Mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ: Hiệu quả cao

(Congannghean.vn)-Những năm qua, hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) cấp huyện có nhiều bước tiến quan trọng; trong đó, đặc biệt hướng tới doanh nghiệp, thị trường và nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Với nhiều đổi mới, chuyển biến tích cực, hoạt động này ngày càng đóng góp thiết thực vào sự phát triển KT-XH và đảm bảo an sinh xã hội của địa phương.

Được sự quan tâm của các cấp, ngành và doanh nghiệp, hoạt động khoa học và công nghệ cấp huyện ngày càng khởi sắc

Giai đoạn 2013 - 2017, trên địa bàn các huyện, thành phố, thị xã đã thực hiện 1.134 mô hình ứng dụng tiến bộ KH&CN từ các nguồn ngân sách khác nhau, với tổng ngân sách hỗ trợ 79 tỉ đồng. Trong đó, có 447 mô hình được nhân rộng với tỉ lệ nhân rộng 42,5%. Công tác ứng dụng tiến bộ KH&CN vào sản xuất ngày càng được các địa phương quan tâm và mang lại hiệu quả kinh tế cao; đơn cử như các mô hình nuôi cá vược, trồng rau VietGap, nuôi thỏ Newzealand, nuôi lợn bản địa… ở TX Hoàng Mai; mô hình nuôi gà, trồng trám… ở huyện Thanh Chương… Đặc biệt, tại các địa phương miền núi, số lượng cũng như chất lượng các mô hình ngày càng được nâng cao; đơn cử như Tương Dương 122 mô hình, Quế Phong 119 mô hình, Anh Sơn 75 mô hình, Kỳ Sơn 66 mô hình.

Riêng năm 2018, Sở KH&CN đã phê duyệt xây dựng 25 mô hình ứng dụng các tiến bộ KH&CN với ngân sách hơn 1,9 tỉ đồng. Đến nay, đã có 22/25 mô hình được triển khai đạt 88% kế hoạch. Trong đó, có thể kể đến một số mô hình phát huy hiệu quả, được nhân rộng như: Mô hình trồng chanh leo cho thu nhập 100 - 120 triệu đồng/ha/năm, đã nhân rộng được 131 ha tại huyện Tương Dương và 283 ha tại huyện Quế Phong; mô hình trồng và nhân rộng bưởi hồng Quang Tiến ở TX Thái Hòa mang lại thu nhập 500 - 700 triệu đồng/ha; mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ cây lúa mùa kém hiệu quả sang trồng cây đậu xanh tại TX Cửa Lò cho thu nhập 50 - 55 triệu đồng/ha...

Song song với việc đẩy mạnh xây dựng và nhân rộng các mô hình ứng dụng KH&CN, công tác xây dựng nhãn hiệu tập thể cũng được triển khai đồng bộ dựa trên sản phẩm đặc thù, chủ lực của các địa phương. Giai đoạn 2013 - 2017, Sở KH&CN đã hỗ trợ cấp huyện xây dựng 11 nhãn hiệu tập thể: Mật ong Tây Hiếu (TX Thái Hòa), rượu nếp Hưng Tân (Hưng Nguyên), nước mắm Tân An (Quỳnh Lưu), bơ Nghĩa Đàn, su su Quỳnh Liên (Quỳnh Lưu), bò Giàng Tương Dương, đá trắng Quỳ Hợp, mật mía làng Găng (Nghĩa Đàn), dê Tân Kỳ, cốm Đông Thuận (Nghi Lộc), bột sắn dây Nam Đàn. Năm 2018, công tác xây dựng các nhãn hiệu tập thể gắn liền với các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của các địa phương cũng tiếp tục được chú trọng thực hiện, với nhiều nhãn hiệu như chè Gay của huyện Anh Sơn…

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện các mô hình vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, tồn tại như: Công tác đề xuất, đặt hàng danh mục các mô hình ứng dụng tiến bộ KH&CN chưa bám sát định hướng ưu tiên của huyện và thiếu tính tập trung, thống nhất để phục vụ phát triển cho một số đối tượng nhất định. Thực tế này dẫn đến tình trạng việc đề xuất danh mục bị trùng lặp hoặc thiếu đề xuất thực hiện cho các đối tượng cần ưu tiên thực hiện.

Theo ông Trần Quốc Thành, Giám đốc Sở KH&CN, để hoạt động KH&CN cấp huyện ngày càng phát huy hiệu quả sâu rộng, thời gian tới, UBND các địa phương cần tập trung thực hiện nhiều mô hình theo chuỗi giá trị cho một số sản phẩm ưu tiên, nhằm tạo ra sản phẩm cuối cùng có giá trị và sức cạnh tranh cao. Cùng với đó, chú trọng ưu tiên và huy động nhiều nguồn lực trong việc xây dựng và phát triển thương hiệu để tạo dựng chỗ đứng cho các sản phẩm có thế mạnh của địa phương.

Về nguồn nhân lực, cần quan tâm huy động, sử dụng nhân lực tại chỗ, đặc biệt là nhân lực các trung tâm, trạm, trại trên địa bàn để xác định, đề xuất, thực hiện các mô hình ứng dụng tiến bộ KH&CN. Qua đó, phát huy tối đa tiềm năng, tính sáng tạo của đội ngũ cán bộ khoa học - kỹ thuật của địa phương, góp phần quan trọng nâng “chất” hoạt động KH&CN sát với lợi thế cũng như nhu cầu thực tế của địa phương.