Sau một quá trình dài vận động nhân dân trả chợ và xúc tiến đầu tư, năm 2009 Công ty Sài Gòn - Trung Đô tiến hành xây dựng chợ Giát với mục tiêu biến chợ Giát thành Trung tâm thương mại khu vực Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Yên Thành, Thái Hòa, Nghĩa Đàn.
Sau hơn 12 tháng thi công, tháng 3/2011 Chợ Giát đi vào hoạt động với gần 1.000 ki-ốt kinh doanh trên diện tích 15.000m2 và các công trình liền kề khác như biệt thự, siêu thị, văn phòng cho thuê…
Thực tế cho thấy, chợ Giát được đầu tư hàng chục tỷ đồng, xây dựng mới khá hiện đại với quy hoạch chi tiết các mặt hàng kinh doanh, hệ thống đình chính và chợ thực phẩm liền kề. Mặt tiền chợ khá ấn tượng với hệ thống ki-ốt kinh doanh các mặt hàng công nghệ cao và các sản phẩm đắt tiền. Những yếu tố đó thể hiện chợ Giát xứng tầm là Trung tâm thương mại Bắc Nghệ An.
Việc xóa bỏ chợ cũ xây dựng chợ mới ngay từ đầu đã không được bà con tiểu thương vốn kinh doanh ở chợ Giát cũ đồng tình dẫn đến tình trạng khiếu kiện lâu dài. Sở dĩ bà con tiểu thương lo ngại vì việc đầu tư xây dựng không phải do chính quyền đảm nhận mà do công ty tư nhân thực hiện, công ty nào cũng đầu tư trên phương diện tìm kiếm lợi nhuận nên bà con tiểu thương lo lắng cho việc kinh doanh ở chợ Giát.
Dù được đầu tư xây dựng khang trang nhưng chợ Giát đang trong tình trạng
“cửa đóng then cài” vì bị tiểu thương quay lưng
Việc bà con tiểu thương lo lắng là hợp lý, bởi quyền lợi từ trước đến nay của họ trong việc kinh doanh ở chợ Giát khó mà đảm bảo khi UBND huyện kiên quyết “bán” chợ Giát cho doanh nghiệp. Và nỗi lo của bà con tiểu thương đã thành hiện thực khi Công ty Sài Gòn - Trung Đô đưa chợ Giát vào “kinh doanh”.
Sau khi xây dựng xong, Công ty Sài Gòn - Trung Đô đưa ra giá cho thuê 50 năm đối với mỗi ki-ốt rộng trung bình 4,4m2 từ 120 triệu đồng đến 300 triệu đồng. Với giá này, bà con tiểu thương chợ Giát kêu trời và chỉ có một số ít liều mình đầu tư.
Theo một số tiểu thương có thâm niên kinh doanh ở chợ thì: “Chợ Giát mạnh về kinh doanh những mặt hàng nhỏ lẻ, lợi nhuận thấp nên nhà đầu tư phát giá cao thì bà con tiểu thương không giám kinh doanh vì giá đầu tư mua ki-ốt lớn mà lãi chẳng bao nhiêu”.
Thực tế hơn, bà Lê Thị Tám cho biết: “Tui kinh doanh chủ yếu là gia vị như hành, tỏi, tiêu, bột canh… mỗi ngày may lắm cũng chỉ lãi được 100.000 đồng, nay nhà đầu tư phát giá cao như thế tui đâu giám vào, tiền lời không đủ tiền lãi ngân hàng”.
Chính vì vậy sau nửa năm rao bán, chỉ vài trăm ki-ốt được bà con đầu tư thuê 50 năm và hoạt động lèo tèo. Cực chẳng đã, từ tháng 7/2011 Công ty Sài Gòn - Trung Đô quyết định đổi chiến lược kinh doanh là cho thuê theo tháng, theo đó giá trung bình mỗi ki-ốt là 800.000 đồng/tháng và hợp đồng năm một. Chiến lược mới này đã thu hút được một số hộ kinh doanh vào chợ nhưng đến nay vẫn chỉ thu hút được hơn 50% tổng số ki-ốt cho thuê.
Thực tế bà con tiểu thương đang quay lưng với chợ Giát vì giá thuê ki-ốt quá cao và không phù hợp với việc kinh doanh nhỏ lẻ của tiểu thương chợ Giát. Thay vì vào chợ Giát buôn bán, bà con tiểu thương đang đổ xô về chợ Quỳnh Mỹ, (cách chợ Giát khoảng 300m) khiến tình trạng buôn bán, kinh doanh ở đây gây mất ANTT, nhất là tình trạng ách tắc giao thông.
Cùng với đó, nhà đầu tư cũng đang chết đứng khi 30 căn biệt thự liền kề có diện tích hàng nghìn m2 đang được rao bán với giá 9 triệu đồng/m2 nhưng chưa có ai nhòm ngó.
Chỉ hoạt động bằng một nửa công suất nên chợ Giát không còn đông vui như ngày xưa. Tiểu thương thuê ki-ốt theo hợp đồng năm một không yên tâm buôn bán mà kinh doanh theo kiểu thăm dò nên lấy ít hàng hóa, kinh doanh chộp giật nên chợ Giát đang đánh mất thương hiệu.
Chợ Giát vốn rất nổi tiếng về chợ phiên nhưng từ khi chợ mới đi vào hoạt động, phiên chợ Giát đang dần mai một vì lượng khách hàng, người buôn bán đang thưa dần, sản phẩm nông nghiệp của người nông dân vốn là đặc trưng của phiên chợ đang dần kém phong phú.
Chợ Giát đang dần mất đi bản sắc vì nhà đầu tư và chính quyền không nắm bắt được tâm lý kinh doanh và khả năng tài chính của bà con tiểu thương, những người kinh doanh nhỏ lẻ, lấy công làm lãi.
Hy vọng nhà đầu tư cùng chính quyền sớm tìm ra giải pháp để chợ Giát luôn là Trung tâm thương mại của Bắc Nghệ An và mỗi phiên chợ Giát là một ngày vui của bà con nông dân Diễn - Yên - Quỳnh.
Ngọc Hùng
.