Đặc biệt, những ngày đầu Xuân 2013, hàng ngàn người dân đổ xô đi xuất ngoại tìm công ăn việc làm nơi miền đất hứa. Như một cơn bão, người dân Hà Tĩnh cũng tìm về các “mối dìu dắt” ra nước ngoài làm ăn. Thái Lan đang là địa điểm mà người dân của một số xã thuộc huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh “tìm hiểu” để làm con đường xuất ngoại trong thời buổi kinh tế khó khăn.
Chúng tôi tìm về xã Thạch Tiến và một số xã lân cận thuộc huyện Thạch Hà, không ngỡ ngàng khi Tết đã qua đi nhưng những tiếng hô “dzô” chúc tụng của những ly bia, chén rượu vẫn được phát ra từ rất nhiều hộ gia đình. Tìm hiểu mới biết, đây là những mâm cỗ liên hoan của các gia đình trong làng có người sắp đi Thái Lan làm ăn. Những tiếng hô vang chúc tụng vui mừng như báo hiệu gia đình có người đi Thái Lan hay xuất khẩu sang các nước khác đã giải quyết gánh nặng kinh tế, cơm áo gạo tiền trước mắt.
Kinh tế của năm nay được dự báo rất khó khăn, bởi thế không những không có thêm tuyển dụng mà còn giảm bớt nhân lực. Người dân đôn đáo tự tìm cách xoay xở nhưng gánh nặng miếng cơm manh áo đã khiến cách làm “xuất ngoại” sang Thái Lan có phần trở ngại cho cơ quan chức năng.
Không phải người dân nào ở xã Thạch Tiến và một số xã như Thạch Hải, Thạch Minh, Thạch Liên… của huyện Thạch Hà xuất ngoại sang Thái Lan cũng bằng con đường đúng pháp luật, rất nhiều người dân sang Thái Lan bằng những con đường phi pháp, họ đi sang mà không có một giấy tờ nào hợp lý, bảo đảm quyền xuất ngoại.
Chính người dân đi theo kiểu “chui”, kiểu “trốn” này đã ảnh hưởng lớn cho công tác quản lý số người xuất ngoại và tiền tệ lưu thông trong nước. Đặc biệt, không riêng gì huyện Thạch Hà mà một số huyện lân cận có không ít người dân tham gia vào việc đi “trốn”, đi “chui” sang Thái Lan.
Rất nhiều người đi sang Thái Lan làm ăn đã được mấy năm nhưng không qua con đường xuất ngoại “chính quy”. Khi hỏi một số người dân sang đấy họ ăn ở, công việc cụ thể được giao, sinh hoạt bên nước bạn…, nhiều người dân không khỏi xót xa cho cuộc mưu sinh nơi đất khách mà hơn hết là nỗi lo bị trục xuất bất cứ lúc nào khi bị phát hiện.
Sang đấy, con gái hay con trai cũng đều có thể làm bồi bàn, mỹ nghệ, đầu bếp, trông xe, rửa chén bát…, có thể được ăn, ở trong nhà chủ, cũng có thể là ra ở trọ bên ngoài, với mức lương 3 triệu đến 5 triệu đồng/tháng, tùy vào mới sang làm hay đã làm lâu dài.
Ở xã Thạch Hải, không ít thanh niên thi hết THCS không đậu cũng bị cuốn vào vòng xoáy của cơn bão sang Thái Lan làm ăn. Theo anh T. cho hay, muốn sang Thái Lan chỉ cần vài ba triệu là có thể “xuất ngoại”. Vấn đề người dân tự tìm con đường xuất ngoại theo kiểu giới thiệu của người khác và đi theo các con đường tiểu ngạch đã và đang gây khó khăn cho các cơ quan chức năng.
Ông Nguyễn Văn Hoàn - Chủ tịch UBND xã Thạch Tiến cho biết, người dân trong xã sang một số nước làm ăn tương đối đông, trong đó số lượng người ở Thái Lan là chiếm đa phần còn lại một số nước khác cũng không ít. Chính quyền luôn ủng hộ đối với con em đi lao động ở các nước nhưng phải được các cơ quan chức năng cho phép. Nhưng tình trạng lao động đi ồ ạt không phép như hiện nay cũng là điều khó khăn cho địa phương.
Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện nay mỗi xã có trung bình vài trăm người hiện đang làm ăn tại các nước như Thái Lan, Lào… Dự kiến số người làm ăn tại các nước này sẽ còn tăng lên vì kinh tế khó khăn.
Thiết nghĩ, nếu tình trạng “xuất ngoại” ồ ạt diễn ra thì lực lượng lao động ở các địa phương sẽ trở nên khan hiếm và kéo theo sự phát triển kinh tế của các địa phương ngày một khó khăn hơn. Mong rằng, các cơ quan chức năng sớm vào cuộc để chấm dứt tình trạng như hiện nay.
Lê Nga - Hảo Văn
.