Năm 2012 cũng là năm giới chức trách quyết liệt và mạnh tay nhất trong việc tuyên chiến với các hành vi phản cảm, phi văn hóa trong nghệ thuật biểu diễn. Tuy nhiên, những gì làm được từ công tác quản lý vẫn mới chỉ là những nét chấm phá...
Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2012 và triển khai công tác năm 2013 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) diễn ra hôm 10/1 tại Hà Nội, Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn Nguyễn Đăng Chương nhận định: Năm qua, việc định hướng phát triển nghệ thuật và thẩm mỹ nghệ thuật còn hạn chế, nhất là lĩnh vực âm nhạc và thời trang. Tình trạng người mẫu khoe thân, ứng xử phản cảm, các đơn vị tổ chức vi phạm giấy phép… diễn ra với mức độ ngày càng tăng, gây ảnh hưởng nặng nề đến xã hội. Riêng Tp HCM, chỉ trong 9 tháng của năm 2012, Sở VH, TT&DL đã xử lý 11 trường hợp vi phạm về hoạt động nghệ thuật biểu diễn (gấp đôi so với năm 2011).
Tháng 2/2012, hình ảnh người mẫu Thái Hà xuất hiện trong trang phục kiệm vải, hở gần hết phần ngực do nhảy nhót quá "sung" xuất hiện tràn lan trên mạng. Ngay sau khi nắm được vụ việc, Sở VH, TT&DL Tp HCM đã xử phạt hành chính người mẫu Thái Hà 5 triệu đồng. Tiếp đó, trong đêm diễn "Ngàn sao hội tụ", ca sĩ Thu Minh đã bị dư luận lên án gay gắt với chiếc áo gây lộ vòng 1 của mình. Dù chỉ phạt hành chính 3,5 triệu đồng và không áp dụng hình phạt bổ sung, nhưng sự vào cuộc của cơ quan quản lý đã khiến nữ hoàng sexy này ý thức hơn về trang phục biểu diễn của mình. Trước báo giới, cô và người mẫu Thái Hà đều tự nhận mình cảm thấy rất xấu hổ khi nhìn lại những hình ảnh phản cảm trước đây.
 |
| Sau khi nhận án phạt 5 triệu đồng vì sự cố trang phục phản cảm, người mẫu Thái Hà nói cảm thấy xấu hổ khi nhìn lại cách ăn mặc của mình |
Mới đây nhất là vụ Võ Hoàng Yến và ban tổ chức chương trình "Đam mê và hội tụ" diễn ra đêm 20/12 bị xử phạt hành chính vì bộ trang phục khiến cô siêu mẫu gần như lộ rõ vòng 1 khi xoay người. Hoàng Yến thanh minh rằng đây là ý tưởng của nhà thiết kế và cô buộc phải tuân theo. Tuy nhiên, điều này làm cho nhiều người hồ nghi vì đây không phải là lần đầu tiên cô siêu mẫu này "quên" mặc nội y hay lộ vòng 1.
Không chỉ mạnh tay trong việc chấn chỉnh trang phục biểu diễn, năm 2012 cũng được coi là năm ngành Văn hóa quyết liệt trước thái độ, ý thức ứng xử thấp kém của nghệ sĩ cũng như những lùm xùm của các chương trình truyền hình thực tế. Giữa tháng 7/2012, ca sĩ Trọng Tấn và Anh Thơ bị Bộ VH, TT&DL tạm cấm biểu diễn vì tự ý bỏ về nước, không tham gia chương trình nghệ thuật chào mừng Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào. Mặc dù án phạt cấm biểu diễn của Anh Thơ, Trọng Tấn chỉ kéo dài hơn 2 tuần do Bộ cân nhắc "công - tội" nhưng nó cũng đủ sức răn đe, khiến nhiều nghệ sĩ khác ý thức hơn về trách nhiệm của mình.
Màn hút thuốc lá "điệu nghệ" của Thanh Hằng trong phần trình diễn chiếc váy ren đen trên sàn catwalk đêm thời trang Elle Show đã khiến dư luận lên tiếng chỉ trích. Ý đồ dàn dựng thiếu lành mạnh của ban tổ chức bị phạt 3,5 triệu đồng. Tiếp đó, ngành Văn hóa lại một phen đau đầu khi tìm biện pháp xử lý hành vi phản cảm chưa có tiền lệ: Nụ hôn khả ố của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng với nhà sư. Đàm Vĩnh Hưng bị phạt ở mức kịch trần là 5 triệu đồng. Dù mức phạt bị đánh giá là chỉ như gãi ngứa, và sau khi bị phạt, Đàm Vĩnh Hưng vẫn vô tư xuất hiện trên các phương tiện thông tin đại chúng nhưng phần nào động thái cứng rắn của người thực thi công lý đã khiến cơn bão dư luận lắng lại.
Sau án phạt vì hành động hôn môi nhà sư, Đàm Vĩnh Hưng tiếp tục gây bức xúc
khi xuất hiện cùng các vũ công nhí có những động tác gợi cảm không phù hợp lứa tuổi
Tháng 9/2012, làng giải trí Việt một phen sóng gió khi clip bóc trần việc dàn xếp kết quả chương trình Giọng hát Việt 2012- The Voice bị một kẻ nặc danh tung lên mạng. Ban tổ chức phải họp báo khẩn và Giám đốc âm nhạc Phương Uyên phải rút khỏi chương trình. Những ì xèo của chương trình truyền hình thực tế này khiến Cục Nghệ thuật Biểu diễn buộc Ban Tổ chức The Voice phải có văn bản giải trình. Mới đây nhất là vụ dàn xếp kết quả tin nhắn ảo của chương trình Bài hát yêu thích. Cục đã nhanh chóng vào cuộc, yêu cầu ban tổ chức phải có giải trình rõ ràng những lùm xùm, đưa chương trình minh bạch.
Tuy còn nhiều hạn chế như: Mức phạt nhẹ, việc xử phạt còn nhiều lúng túng, chủ yếu phát hiện các vụ vi phạm thông qua báo chí, dư luận, lực lượng thanh kiểm tra còn mỏng… nhưng năm 2012 đã khẳng định vai trò của cơ quan quản lý, nỗ lực dẹp bỏ những vấn nạn, sự cố phản cảm trong làng giải trí. Bên cạnh việc quyết liệt xử lý các vi phạm, từ đầu năm đến nay ngành văn hóa liên tục tổ chức hàng chục hội nghị, triệu tập các nhà quản lý văn hóa các cấp, các nghệ sĩ, đơn vị tổ chức biểu diễn để bàn về giải pháp cho những vấn nạn trong lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật và trình diễn thời trang mà trọng tâm là căn bệnh nhức nhối: Nghệ sĩ khoe thân phản cảm và nạn hát nhép, đàn nhép.
Sau 2 năm soạn thảo và hàng loạt các cuộc họp lấy ý kiến bổ sung, đầu năm 2013, Nghị định 79 quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp và người mẫu, lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu chính thức có hiệu lực. Nghị định 79 phác thảo bức chân dung rối ren, nhiễu loạn của hoạt động trình diễn nghệ thuật trong nước: Từ "hát nhép", "đàn nhép", quảng cáo "treo đầu dê bán thịt chó", ăn mặc phản cảm đến lạm phát thi hoa hậu, người đẹp, chuyện ra nước ngoài thi "chui", chuyện không có bằng THPT vẫn thi hoa hậu… Ngoài việc giảm bớt thủ tục hành chính phiền hà, quy định tổ chức chặt chẽ hơn, Nghị định tập trung nâng mức xử phạt hành chính (có thể tăng lên 50 triệu đồng, 100 triệu đồng) kèm hình phạt bổ sung như cấm không cho người vi phạm xuất hiện trên sân khấu biểu diễn, không được phép đóng phim, đóng quảng cáo và tham gia các hoạt động biểu diễn, giao lưu văn hóa nước ngoài…
Nhiều người kỳ vọng Nghị định gồm 5 chương và 31 điều này sẽ là ngọn roi quyết liệt quất vào vấn nạn nhức nhối trong trong lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang. Tuy nhiên, nói như NSƯT Lê Chức, Phó Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam: "Nghị định 79 ra đời là điều đáng mừng của ngành Văn hóa, nhưng thực tế đời sống lại hoàn toàn khác". Trước thực tế làng giải trí Việt dồn dập scandal muôn hình vạn trạng, nhiều người không khỏi hồ nghi uy lực của "chiếc roi" mới này.
Một trong những nguyên nhân khiến scandal có đất bám rễ phải kể đến mức phạt hành chính quá nhẹ. Phạt như một cách… đánh bóng tên tuổi cho người bị phạt. Về điều này, Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn Nguyễn Đăng Chương cho biết, mức phạt nằm trong khung cũ theo Nghị định 75. Hiện Cục đã phối hợp với Vụ Pháp chế điều chỉnh nâng mức phạt đối với tổ chức, cá nhân sai phạm, chế tài cấm biểu diễn, đồng thời xử lý cả cơ quan quản lý các cấp nếu sai phạm để lọt lưới, cho công diễn những chương trình gây hậu quả xấu trong dư luận. Chậm nhất cuối quý 1/2013 sẽ ban hành. Đồng thời, ông Nguyễn Đăng Chương cũng nêu ra 11 giải pháp nhằm quyết liệt chấn chỉnh tình trạng lộn xộn trong hoạt động biểu diễn.
Nghị định 79 ra đời nhưng chắc chắn sẽ có những vụ việc vẫn lọt lưới. Vụ việc vị khách "không mời mà đến" Hồng Quế diện bộ cánh ren xuyên thấu nội y tại Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội lần 2 là một ví dụ. Mặc dù hành vi này bị dư luận chỉ trích dữ dội nhưng cơ quan quản lý không thể xử phạt được cô người mẫu tuổi teen vì sự kiện này không nằm trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn. Cũng tương tự như vậy, rất nhiều sự việc vi phạm thuần phong mỹ tục nhưng không bị sờ gáy như bộ ảnh nóng bỏng không đúng tuổi của Angela Phương Trinh; đoạn quảng cáo bánh ngọt phản cảm của Don Nguyễn, Chan Than San; nụ hôn đồng giới của Trà Ngọc Hằng và Vũ Hoàng Điệp tại một buổi họp báo…
Trước thực tế làng giải trí Việt nhiễu loạn cùng với việc sai đâu sửa đó của ngành Văn hóa, Nghị định 79 liệu có phải lại là một cuộc rượt đuổi scandal trong năm 2013? Giới chức trách đã có một "chiếc roi" khá chắc trong tay. Và để chiếc roi ấy phát huy uy lực của mình, dư luận kỳ vọng nó sẽ được tung lên đúng lúc, đúng tầm, "quất" vào ai, "quất" như thế nào để đủ sức răn đe?
VNCA
.