Sông Đào 'kêu cứu'

(Congannghean.vn)-Đã nhiều năm nay, dọc hai bên bờ sông Đào chảy qua địa bàn huyện Nam Đàn, người dân ngang nhiên xả rác thải xuống lòng sông gây ô nhiễm môi trường trầm trọng. Tại khu vực các xã có sông Đào chảy qua, bình quân mỗi ngày, có khoảng chục tấn rác thải được người dân tập kết đổ ra sông. Hậu quả của hành động vô ý thức này không chỉ huỷ hoại môi trường, cản trở dòng chảy mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ người dân, là nguyên nhân gây ra các loại bệnh tật khó lường.

Ô nhiễm đến mức báo động

Sông Đào được hình thành từ thời Pháp thuộc do sức người đào đắp, xây dựng nên. Dòng sông bắt nguồn từ thị trấn Nam Đàn, chảy xuống huyện Hưng Nguyên, từ đây chia thành hai nhánh: Một nhánh chảy về TP Vinh, nhánh còn lại chảy về hướng huyện Nghi Lộc và TX Cửa Lò. Sông có lưu lượng nước lớn trên 30 m3/giây, có chức năng phục vụ tưới tiêu trên 30.000 ha đồng ruộng, phục vụ nước sinh hoạt dân sinh và ngăn lũ cho các địa phương.

Sông còn có chức năng điều hòa không khí và đáp ứng một phần nhu cầu vận tải. Một con sông nhân tạo được hình thành với những lợi ích thiết thực như vậy, thế nhưng những năm gần đây, sông Đào đang bị chính con người “bức tử”. Họ vô tư xả rác, nước thải sinh hoạt một cách bừa bãi xuống sông.

Trục chính sông Đào chảy qua thị trấn Nam Đàn và địa bàn các xã Xuân Hoà, Nam Xuân, Nam Anh, Nam Giang. Đã nhiều năm nay, nước sông Đào bị ô nhiễm nghiêm trọng vì mỗi ngày phải “gồng mình” gánh chịu hàng trăm nghìn mét khối nước thải công nghiệp, rác thải sinh hoạt đổ ra một cách vô tội vạ và điều đáng nói là hầu hết đều chưa qua xử lý. Đi xuôi dòng sông Đào, chứng kiến những bãi rác thải nằm mấp mé bờ sông được chất thành đống cao ngút.

Những bì rác chất đống bên bờ sông Đào đoạn qua thị trấn Nam Đàn

Tuy chưa có số liệu thống kê đầy đủ, nhưng ước chừng, bình quân mỗi ngày, tại khu vực các xã nơi sông Đào chảy qua, có khoảng chục tấn rác thải sinh hoạt được người dân tập kết đổ ra sông. Một trong những địa phương có lượng rác thải ra sông Đào nhiều nhất phải kể đến thị trấn Nam Đàn. Với khoảng 2 km bờ sông chạy qua địa bàn thị trấn thì có đến 20 bãi rác thải sinh hoạt đủ các loại như bao bì, phế liệu lấp dòng chảy của sông. Nhìn ra giữa dòng, nước sông một màu đen ngòm, các loại rác thải, xác động vật thối rữa trôi lềnh bềnh và bốc mùi hôi thối nồng nặc.

Bên cạnh tình trạng nước sông bị ô nhiễm nặng, dòng chảy sông Đào cũng ngày càng bị bồi lắng vì nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chính là do người dân ngang nhiên đổ bùn đất, nhất là phế thải xây dựng ra 2 bên, vô tình lấn chiếm diện tích bờ sông. Anh Vinh, một dân chài sống trên sông Đào cho biết: “Làm nghề sông nước hàng chục năm trên sông, tôi thấy tình trạng ô nhiễm ở sông Đào rất đáng báo động. Chúng tôi không dám lấy nước ở đây để sinh hoạt, ăn uống vì mọi rác thải, xác chết động vật đều được vứt xuống sông. Trước đây, nhiều người sinh bệnh đường ruột rồi ung thư nên ai cũng bất an, lo sợ ”.

Chính quyền sở tại thờ ơ!

Những năm trước, việc thu gom rác thải sinh hoạt gặp nhiều khó khăn do đường sá đi lại tại một số xã ven sông Đào không thuận lợi. Vì ngại đi xa, người dân đã hình thành thói quen xấu, hễ có rác thải là tiện tay vứt xuống sông Đào do nơi đây vắng khuất, không người trông coi. Vài năm trở lại đây, khi đường sá được mở mang, giao thông đi lại thuận lợi, huyện Nam Đàn cũng đã quan tâm đầu tư cho các xã ven sông Đào phương tiện thu gom rác thải sinh hoạt để chở về nơi tập kết tạm thời.

Tuy nhiên, hầu hết chính quyền các xã không quan tâm đúng mức nên việc duy trì thu gom rác thải không thành nếp, người dân mạnh ai nấy vứt, thậm chí đội thu gom rác được lập ra cũng tiện thể đổ luôn rác xuống sông cho đỡ phải chở đi xa.

Trao đổi với lãnh đạo UBND thị trấn Nam Đàn được biết, phía chính quyền có biết tình trạng đổ rác thải sinh hoạt xuống sông Đào. Theo đó, thị trấn đã tập trung tuyên truyền, vận động nâng cao ý thức cho người dân trong việc bảo vệ môi trường nhưng không mang lại hiệu quả, cuối cùng nhân dân vẫn cứ đổ rác xuống sông. Trong khi đó, chính quyền cũng chỉ dừng lại ở biện pháp vận động chứ không có biện pháp nào mạnh tay, ngăn chặn dứt điểm nạn đổ rác thải sinh hoạt xuống sông…

Để trả lại môi trường trong lành cho sông Đào, mong rằng, chính quyền các cấp huyện Nam Đàn cần nâng cao ý thức tự giác bảo vệ môi trường cho mọi người dân, đồng thời có biện pháp cứng rắn ngăn chặn nhằm chấm dứt ngay tình trạng đổ rác thải xuống sông. Bên cạnh đó, cần nhanh chóng đầu tư xây dựng bãi rác đúng quy định để giải quyết dứt điểm vấn nạn ô nhiễm này.