các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm nên không xảy ra các vụ ngộ độc về vệ sinh an toàn thực phẩm.
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn những tồn tại như công tác vệ sinh đối với dụng cụ của một số trường chưa đảm bảo; hệ thống thoát nước và ánh sáng của một số trường chưa đạt; quy trình lưu mẫu chưa đúng theo cách hướng dẫn; sổ ghi chép diễn biến hàng ngày còn thiếu các nội dung. Vì vậy, trong thời gian tới, Trung tâm Y tế Vinh sẽ tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát VSATTP, thường xuyên cập nhật các kiến thức đảm bảo VSATTP cho người quản lý và người tham gia chế biến.
Hiện nay, trên thị trường vẫn tồn tại nhiều nguồn thực phẩm không rõ nguồn gốc, việc này là ẩn họa nguy cơ mất vệ sinh an toàn thực phẩm có thể gây ngộ độc, thậm chí có thể nguy hiểm tới tính mạng nhiều người. Mong rằng những người trực tiếp chế biến thực phẩm ăn uống đừng vì lợi nhuận đồng tiền mà thiếu trách nhiệm trong công tác VSATTP.
Bên cạnh đó, các cơ quan có thẩm quyền cần nâng cao vai trò giám sát đối với việc thực thi pháp luật về ATTP trên địa bàn. Qua đó, nhằm hạn chế tối đa ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra bất cứ lúc nào làm ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng.
Lê Hoa
.