Tại chợ ngô ngã ba Bầu, ấp Đông, xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn - TP.HCM, vào buổi chiều hàng ngày, hàng trăm phương tiện - từ xe tải nhỏ, xe ba gác đến xe máy... - đến để lấy hàng. ngô ở đây chỉ bán với giá 700-800 đồng/trái. Khi chúng tôi thắc mắc về nguồn gốc ngô, một người bán khẳng định: "Đây là hàng Việt Nam chất lượng cao, yên tâm đi!".
Hẻm ngô luộc
Theo chân một người đàn ông đi xe ba gác lấy hàng tại chợ ngô ngã ba Bầu, chúng tôi đến hẻm ngô luộc ở hẻm 249 Tân Kỳ Tân Quý, quận Tân Phú - TP.HCM. Hơn 100 nồi ngô bày ngoài con hẻm nhếch nhác đang sôi sùng sục. Để ngô ngay trên nền đất rồi dùng dao chặt cùi, một phụ nữ cho biết: "Giờ này ít người luộc ngô vì bán buổi chiều và tối không được nhiều. Bình thường, chúng tôi luộc từ 2h để kịp bán buổi sáng".
Hẻm ngô luộc có khoảng 40 hộ dân, sống trong những căn nhà thuê xập xệ. Trời chập choạng tối, hàng chục xe máy, xe ba gác bắt đầu chở ngô về để chuẩn bị luộc hôm sau bán. Thông thường, mỗi hộ lấy khoảng 10 bao ngô/ngày, mỗi bao 500 trái. Với mỗi trái ngô luộc giao cho người bán, họ lời khoảng 500-600 đồng. Như vậy, với công việc luộc ngô, mỗi ngày, một hộ thu nhập 300.000 - 400.000 đồng.
 |
| ngô luộc tại hẻm 249 Tân Kỳ Tân Quý, quận Tân Phú - TP.HCM |
Trong khi trò chuyện, chúng tôi thấy một người đàn ông cho một số chất gì đó vào nồi ngô luộc. Khi chúng tôi ngỏ ý muốn học cách luộc ngô cho thơm ngon, trông bắt mắt, để được lâu; đồng thời cam đoan sẽ tự đi bán tại một địa bàn khác "không đụng hàng", ông ta chần chừ một lúc rồi chỉ tay vào những hũ để lổn ngổn bên cạnh, nói ngắn gọn: "Thì cứ luộc với muối diêm, đường hóa học...".
Trong khi đó, những người bán ngô luộc trên đường Quang Trung, quận Gò Vấp - TP.HCM còn có một "bí kíp" để ngô mềm hơn, nhanh chín hơn. Đó là luộc ngô chung với... pin!
"Bí quyết" đáng ngại
Tại chợ Kim Biên, quận 5 - TP.HCM, khi chúng tôi hỏi mua loại hóa chất dùng để luộc ngô nhanh mềm và lâu ôi thiu, người bán đưa ra một bọc màu trắng không nhãn mác, không hạn sử dụng, không nơi sản xuất và giới thiệu là muối diêm, giá 110.000 đồng/kg.
"Những người luộc ngô đều dùng muối diêm để tiết kiệm thời gian, chỉ cần khoảng 2 muỗng cà phê cho một nồi 200 trái. Tuy nhiên, muốn ngô càng lâu ôi thiu thì bí quyết là phải cho càng nhiều muối diêm vào. ngô bán không hết hôm nay có thể để bữa sau hấp lại, trông vẫn tươi mới, thơm ngọt" - người bán hàng quả quyết.
Những người bán hóa chất ở chợ Kim Biên cho biết loại đường hóa học mà người luộc ngô thường mua sử dụng là Tang Jing của Trung Quốc, có cánh to gần bằng hạt đậu xanh, độ ngọt gấp 500 lần đường cát bình thường, giá khoảng 90.000 đồng/kg. Theo tìm hiểu của chúng tôi, loại đường hóa học này không có trong danh mục các loại phụ gia thực phẩm được Bộ Y tế cho phép lưu hành tại Việt Nam, vì có thể gây ra ung thư gan, ung thư phổi, dị dạng bào thai, ảnh hưởng đến các yếu tố di truyền...
Coi chừng rước bệnh
PGS-TS Phan Thị Sửu, Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật an toàn vệ sinh thực phẩm - Hội Khoa học Kỹ thuật an toàn thực phẩm Việt Nam, khẳng định pin là thứ không được phép dùng trong sản xuất và chế biến bất cứ loại thực phẩm nào, nhất là lại cho trực tiếp vào nồi để luộc ngô với mục đích nhanh nhừ. Pin chủ yếu chứa các kim loại nặng như chì, thủy ngân, cadmium... nên đặc biệt độc hại đối với não, thận, hệ thống tiêu hóa, sinh sản của con người. Dù ở hàm lượng nhiều hay ít, người sản xuất thực phẩm tuyệt đối không được cho pin vào vì nó sẽ gây nguy hiểm cho sức khỏe con người.
Theo bà Sửu, muối diêm dù là hóa chất được phép sử dụng trong thực phẩm nhưng các nhà khoa học luôn khuyến cáo về tính độc hại của nó nếu dùng quá liều. "Khi cho phép sử dụng, các nhà khoa học đã đưa ra ra những khuyến cáo cụ thể về hàm lượng. Tuy nhiên, những người luộc ngô chắc chắn không thể biết được tỉ lệ như thế nào là an toàn cho sức khỏe. Với muối diêm, nếu dùng quá giới hạn cũng có thể gây rối loạn tiêu hóa, chuyển hóa thành chất gây ung thư, nhất là ung thư gan, dạ dày" - bà Sửu cho biết.