Trước lợi nhuận quá lớn từ trái cây Trung Quốc, trong khi chúng lại bị người tiêu dùng dần dà cạch mặt, hầu hết người bán hàng đều né chữ Trung Quốc. Thay vào đó, họ giới thiệu với người tiêu dùng đây là trái cây nhập từ New Zealand, Úc, Thái Lan, Mỹ… nhưng thực chất, đa số đều là hàng Trung Quốc.
Người tiêu dùng Trung Quốc lại một phen rúng động khi có thông tin mặt hàng táo nổi tiếng Hồng Phú Sĩ được bọc trong một loại túi tẩm thuốc trừ sâu độc hại từ lúc còn non. Loại táo này không chỉ tiêu thụ trong nội địa Trung Quốc mà còn xuất bán sang một số nước. Tại Việt Nam, táo Trung Quốc được bày bán tràn ngập, trong đó có cả loại được cho là Hồng Phú Sĩ.
 |
| |
Ê hề khắp nơi, giá lại rẻ
Theo khảo sát của phóng viên, tại một số chợ, siêu thị trên địa bàn TP Hà Nội, táo có xuất xứ từ Trung Quốc được bán khá phổ biến với mức giá 45.000 - 65.000 đồng/kg, tùy loại. Chị Phạm Tuyết Hoa, chủ một cửa hàng bán trái cây ở chợ Hàng Da, quận Hoàn Kiếm, cho biết cửa hàng của chị có bán một số loại táo nhập khẩu, trong đó có táo đường Trung Quốc.
Lúc nhập về, loại táo này chỉ được gọi là táo đường cao cấp nhưng một số người tiêu dùng quả quyết đây chính là thương hiệu táo nổi tiếng Hồng Phú Sĩ của Trung Quốc. “Táo đường tuy không ngon bằng các loại táo nhập từ Úc hay Mỹ nhưng giá rẻ hơn 3 - 4 lần nên rất nhiều người mua để ăn hoặc làm quà biếu” - chị Hoa giải thích.
Tại một số chợ khác ở Hà Nội, những người bán trái cây cho biết mùa này, táo Trung Quốc nhập về ít hơn, giá cũng cao hơn trước đây nhưng vẫn có nhiều người hỏi mua.
Theo chị Trần Kim Xuân, đại lý bán trái cây ở chợ đầu mối phía Nam, quận Hoàng Mai - Hà Nội, thông thường các loại trái cây độc ít khi bị sâu, bọ, gián, chuột “nhòm ngó”, không như các loại khác hở ra là bị chúng “khoét” ngay. Chị Xuân cho biết dù buôn bán trái cây đã lâu nhưng không rõ về loại táo Hồng Phú Sĩ. “Từ trước đến nay, người ta chỉ gọi chung chung là táo Trung Quốc thôi” - chị nói.
Trong khi đó, tại TPHCM, táo Trung Quốc có mặt khắp nơi, từ chợ đầu mối đến chợ lẻ và cửa hàng, kể cả các quầy, sạp lề đường. Trái cây Trung Quốc nói chung và mặt hàng táo - chiếm đến gần 50% - không chỉ có mặt tại TPHCM mà còn tiêu thụ mạnh tại các tỉnh, kể cả vùng trọng điểm trái cây ĐBSCL.
Bà Nguyễn Thanh Hà, Phó Giám đốc Công ty Kinh doanh chợ đầu mối nông sản thực phẩm Thủ Đức - TPHCM, cho biết mỗi đêm, chợ này tiếp nhận gần 60 tấn trái cây có nguồn gốc nhập ngoại, trong đó hàng từ Trung Quốc chiếm gần một nửa.
Theo bà Hà, trái cây Trung Quốc về chợ chủ yếu là táo, lê, cam, quýt, nho, trong đó táo chiếm đến trên 40%. Tại chợ đầu mối nông sản thực phẩm Bình Điền, quận 8 - TPHCM, hằng đêm có đến 30 tấn trái cây Trung Quốc về chợ, nhiều nhất là táo. Mỗi đêm, hàng chục tấn trái cây Trung Quốc cũng về chợ đầu mối nông sản thực phẩm Hóc Môn - TPHCM...
Theo giới kinh doanh, trái cây Trung Quốc còn được vận chuyển bằng xe tải nặng từ biên giới về thẳng các điểm phân phối khác trên địa bàn TPHCM mà không vào chợ đầu mối, đến cả chục xe hằng đêm. Ngoài ra, nhiều xe tải vận chuyển hàng từ biên giới giao trực tiếp xuống các tỉnh ĐBSCL.
“Chưa hết bàng hoàng về hàng loạt thực phẩm Trung Quốc độc hại thì nay, chúng tôi lại không khỏi lo lắng khi hay tin một loại táo của nước này bọc trong túi tẩm thuốc trừ sâu. Táo và trái cây Trung Quốc nói chung vốn rẻ nên được nhiều người tiêu dùng chọn lựa. Tuy nhiên, chắc từ nay, chúng tôi không dám mua loại trái cây này nữa” - chị Trần Thị Phượng, ngụ chung cư Vườn Lài, quận Tân Phú - TPHCM, ngao ngán.
Tăng cường kiểm tra
Theo PGS-TS Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật - Bộ NN-PTNT, trái cây Trung Quốc phần lớn được vận chuyển vào Việt Nam bằng đường bộ thông qua cửa khẩu Lạng Sơn, Quảng Ninh... Nói về việc nông dân Trung Quốc dùng những chiếc túi nhựa tẩm thuốc trừ sâu để bọc táo, ông Hồng cho biết chưa rõ loại thuốc này có thể gây độc như thế nào. Tuy nhiên, ông khẳng định tới đây, Cục Bảo vệ thực vật sẽ tăng cường kiểm tra, lấy các mẫu táo Trung Quốc xét nghiệm để kịp thời đưa ra cảnh báo tới người tiêu dùng.
Cục Bảo vệ thực vật cho rằng phần lớn trái cây Trung Quốc sang Việt Nam bằng chính ngạch được cơ quan chức năng trong nước giám sát, kiểm soát chặt chẽ, kể cả lấy mẫu phân tích dư lượng thuốc trừ sâu, chất bảo quản. Tính đến nay, cục đã đưa vào danh mục 25 hoạt chất để kiểm nghiệm. Hiện táo là một trong những loại trái cây được lấy mẫu thường xuyên kiểm nghiệm để đánh giá độ an toàn đối với người sử dụng. Kết quả kiểm tra mới nhất cho thấy có khoảng 30% mẫu táo chứa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật nhưng đều nằm dưới ngưỡng cho phép.
Ông Hồng cho biết trên thị trường hiện có rất nhiều loại táo được nhập từ các nước như Trung Quốc, Mỹ, Úc, New Zealand… Thời điểm này không phải là mùa thu hoạch táo Trung Quốc nên lượng hàng nhập về Việt Nam thường là loại trái vụ. Mùa thu hoạch táo Trung Quốc thường bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 11, vì thế, loại trái cây này cũng được nhập nhiều sang Việt Nam từ tháng 10 năm trước đến tháng 3 năm sau. “Đây là lúc táo đang ra hoa, kết quả. Có thể vì thế mà người ta phát hiện việc nông dân Trung Quốc bọc táo bằng những túi tẩm hóa chất để ngăn chặn sâu bọ xâm hại” - ông Hồng dự đoán.
“Thực tế, các sản phẩm táo của Trung Quốc sau khi thu hoạch đều được tẩm hóa chất nhưng qua kiểm tra cho thấy các loại hóa chất này nằm trong danh mục được phép sử dụng để chống lại các chất ôxy hóa trong quá trình vận chuyển, lưu thông” - ông Hồng cho biết.