Gà siêu rẻ
Giá gà lông (công nghiệp) xuất chuồng tại các nông hộ ngoại thành Hà Nội theo khảo sát ngày 12.7 là 26.000 - 27.000đ/kg. Giá gà lông bình quân miền Bắc trong mấy tháng trở lại đây, theo Cục Chăn nuôi (Bộ NNPTNT) là khoảng 25.000đ/kg. Từ tháng 5, Cục Chăn nuôi đã cảnh báo về tình trạng thừa gà thịt do cuối năm 2011 người chăn nuôi tái đàn mạnh. Tăng trưởng đàn trong 6 tháng đầu năm đã lên tới gần 6% so với cùng kỳ năm ngoái, sản lượng thịt gia cầm đạt gần 430.000 tấn, tăng hơn 13%. Lượng gia cầm vượt cung cộng với sức mua giảm khiến thị trường thừa mứa, giá thu mua tại chuồng rớt trầm trọng.
Điều đáng nói là trong bối cảnh này, Bộ NNPTNT khẳng định hiện tượng gà lậu từ TQ tràn về nước ta ồ ạt hơn bao giờ hết. Tính riêng trên địa bàn Hà Nội, những ngày cuối tháng 6, lực lượng quản lý thị trường đã bắt giữ 17 tấn gà lậu. Trong đó, nhiều chuyến hàng, lái xe khai nhận vận chuyển về chợ gia cầm Hà Vĩ (Thắng Lợi, Thường Tín, Hà Nội) để tiêu thụ.
Ông Cấn Xuân Bình - Chi cục trưởng Chi cục Thú y Hà Nội - cho biết: "Lực lượng thú y trên địa bàn TP đã bắt và tiêu hủy trên 80 tấn gà lậu có xuất xứ từ TQ. Trong đó, lượng gà vận chuyển về chợ Hà Vĩ chiếm khoảng 30 tấn". Số gà lậu này, theo ông Bình là được trà trộn vào đàn gà "ta" để mang vào nội thành tiêu thụ dễ dàng. "Người tiêu dùng khó lòng phân biệt được gà "ta" và gà lậu khi mua nguyên con. Không thể xác định lượng gà TQ được bán tại chợ Hà Vỹ chiếm bao nhiêu phần trăm" - ông Bình nói.
Hậu quả khôn lường
Bà con chăn nuôi đang gặp khó khi gia cầm không tiêu thụ được, dồn ứ và bị thương lái ép giá với mức chịu lỗ. Nay gà lậu lại ồ ạt tràn về, chưa nói đến nguy cơ lây lan dịch bệnh, mất an toàn vệ sinh thực phẩm đã khiến ngành chăn nuôi càng khốn đốn. Ông Nguyễn Văn Hội - chủ trang trại chăn nuôi gà ở xã Vân Hòa, huyện Ba Vì - cho biết: "Gà công nghiệp hiện chỉ xuất được ở mức 26.000 -27.000đ/kg. Trong khi đó, giá thành là 34.000đ/kg. chúng tôi đang lỗ 7.000 - 8.000đ/kg".
Giữa tháng 6, trang trại ông Hội xuất 8.000 con gà thịt tổng lượng 20 tấn với giá 26.000đ/kg. Sau gần 3 tháng chăn nuôi, ông Hội không những không thu hồi được vốn mà còn lỗ ngót nghét gần 200 triệu đồng. Hiện ông Hội đã bỏ hẳn nuôi gà công nghiệp, duy trì nuôi ít gà ta, gà lấy trứng để cầm cự. Ông Hội lo lắng, với tình hình này ông chưa tính đến khả năng tiếp tục tái đàn.
Trước tình hình trên, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Diệp Kỉnh Tần bức xúc: "Trong lúc mình đang thừa gà vịt, gà loại thải TQ tràn vào thoải mái là điều bất thường. Khi TQ tạm dừng nhập gia súc, gia cầm của ta, một con lợn từ VN cũng không chui qua được biên giới, trong khi gà lậu từ TQ vẫn trót lọt dù ta đã ra sức cấm, huy động mọi lực lượng, địa phương vào cuộc".
Theo ông Tần, giá gia cầm trên thị trường hiện nay đã xuống rất nhiều so với đầu năm do có sự chi phối của gà siêu rẻ từ TQ. Điều lo lắng nhất hiện nay là người chăn nuôi lao đao bởi đầu tư tiền mua gà, vịt giống giá cao, thức ăn chăn nuôi liên tục tăng giá, trong khi phải bán chịu lỗ. Còn theo ông Bình, xe gà lậu một khi đã trót lọt qua biên giới dễ dàng thì khi vào sâu nội địa rất khó bắt giữ, bắt được rất mất thời gian, công sức. Chính vì vậy, vấn đề cốt lõi vẫn là sự vào cuộc mạnh tay hơn từ các tỉnh biên giới.