Cũng không ít lần các doanh nghiệp chạy đôn chạy đáo lên các cơ quan ban ngành liên quan hỏi cho ra nhẽ, song nhận lại là những câu trả lời chờ đợi để xem xét.
Vào năm 2004, Quyết định số 63/2003/QĐ-UBND ngày 16/7/2003 của UBND tỉnh Nghệ An về một số chính sách khuyến khích, ưu đãi đầu tư vào các KCN nhỏ trên địa bàn thành phố Vinh như một lời mời gọi khá hấp dẫn khiến các doanh nghiệp không thể chối từ. Cụ thể như miễn tiền thuê đất 11 năm đầu, từ năm thứ 12 trở đi các doanh nghiệp phải thuê đất 100 đồng/m2/năm; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm đầu, 5 năm tiếp theo miễn 50%...
Công ty Cổ phần sản xuất phân bón Bắc miền Trung là một trong những doanh nghiệp gia nhập đầu tiên vào Khu công nghiệp nhỏ Nghi Phú. Cũng như bao doanh nghiệp khác, Công ty Cổ phần sản xuất phân bón Bắc miền Trung hy vọng sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi đầu tư mà tỉnh ban hành, chỉ lo chuyên tâm vào việc sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường. Tương tự, Công ty Cổ phần Austdoor Nghệ An cũng háo hức tham gia vào KCN nhỏ Nghi Phú.
Thời điểm ấy, các doanh nghiệp phải đóng góp 7,120 tỷ đồng để thực hiện các hạng mục: 50% chi phí san lấp mặt bằng, 100% chi phí đầu tư các hạng mục hạ tầng kỹ thuật hàng rào, đường giao thông, hệ thống cấp nước, thoát nước bẩn và nước mưa, hệ thống cấp điện và chiếu sáng để KCN hoàn thiện và đi vào hoạt động. Doanh nghiệp nhỏ thì đóng góp trên 200 triệu đồng, doanh nghiệp lớn hơn thì đóng góp hơn 600 triệu đồng.
Sau khi hoàn thành các hạng mục công trình, UBND thành phố đã chấp thuận cho 18 doanh nghiệp vào sản xuất tại KCN nhỏ Nghi Phú. Đi vào hoạt động chưa đầy năm thì ngày 29/12/2005, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1387/QĐ-TTg về việc bãi bỏ các Quyết định về chính sách ưu đãi của các địa phương vượt khung Nhà nước trong đó có Quyết định số 63/2003/QĐ-UBND ngày 16/7/2003 của UBND tỉnh Nghệ An.
Một góc Khu công nghiệp nhỏ Nghi Phú
Do đó, các doanh nghiệp trong KCN nhỏ Nghi Phú đã không được hưởng ưu đãi đầu tư. Để đảm bảo quyền lợi cho các doanh nghiệp trong KCN nhỏ Nghi Phú bình đẳng như các doanh nghiệp đầu tư vào các KCN nhỏ khác của tỉnh, theo Thông báo kết luận ngày 3/8/2009 của Phó Chủ tịch (nay là Chủ tịch UBND tỉnh) Hồ Đức Phớc tại buổi làm việc với các ngành và các doanh nghiệp về giải quyết một số chính sách ưu đãi đầu tư cho các doanh nghiệp trong KCN nhỏ Nghi Phú ghi rõ: “Giao cho UBND thành phố Vinh trích ngân sách thành phố (tương đương số tiền các doanh nghiệp đã đóng góp đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng) số tiền để hỗ trợ cho các doanh nghiệp đã góp vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Trong trường hợp ngân sách thành phố khó khăn, UBND thành phố Vinh tiến hành thủ tục trình UBND tỉnh (qua Sở Tài chính), UBND tỉnh sẽ hỗ trợ một phần theo hình thức cấp đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật KCN nhỏ”.
Theo Thông báo trên, xét thấy ngân sách thành phố gặp nhiều khó khăn, kế hoạch bố trí nguồn ngân sách năm 2009 không đáp ứng được tiền mà các doanh nghiệp đã góp vốn đầu tư xây dựng hạ tầng. Bởi vậy, UBND thành phố Vinh đã có văn bản (kèm theo đầy đủ hồ sơ) đề nghị UBND tỉnh Nghệ An, Sở Tài chính, Sở Công thương xem xét hỗ trợ thành phố số kinh phí các doanh nghiệp đã góp vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng tại KCN nhỏ Nghi Phú là 7,120 tỷ đồng. Sở Tài chính cũng đã có tờ trình sẽ tham mưu UBND tỉnh hỗ trợ một phần kinh phí vào đầu năm 2010 từ nguồn vượt thu ngân sách.
“Đã rất nhiều lần chúng tôi lên hỏi Sở Tài chính, Sở Tài chính lại bảo hỏi UBND thành phố Vinh; hỏi UBND thành phố Vinh thì được trả lời là đã gửi mọi công văn giấy tờ lên Sở Tài chính, chờ UBND tỉnh quyết định hỗ trợ kinh phí. Nhiều năm trôi qua rồi mà mọi việc vẫn không tiến triển gì hơn, vẫn chỉ dừng lại ở công văn và tờ trình giữa các cơ quan chức năng. Kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh chẳng khác nào như một quả bóng được đá qua đá lại không bên nào có trách nhiệm”, ông Nguyễn Đình Sinh, Giám đốc Công ty Cổ phần Austdoor Nghệ An bức xúc nói.
“Số tiền mà anh em doanh nghiệp đóng góp nay được trả lại là chính đáng. Sản xuất kinh doanh ngày một khó khăn, với số tiền mà chúng tôi đáng được nhận dù ít dù nhiều cũng là động lực thúc đẩy anh em phấn đấu làm việc, mở rộng thị trường, tăng thu ngân sách cho địa phương. Kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh đã khá rõ ràng nhưng việc giải quyết thủ tục của các bộ phận ở dưới quá chậm trễ và chưa có tinh thần trách nhiệm cao”, ông Nguyễn Thế Kinh, Giám đốc Công ty Cổ phần sản xuất phân bón Bắc miền Trung đề nghị.
Chờ đợi để xem xét, trong khi thông báo kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh đã khá rõ ràng. Sự việc kéo dài làm ảnh hưởng đến tiến độ sản xuất kinh doanh và niềm tin của các doanh nghiệp vào tỉnh bị giảm sút. Trực tiếp đến hỏi UBND thành phố Vinh và Sở Tài chính để tìm câu trả lời cho sự chậm trễ trong giải quyết tiền hỗ trợ các doanh nghiệp, chúng tôi cũng không nhận được câu trả lời thoả đáng.
Theo ông Lê Vĩnh Hùng - Phó Trưởng phòng Kinh tế UBND thành phố Vinh thì sự việc trên không quá khó để giải quyết nếu các ngành liên quan cùng chung tay tháo gỡ. Căn nguyên của sự việc không phải khó khăn về nguồn kinh phí mà khó khăn trong bố trí nguồn.
Có hai phương án để giải quyết, thứ nhất Sở Tài chính phải tham mưu cho UBND tỉnh phân chia UBND tỉnh hỗ trợ bao nhiêu trong tổng số 7,120 tỷ đồng. Số còn lại UBND tỉnh giao cho thành phố Vinh hỗ trợ cho các doanh nghiệp, đồng thời cần đưa ra thời gian cụ thể hoàn tất để các doanh nghiệp ở KCN Nghi Phú yên tâm sản xuất kinh doanh.
Phương án thứ hai là phối hợp với ngành thuế để trừ vào số tiền thuê đất hàng năm mà các doanh nghiệp phải đóng, khi trừ xong số tiền tương đương với số tiền mà các doanh nghiệp đã bỏ ra để xây dựng cơ sở hạ tầng thì các doanh nghiệp phải tiếp tục có nghĩa vụ nộp tiền thuê đất. Theo tính toán của ông Hùng thì với phương án thứ hai này, trong vòng 5 năm đến 7 năm sẽ trừ hết số tiền trên, trong khi đó các doanh nghiệp cũng yên tâm sản xuất bởi đó cũng là tiền của họ.
Mặc dù không được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư như cam kết ban đầu của tỉnh nhưng hàng năm các doanh nghiệp ở KCN nhỏ Nghi Phú vẫn thực hiện nghĩa vụ đóng thuế đầy đủ. Giờ đây, với các doanh nghiệp tại KCN nhỏ Nghi Phú thì một trong hai phương án trên, phương án nào được thực hiện doanh nghiệp cũng đồng tình ủng hộ. Chỉ mong các ban, ngành liên quan nhanh chóng giải quyết, giữ chữ “Tín” với doanh nghiệp.
Bích Huệ
.