Gia đình xã hội

Cử tri miền núi 'tố' thủy điện

(Congannghean.vn)-Trong 2 ngày (18 và 19/6), các đồng chí: Lê Quang Huy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội và Đại tá Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An đã tiếp xúc cử tri tại các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông. Tại các buổi tiếp xúc cử tri cho thấy, nhiều người dân bức xúc với cách giải quyết hậu quả do các nhà máy thủy điện đã gây ra trên địa bàn.

Đồng chí Đại tá Nguyễn Hữu Cầu thăm hỏi gia đình anh Vi Văn May (nạn nhân tử vong do nhà máy thủy điện Nậm Nơn xả nước không thông báo hôm 23/5) Thủy điện Bản Vẽ xả nước

Cụ thể, trong sáng 19/6, đồng chí Lê Quang Huy và đồng chí Đại tá Nguyễn Hữu Cầu đã có buổi tiếp xúc cử tri tại xã Bồng Khê, huyện Con Cuông. Tại buổi tiếp xúc này, một số cử tri thôn Vĩnh Hoàn, xã Bồng Khê phản ánh, cuối tháng 8/2018, các nhà máy thủy điện ở thượng nguồn sông Cả đồng loạt xả lũ ồ ạt, khiến người dân thôn này không chỉ bị thiệt hại hoa màu mà 5 ha đất cũng bị mất nhưng đến nay vẫn chưa được đền bù. Theo các cử tri, nguyên nhân của sự việc là do xả lũ chứ không phải thiên tai nên nhà máy thủy điện phải có trách nhiệm đền bù thiệt hại cho người dân.

 

Sau khi nghe các cử tri phản ánh, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Hữu Cầu cho biết, ông và các ĐBQH sẽ tiếp thu ý kiến của cử tri,  đồng thời sẽ góp tiếng nói để sớm hỗ trợ cho người dân. Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu đề nghị UBND huyện Con Cuông, Công an địa phương, chính quyền xã Bồng Khê nhanh chóng giải quyết những phản ánh khác của người dân như cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường; tình hình ANTT trên địa bàn; tình trạng điện yếu ảnh hưởng đến sinh hoạt…

 

Trước đó, trong sáng 18/6, đồng chí Lê Quang Huy và đồng chí Đại tá Nguyễn Hữu Cầu đã tiếp xúc cử tri tại xã Na Ngoi, huyện Kỳ Sơn. Theo các cử tri xã Na Ngoi, trên địa bàn xã hiện nay có 2 nhà máy thủy điện, từ khi có nhà máy thủy điện, địa phương cũng xuất hiện những “dòng sông chết”, nguồn nước cạn kiệt. Vì thế người dân không có nước để sản xuất nông nghiệp... Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân trên địa bàn. Tiếp thu ý kiến cử tri xã Na Ngoi, đồng chí Đại tá Nguyễn Hữu Cầu đề nghị UBND huyện Kỳ Sơn cần kiểm tra ngay tình trạng các dòng sông cạn kiệt ảnh hưởng đến việc canh tác, sản xuất nông nghiệp của người dân để có các phương án khắc phục kịp thời.

 

Chiều cùng ngày, 2 ĐBQH đã có buổi tiếp xúc với cử tri xã Xá Lượng, huyện Tương Dương. Tại đây, các cử tri đều thể hiện sự bức xúc với việc vận hành các nhà máy thủy điện đóng trên địa bàn (xã Xá Lượng hiện có 2 thủy điện đóng trên địa bàn là Nậm Nơn và Bản Ang). Cử tri xã Xá Lượng phản ánh, trước khi xây dựng nhà máy thủy điện, nhiều hộ dân đã được khảo sát và kiểm đếm tài sản nhưng sau đó lại chỉ được đền bù phần đất bị ảnh hưởng chứ không cho di dời. Trong khi khoảng cách của các hộ dân với công trình thủy điện là quá gần, ảnh hưởng đến an toàn của người dân. Trong quá trình thi công, việc nổ mìn khiến người dân phải sơ tán, làm hư hại nhà cửa, tuy nhiên, phải kiến nghị nhiều lần mới được đền bù, nhưng vẫn không thỏa đáng.

Thủy điện Bản Vẽ xả nước

Cũng theo cử tri xã Xá Lượng, trạm điện của nhà máy thủy điện cách nhà dân chưa đầy 5 m, gây bất an, đe dọa đến tính mạng người dân. Biển cảnh báo an toàn, cấm không cho người vào khu vực thủy điện của nhà máy thủy điện trong tầm 100 m nhưng hiện nay người dân lại phải sinh sống cách đập chưa đến 20 m, bờ tường nhà dân thậm chí sát với trạm biến áp... Cử tri phản ánh thêm, việc giải quyết các thiệt hại phát sinh sau khi vận hành nhà máy thủy điện Nậm Nơn, trong đợt xả lũ cuối tháng 8/2018 đã làm trôi và sạt lở nhà của 14 hộ gia đình sống dọc khu vực thủy điện, hiện nay chính quyền đã kiểm đếm, lập hồ sơ trình các cấp có thẩm quyền xem xét nhưng gần một năm vẫn chưa có kết quả, trong khi người dân thì vẫn chưa có chỗ ở.

 

Mới đây nhất (23/5), nhà máy thủy điện Nậm Nơn xả nước không có còi báo đã khiến anh Vi Văn May trú tại bản Xiêng Hương, xã Xá Lượng tử vong. Sau sự việc trên, đại diện nhà máy đã đến gặp gia đình anh May cùng giải quyết sự việc, thống nhất bồi thường dân sự 135 triệu đồng nhưng sau đó lại xin bớt một nửa số tiền trên vì phía thủy điện cho rằng có phần lỗi của cả nạn nhân, điều này đã khiến người thân anh May và người dân trên địa bàn bức xúc. Tiếp thu ý kiến này, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu yêu cầu cơ quan Công an huyện Tương Dương điều tra sự việc, xử lý theo đúng quy định của pháp luật!

 

Trong những năm gần đây, đặc biệt kể từ khi các dự án nhà máy thủy điện xây dựng trên tuyến sông Nậm Nơn, Nậm Mộ, sông Cả đi vào hoạt động, hầu như không có cuộc tiếp xúc cử tri nào mà người dân các địa phương có thủy điện không đề cập, hệ lụy của các nhà máy thủy điện. Sau hàng chục năm, song đến nay việc “an cư lạc nghiệp” của người dân tái định cư thủy điện Bản Vẽ vẫn chưa thể yên ổn sinh sống, nhiều người dân đã bỏ tái định cư trở về quê cũ! cử tri mong muốn, những kiến nghị của họ sẽ được các ĐBQH truyền tải đến cơ quan cao hơn, sớm giải quyết những hệ lụy do thủy điện gây ra cho họ!

Tại Báo cáo đánh giá toàn diện tác động của các công trình thủy điện đối với điều tiết, ngăn lũ trên địa bàn tỉnh Nghệ An của đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Nghệ An vào cuối tháng 10/2018 đã đề nghị UBND tỉnh Nghệ An đưa ra khỏi quy hoạch, rút giấy phép đầu tư các dự án thủy điện không khả thi, hiệu quả thấp, triển khai chậm tiến độ hoặc chưa triển khai, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, đời sống của nhân dân. Đến nay, Bộ Công Thương và UBND tỉnh Nghệ An đã loại bỏ 15 dự án thủy điện, 1 dự án đang xem xét loại bỏ.