Liên tiếp 2 vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng làm 12 chết, nhiều người bị thương xảy ra tại Long An và Hải Dương đều do lái xe nghiện ma tuý khiến dư luận vô cùng bức xúc và lo lắng về sự an toàn khi tham gia giao thông. Cục CSGT (Bộ Công an) đã triển khai Kế hoạch tổng kiểm soát xe tải, xe khách trên 8 chỗ ngồi kinh doanh vận tải, nhằm ngăn chặn và giảm thiểu tình trạng này.
Sáng 23-1, chúng tôi theo chân tổ công tác của Cục Cảnh sát giao thông (CSGT) triển khai kế hoạch tổng kiểm soát xe tải, xe khách trên 8 chỗ ngồi có mặt tại km 10 cao tốc Hà Nội – Hải Phòng.
Địa điểm được lựa chọn kiểm soát là lối ra sau trạm thu phí vì đây là điểm đủ rộng để thiết lập chốt kiểm tra, sau khi xe qua trạm thu phí tốc độ đã chậm lại bảo đảm việc kiểm soát được an toàn. Hơn nữa đây cũng là thời điểm xe tải được lưu thông vào thành phố nên lưu lượng lớn, thường là những xe rơ mooc, xe container chạy đường dài.
 |
| Tổ công tác lập biên bản lái xe dương tính với ma tuý. |
Tham gia cùng CSGT, có các cán bộ Trung tâm Giám định ma túy, Viện Khoa học hình sự, (Bộ Công an) thực hiện chuyên trách “test nhanh” ma túy của lái xe.
Đại úy Phạm Đức Trọng, cán bộ của Trung tâm giám định ma tuý, Viện khoa học hình sự Bộ Công an cho biết, trong đợt kiểm tra này, lực lượng kỹ thuật hình sự sử dụng loại test để phát hiện chất ma tuý cũng như sản phẩm chuyển hoá của chất ma tuý trong mẫu nước tiểu. Nếu test kiểm tra nhanh đối với lái xe dương tính, tổ công tác sẽ niêm phong, có chữ kí của lái xe và thành phần tham gia. Sau đó, một mẫu được phân tích trên máy móc thiết bị để đưa ra kết luận chính xác đối với ma tuý. Và một mẫu được lưu giữ bảo quản lại trong thời gian 20 ngày đề phòng có khiếu nại sẽ thành lập hội đồng giám định phân tích lại.
7h30 sáng, theo đúng kế hoạch, chốt kiểm tra với đầy đủ ô che, ghế, bàn làm việc biển báo hiệu… đã được triển khai nhanh gọn. Theo đó, các lái xe 8 chỗ trở lên, lái xe container sẽ được kiểm tra cồn và ma túy.
Khi bị dừng xe, được yêu cầu đo nồng độ cồn và test nhanh ma tuý, nhiều lái xe khá bất ngờ nhưng cũng đồng tình với cách làm của CSGT.
Theo quan sát của chúng tôi, việc kiểm tra nồng độ cồn theo phương pháp mới khá nhanh gọn, lái xe chỉ việc nói vào phễu của máy đo nồng độ cồn, nếu máy báo hiệu có nồng độ cồn trong khí thở thì mới phải thổi để đo hàm lượng, nếu không có sẽ được chuyển ngay sang test nhanh ma tuý.
Mặc dù đang vội vì cần phải giao hàng đúng giờ nhưng khi được yêu cầu thử ma tuý, anh Nguyễn Đức Đoàn, 48 tuổi ở Kim Thành, Hải Dương, lái xe đầu kéo BKS 15C – 279.73, rơ mooc 15R-066.60 liền vui vẻ chấp hành.
Anh Đoàn cho biết “Tôi rất ủng hộ lực lượng Công an kiểm tra ma tuý đối với lái xe. Trên thực tế, lái xe nghiện không phải không có, những con sâu làm rầu nồi canh, ảnh hưởng đến anh em lái xe và người dân. Lái xe nghiện ma tuý rất nguy hiểm, cầm lái cả phương tiện lớn như thế này nếu sơ sẩy một chút, hậu quả sẽ rất lớn”.
Anh Trần Xuân Thịnh, 21 tuổi, lái xe đầu kéo BKS 15C-134.92, rơ mooc 15R – 075.93 ở Tiên Lãng, Hải Phòng khẳng định chắc nịch, kiểm soát rượu, bia, ma tuý là biện pháp để bảo đảm an toàn trên đường.
Được biết, việc kiểm tra ma tuý cũng diễn ra khá nhanh gọn, lái xe được tổ công tác cung cấp 1 chai nước lavie miễn phí, sau khi uống nước, lái xe trực tiếp lấy nước tiểu vào chính chai đó rồi đưa cho lực lượng kiểm tra. Chỉ sau 3 đến 5 phút là có kết quả, nếu không dương tính với ma tuý, tổ công tác sẽ đưa lại giấy tờ, chúc lái xe đi an toàn.
Cuối buổi làm việc, mặc dù đã kiểm tra hơn 50 phương tiện nhưng không phát hiện lái xe nào liên quan đến chất ma túy.
15h30 chiều cùng ngày, sau khi kiểm tra nhanh ma túy, tổ công tác đã phát hiện tài xế Đỗ Thanh Phương (26 tuổi), lái xe khách Ford Transit 16 chỗ đi từ Hải Phòng về Hà Nội dương tính với ma túy. Phương khai nhận, vào tối 22-1, trong lúc liên hoan với tổ xe, người bạn đồng nghiệp đã mời hút một loại thuốc lá có đầu lọc, nhưng không giống với với thuốc lá bình thường...
Đại úy Lê Hồng Phong, Phó đội trưởng Đội Tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 2, Phòng Hướng dẫn tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ, Cục CSGT (Bộ Công an), cho biết: Trước đây, trên tuyến đường này, lực lượng làm nhiệm vụ chủ yếu phát hiện, xử lý các lỗi dừng, đón trả khách, lấn làn, nồng độ cồn... Khi phát hiện lái xe dương tính với ma túy, lực lượng làm nhiệm vụ chỉ lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính.
 |
| Tổ công tác hướng dẫn lái xe thử nồng độ cồn. |
Còn Đại úy Phạm Đức Trọng, cán bộ của Trung tâm giám định ma tuý, Viện khoa học hình sự Bộ Công an, chia sẻ: “Qua kiểm tra hai que thử cho thấy một que không xuất hiện đủ 5 vạch đỏ (theo quy chuẩn đủ 5 vạch đỏ là âm tính với ma tuý), trong khi đó ở mẫu thử thứ hai cũng thiếu một vạch tại ô Opiate, điều này nghĩa là tài xế dương tính với ma túy...”.
Biết lực lượng Công an xử lý lái xe nghiện ma tuý, ông Nguyễn Văn Mạnh, trú ở ở xã Kim Lương, Kim Thành, Hải Dương – nơi vừa xảy ra vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng làm 8 người chết, nhiều người bị thương phẫn nộ cho biết “Chúng tôi quá đau lòng, 8 đám ma trong một ngày thử hỏi người dân chúng tôi làm sao chịu được? Nếu lái xe không nghiện ma tuý, không chạy ẩu thì sao dân chúng tôi phải đau đớn thế này? Đề nghị Nhà nước phải làm thật nghiêm, kiểm soát thật chặt chẽ, không để người nghiện tiếp tục cầm vô lăng. Có như vậy mới không còn nơi nào xảy ra tai nạn đau đớn như ở xã tôi”.
Thượng tá Nguyễn Quang Nhật cho biết, với kết quả dương tính với các chất ma tuý, tài xế sẽ không được tiếp tục hành trình, bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 22 đến 24 tháng. Cùng với việc phải chấp hành các quy định về xử phạt hành chính, còn bị tạm giữ phương tiện 7 ngày theo quy định của pháp luật.
Được biết, kế hoạch tổng kiểm soát xe tải, xe khách trên 8 chỗ ngồi kinh doanh vận tải được thực hiện trên các tuyến đường cao tốc và Quốc lộ 1 từ Lạng Sơn đến TP Hồ Chí Minh, được chia thành hai đợt: Đợt 1 từ ngày 21 đến 30-1 và đợt 2 từ 11 đến 20-2.
Quá trình thực hiện kế hoạch tuần tra, kiểm soát, những hành vi vi phạm có nguy cơ cao dẫn đến tai nạn giao thông sẽ được lực lượng CSGT tập trung, nhất là vi phạm ma túy và nồng độ cồn. Đây là lần đầu tiên lực lượng CSGT kiểm tra ma tuý đối với các lái xe.
Mặc dù mất nhiều thời gian, tốn kém hơn nhưng đây là công tác cần thiết để bảo vệ sự an toàn cho người tham gia giao thông. Tuy nhiên, theo chúng tôi, công tác này vẫn mới chỉ giải quyết được phần “ngọn”, vấn đề chính vẫn là siết chặt công tác đào tạo, sát hạch lái xe và nêu cao trách nhiệm của các chủ doanh nghiệp vận tải, bởi nếu lái xe “dính” ma tuý, nặng hơn là gây tai nạn thì phương tiện bị tạm giữ hoặc hư hỏng chính bản thân doanh nghiệp cũng chịu thiệt thòi.
.