Bị cáo Lê Ngọc Hoàng có bị oan?

(Congannghean.vn)-Theo thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng và mạng xã hội: Ông Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân (TAND) tối cao đã chỉ đạo rút hồ sơ lên TAND tối cao để xem xét vụ án “Vi phạm các quy định về an toàn giao thông đường bộ”, xảy ra vào ngày 19/11/2016 trên đường cao tốc thuộc địa bàn tỉnh Thái Nguyên, làm chết 2 người, bị thương 2 người, 2 xe hư hỏng nặng.

Vụ án đã qua 2 cấp xét xử sơ thẩm và phúc thẩm. Ngày 2/11/2018, TAND tỉnh Thái Nguyên đã tuyên cả 2 bị cáo Ngô Văn Sơn, người lái xe INNOVA đi lùi và Lê Ngọc Hoàng, người lái xe CONTAINER đi đúng làn trên đường cao tốc, cùng phạm tội theo Điều 202, Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 1999; phạt Ngô Văn Sơn 9 năm tù, buộc đền bù 700.000.000 đồng; phạt Lê Ngọc Hoàng 6 năm tù, buộc đền bù 500.000.000 đồng.

Bị cáo Lê Ngọc Hoàng

Quyết định của Chánh án TAND Tối cao thể hiện sự tôn trọng công luận và tinh thần trách nhiệm của 1 Đại biểu Quốc hội. Ông còn hứa sẽ mời các chuyên gia khẩn trương xem xét, họp bàn giải quyết vụ án.

Tình tiết vụ án tương đối rõ. Vấn đề quan trọng là cách thu thập, đánh giá chứng cứ và thái độ của người tiến hành tố tụng khi áp dụng pháp luật hình sự. Là 1 cử tri, tôi nêu lên quan điểm, tâm tư trước những vấn đề về 1 vụ án đang dậy sóng trong dư luận để độc giả tham khảo:

1. Bị cáo Ngô Văn Sơn điều khiển xe INNOVA đi lùi trên đường cao tốc. Theo Điều 16, Luật Giao thông đường bộ (năm 2008) thì “khi lùi xe, người điều khiển phải quan sát phía sau, có tín hiệu cần thiết và chỉ khi nào thấy không nguy hiểm mới được lùi”. Đây là yêu cầu bắt buộc về nhận thức và thực hiện hành vi của lái xe INNOVA. Dù Sơn khai có quan sát, thấy an toàn nhưng lời khai của Sơn không đúng thực tế, vì khi Sơn đang lùi, đã có xe đi tới, 2 xe va chạm nhau và đã xảy ra hậu quả. Mặt khác, Khoản 2, Điều 16 quy định “Không được lùi xe ở khu vực…, đường cao tốc”. Đây là lỗi nghiêm trọng, là nguyên nhân trực tiếp gây ra hậu quả trong vụ tai nạn, đủ căn cứ pháp luật để buộc tội Sơn. Riêng tình tiết có sử dụng rượu, bia khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông chỉ là tình tiết định khung tăng nặng.

2. Bị cáo Lê Ngọc Hoàng điều khiển xe CONTAINER đi đúng chiều, đúng làn đường. Hoàng khai: Từ xa đã phát hiện xe INNOVA đi lùi, lúc đó có xe phía sau đang vượt nên Hoàng không thể lái xe chuyển hướng sang bên trái để tránh xe INNOVA. Tại hiện trường có vết phanh kéo dài. Từ biến động hiện trường và dấu vết để lại trên hiện trường thể hiện có sự phản xạ nhìn, có hành vi ngăn chặn vụ tai nạn. Dù Hoàng khai nhận là “không chú ý quan sát” thì lời khai đó cũng không có cơ sở vì trái quy luật hành vi, trái thực tế đã xảy ra. Như vậy, Hoàng đã áp dụng mọi biện pháp để tránh vụ tai nạn nhưng không thể tránh được, hậu quả đã xảy ra.

Mặt khác, xe INNOVA và xe CONTAINER di chuyển ngược chiều nhau trên một làn đường cao tốc; thời gian và độ dài đoạn đường di chuyển của xe INNOVA từ khi bắt đầu lùi cho đến khi va chạm với xe CONTAINER là bao nhiêu cũng chưa được chứng minh. Do đó, không có đủ căn cứ để xác định lái xe CONTAINER không giữ một khoảng cách an toàn đối với xe chạy liền trước xe của mình. Hơn nữa, pháp luật cũng không quy định khi phía trước cùng chiều đi có xe lùi thì xe sau cũng phải di chuyển lùi. Điều này trên đường cao tốc không thể xảy ra, trừ trường hợp khi có ùn tắc giao thông, có sự hướng dẫn của người điều khiển giao thông.

Vì vậy, lái xe Lê Ngọc Hoàng không có lỗi.

3.  Tòa sơ thẩm và Tòa phúc thẩm tỉnh Thái Nguyên tuyên 2 bị cáo Ngô Văn Sơn và Lê Ngọc Hoàng cùng phạm tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” theo Điều 202, BLHS năm 1999. Tức là Sơn và Hoàng đồng phạm.

Theo Điều 20, BLHS  năm 1999 (nay quy định tại Điều 17, BLHS năm 2015) thì “Đồng phạm là trường hợp có 2 người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm”. Nhưng tội phạm quy định ở Điều 202 thuộc nhóm vô ý phạm tội. Vì vậy, trong vụ án  này không có đồng phạm.

Để hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả xảy ra, đề nghị Chánh án TAND có thẩm quyền kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng Lê Ngọc Hoàng không phạm tội và sớm có quyết định tạm hoãn thi hành án đối với bị cáo Lê Ngọc Hoàng; khi xem xét vụ án, cũng cần đánh giá thêm phần thiệt hại của 2 xe ôtô do vụ tai nạn gây ra.

Trong vụ án này, dư luận không nhắc nhiều đến vai trò của Viện kiểm sát nhân dân. Sẽ có thiếu sót nếu Viện kiểm sát nhân dân Tối cao không sớm vào cuộc.

Thiết nghĩ: Điều tra, truy tố, xét xử là công việc rất khó khăn và phức tạp, không thể dựa vào dư luận hoặc chạy theo dư luận. Nhưng dư luận xã hội cũng là 1 kênh thông tin quan trọng và chắc chắn người dân đang mong chờ vào sự công minh, công lý.