Bao ước mong phủ xanh đất trống đồi núi trọc, xây dựng các dự án phát triển mô hình kinh tế trang trại nông lâm kết hợp của Tổng đội 9 giờ đây vẫn còn rất xa xăm… Và một khi chưa có biện pháp giải quyết tích cực từ phía các cơ quan hữu quan thì trụ sở Tổng đội có nguy cơ bị bỏ hoang.
Tổng đội 9 được thành lập theo Quyết định số 81/2005/QĐ.UBND ngày 26/9/2005 của UBND tỉnh Nghệ An. Chức năng nhiệm vụ chủ yếu của đội là tận dụng tối đa tài nguyên đất đai cũng như nguồn nhân lực 5 xã vùng tả ngạn sông Lam để phát triển kinh tế, chuyển giao khoa học công nghệ gắn với mô hình phát triển kinh tế VACR cho bà con dân tộc thiểu số. Để thực hiện chức năng này, Tổng đội 9 được giao quản lý sử dụng 30ha đất thuộc địa phận xã Thạch Ngàn (Con Cuông).
Trước khi Tổng đội 9 được thành lập, đây là vùng rừng núi hoang vu. Đất lâm - nông nghiệp được một số hộ dân là người dân tộc Thái, ở những khu vực lân cận canh tác theo diện tự phát. Thực hiện di giãn dân, quản lý sử dụng đất được giao có hiệu quả, Tổng đội 9 đã tuyên truyền vận động thanh niên các vùng khác và những hộ dân là đồng bào dân tộc Thái hiện đang canh tác gia nhập vào Tổng đội để xây dựng kinh tế. Tuy nhiên, sau lễ ra quân hoành tráng và đi vào hoạt động thì sau một thời gian các đội viên lần lượt tự rời bỏ Tổng đội 9 ra về vì không một mét vuông đất sản xuất.
Qua tìm hiểu của phóng viên, nguyên nhân chính là do lúc thành lập, Tổng đội 9 không tiến hành công tác giải phóng mặt bằng trước, mà nghĩ rằng làm lễ ra quân và đi vào hoạt động rồi giải phóng cũng được. Do nghĩ đơn giản việc giải phóng mặt bằng không quá khó khăn, phức tạp, nên chủ trương là vừa làm vừa giải phóng mặt bằng, làm đến đâu thì lấy đất đến đó là được.
Chính vì làm ngược và thiếu tính toán cho nên đến nay Tổng đội 9 vẫn không có mảnh đất cắm dùi, dẫn đến tình trạng đi không xong ở cũng không đành. Thậm chí trụ sở Tổng đội 9 cũng đang xây dựng trên đất của dân và 3ha keo đã trồng cũng đang sử dụng đất của dân, mặc dù dân đã nhiều lần đòi tiền đền bù việc Tổng đội xây dựng trụ sở và trồng keo vào đất của họ, thế nhưng vẫn chưa được giải quyết.
Trụ sở hoạt động của Tổng đội 9 luôn vắng lặng và có nguy cơ bị bỏ hoang
Theo ông Lô Thanh Huấn - Phó Chủ tịch UBND xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông (nguyên Bí thư Đoàn xã Thạch Ngàn từ năm 2005 - 2010): “Lúc mới thành lập Tổng đội có 34 người cả công nhân và cán bộ, nhưng chỉ sau một thời gian ngắn thì các đội viên không thể bám trụ đã bỏ về, đơn giản vì không có đất sản xuất. Hiện tại, chỉ còn 4 người ở lại Tổng đội. Đa số đội viên trong xã sau khi ở Tổng đội về đều không có công ăn việc làm, cuộc sống gặp nhiều khó khăn, một số phải đi làm ăn xa. Hoàn cảnh nhìn chung là khổ sở cơ cực. Có thể nói bao năm nay Tổng đội 9 vẫn đang ở vạch xuất phát và có nguy cơ bị giải thể. Cho đến thời điểm này vẫn chưa giải phóng được mặt bằng nên việc phát triển, nhân rộng mô hình chưa làm được. Do đó mọi việc cơ bản mới chỉ dừng lại ở góc độ “tham mưu”, “bàn bạc”, “chờ giải quyết” chứ chưa được cụ thể hóa”.
Có thể thấy rằng, Tổng đội TNXP 9 đang đứng trước bờ vực giải thể. Thiết nghĩ, các cấp và ngành chức năng cần xem xét đánh giá tình hình thực tế về chất lượng, tầm chiến lược hoạt động của Tổng đội TNXP 9 để nếu tiếp tục phát triển mà mang lại hiệu quả thì hãy tồn tại còn không thì nên chấm dứt.
Trường Khuyên
.