- Ông có nhận xét gì về chủ đề buổi giao lưu hôm nay?
- Trả lời: Có thể nói ngắn gọn là rất bổ ích đối với những người làm báo, tôi rất đồng cảm với tâm sự của cựu nhà báo Hữu Thọ “Nghề báo là nghề cần có năng khiếu và lòng đam mê, những ai muốn nhàn hạ thì đừng bước chân vào”. Còn “Môi trường tác nghiệp” của báo chí hiện nay trên địa bàn Nghệ An có rất nhiều thuận lợi, đó là hệ thống pháp lý và quan điểm cởi mở tiếp thu phản biện từ báo chí của các đồng chí lãnh đạo tỉnh, tạo mọi điều kiện cho các cơ quan báo chí và nhà báo tác nghiệp.
Về khó khăn cũng không phải là ít, nhất là đối với những bài báo, phóng sự điều tra về đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng.
- Theo ông mảng đề tài chống tiêu cực ở Báo Công an Nghệ An có những trở ngại khó khăn gì?
- Trả lời: Chống tiêu cực tham nhũng là đề tài rất “nóng” của báo chí hiện đại, đối với Báo Công an Nghệ An bên cạnh thực hiện đúng tôn chỉ mục đích của tờ báo về tuyên truyền nhiệm vụ bảo vệ an ninh trật tự của ngành, của địa phương (chúng tôi thường dùng thuật ngữ “mảng sáng”) vẫn chỉ đạo thường xuyên đối với các bài viết đấu tranh chống tiêu cực hay gọi là mảng “mờ”, mảng “tối” góp phần giữ vững kỷ cương phép nước; trật tự xã hội, giảm bớt những mảng “tối” để những mảng “sáng” trong xã hội chúng ta ngày càng được phát huy và ngày càng nhiều hơn.
Nói thì dễ nhưng để lôi được nó ra ánh sáng hoàn toàn không dễ chút nào, đó là cả một quá trình điều tra, thu thập tài liệu, chứng cứ của PV khi tác nghiệp, trở ngại hay khó khăn đối với thể loại này nó cũng rất đa dạng, tuỳ thuộc vào nội dung sự kiện được đề cập.
Gom lại có 2 khó khăn lớn:
+ Một là về khách quan: Hiện tượng công khai, minh bạch đang được che chắn bởi nhiều rào chắn, do cơ chế thị trường, do chính sách còn nhiều khe hở...
+ Hai là về phía chủ quan: Kiến thức chuyên môn trên lĩnh vực này có nhiều đặc thù mà Tổng Biên tập và PV thực hiện không thể hiểu hết, nhất là trên lĩnh vực kinh tế, đất đai, đấu thầu...
Vì vậy công phá vào đề tài này không thể gọi là dễ dàng và đằng sau những tác phẩm đó là quá trình lao động, tư duy, thậm chí nguy hiểm...
Nhà báo Nguyễn Thanh - Tổng biên tập Báo Công an Nghệ An
- Vậy theo ông, cách xử lý của Ban Biên tập và trách nhiệm của Tổng Biên tập khi đăng tải những bài báo chống tiêu cực?
- Trả lời: Bước đầu tiên tiếp nhận thông tin phải rất thận trọng, tỷ mỷ, cụ thể, đảm bảo nội dung thông tin phải khách quan, trung thực. Bước tiếp theo quyết định cho đăng tải phải hội ý trao đổi thống nhất trong Ban biên tập, kiểm tra lại lần cuối từ tít bài đến nội dung câu chữ, tránh rút tít giật gân, câu khách, ngôn ngữ điều tra phải thể hiện tính khẳng định, nội dung bài đấu tranh chống tiêu cực phải mang tính nhân văn, tính xây dựng, coi báo chí là một khâu thông tin để lãnh đạo các cấp, các ngành vào cuộc và cùng đồng hành xử lý...
Về trách nhiệm của Tổng Biên tập: Ngoài hoạt động theo trách nhiệm Luật báo chí quy định, riêng trên lĩnh vực này, Tổng Biên tập phải là người có bản lĩnh, dám chịu trách nhiệm trước những thông tin mà mình đăng tải. Vì vậy, thiết nghĩ Tổng Biên tập là người phải có 2 cái đầu.
Một là cái đầu “nóng”, tức là đứng trước những vấn đề bức xúc mà dư luận quan tâm phải biết tổ chức động viên anh em vào cuộc và bản thân mình cũng phải nhảy vào “lửa” để hiểu và chia sẻ cộng đồng trách nhiệm với PV của mình. Tránh thái độ thờ ơ khi người ta khen thì vơ vào mình, khi bị chê trách đổ lỗi cho cấp dưới.
Hai là phải có cái đầu “lạnh”, tôi muốn nhấn mạnh ở thái độ cầu thị: Biết lắng nghe, tiếp thu và chọn lọc từ sự phản hồi của dư luận, không bao giờ được chủ quan với những thông tin mình đưa ra (nếu sai phải chịu trách nhiệm sửa sai, đính chính kịp thời) theo đúng quy định của Luật báo chí.
Vì thời lượng có hạn, xin cảm ơn chương trình và rất mong Hội Nhà báo tổ chức tọa đàm nhiều hơn về nghề để các cơ quan báo chí, hội viên, phóng viên có dịp bàn sâu hơn về đề tài này.
Nhân dịp kỷ niệm 87 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, thay mặt cán bộ chiến sỹ Báo Công an Nghệ An xin gửi lời cảm ơn và chúc sức khoẻ tới các đồng chí lãnh đạo các cấp, các ngành, các tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp cùng bạn đọc trong và ngoài tỉnh đã dành sự ưu ái, mến mộ đối với Báo Công an Nghệ An trên báo in và báo điện tử.
Quỳnh Trang (thực hiện)
.