Phản ứng quốc tế về các cuộc tấn công của Israel ở Gaza

Sau cuộc không kích vào một trường tiểu học của LHQ ở Gaza làm 16 người thiệt mạng, Israel đã bị quốc tế lên án mạnh mẽ. Cùng với đó, những nỗ lực quốc tế cũng đang được gấp rút thực hiện nhằm đạt được một thỏa thuận ngừng bắn tại đây.

Khung cảnh hoang tàn ở Gaza

Ngày 30/7, phát biểu trong chuyến thăm Costa Rica, Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon nhấn mạnh phải đưa các thủ phạm của vụ việc này ra công lý. Ông Ban Ki-moon cho biết ngôi trường trên thuộc LHQ, có hơn 3.000 người Palestine đang trú ẩn tránh đạn pháo của Israel. Đây là lần thứ 2 trong 1 tuần qua, trường học của LHQ sử dụng làm nơi trú ẩn cho người Palestine bị trúng đạn pháo. Ông Ban Ki-moon nêu rõ LHQ đã 17 lần liên lạc với giới chức quân sự Israel để thông báo vị trí của ngôi trường, song quân đội Isarael đã phớt lờ các thông báo này.

Tổng thống Costa Rica Guillermo Solis cũng lên án tình trạng xung đột gây đổ máu cho dân thường ở Gaza là "chống lại loài người", đồng thời kêu gọi thiết lập ngừng bắn dưới sự giám sát của LHQ ngay lập tức.

Tại trụ sở của LHQ ở New York, Phó Tổng Thư ký Jan Eliasson bày tỏ sự "bàng hoàng và thất vọng" về hành động tấn công của Israel. Ông nhấn mạnh rằng dân thường đến ngôi trường này để được LHQ bảo vệ, và họ "không còn biết đi đâu" vì các đường biên giới ở Gaza với các nước láng giềng đều bị đóng cửa. Giám đốc Cơ quan Điều phối các hoạt động nhân đạo của LHQ, ông John Ging cho biết 229 trẻ em đã thiệt mạng trong vụ tấn công trên. Theo ông, mỗi giờ trôi qua lại có thêm một trẻ em thiệt mạng ở Gaza.

Tại Washington, Nhà Trắng cũng lên án vụ nã pháo nói trên. Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ Bernadette Meehan nhận định, việc tấn công các cơ sở của LHQ tại Gaza là hành động không tôn trọng vai trò trung lập của LHQ và vụ việc càng cho thấy sự cần thiết phải đạt thỏa thuận ngừng bắn càng sớm càng tốt. Trong khi đó, Phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf tuyên bố: "Không thể biện minh cho hành động sát hại dân thường vô tội đang trú ẩn tại một cơ sở của LHQ". Tuy nhiên, bà Harf nhấn mạnh rằng chưa biết rõ bên nào đã nã pháo vào ngôi trường và cần làm rõ vụ việc.

Tại Paris, Tổng thống Pháp Francois Hollande cũng lên án vụ tấn công của Israel là hành động "không thể biện minh", đồng thời kêu gọi thiết lập ngừng bắn ngay lập tức.

Trong khi đó, Thủ tướng Canada Stephen Harper cho rằng phong trào Hồi giáo Hamas của Palestine phải chịu trách nhiệm về tình trạng dân thường thiệt mạng trong cuộc xung đột với Israel. Theo ông, "chính Hamas đã bắt đầu và kéo dài cuộc xung đột này".

Bộ Ngoại giao Ai Cập ra tuyên bố lên án mạnh mẽ việc Israel tiếp tục tấn công nhằm vào dân thường Palestine vô tội tại Gaza. Đây là tuyên bố thứ hai của Ai Cập trong hai ngày qua phản đối Israel sử dụng bạo lực phi lý đối với người Palestine. Trong tuyên bố, Bộ Ngoại giao Ai Cập một lần nữa kêu gọi Israel kiềm chế và ngừng ngay lập tức các vụ tấn công nhằm vào dân thường, đồng thời cho rằng hành động này của Tel Aviv đang "làm phức tạp thêm vấn đề, tăng thêm hận thù và gây cản trở việc nối lại các cuộc đàm phán".

Trong phản ứng của mình, Iran - nước hiện đang giữ chức Chủ tịch luân phiên của Phong trào Không liên kết (NAM) - kêu gọi các nước thành viên NAM có hành động pháp lý đối với "tội ác chiến tranh" của Israel tại Gaza. Trong một bức thư gửi các Bộ trưởng Tư pháp NAM, Bộ trưởng Tư pháp Iran Mostafa Pour-Mohammadi nhấn mạnh rằng chiến dịch tấn công quân sự hiện nay của Israel tại Gaza là "biểu hiện rõ ràng của các tội ác chiến tranh" và việc này đặt ra câu hỏi về công lý quốc tế và pháp trị.

Bolivia đã quyết định hủy thỏa thuận miễn thị thực với Israel để phản đối chiến dịch tấn công ở Gaza. Tổng thống Bolivia Evo Morales cho biết động thái này "có nghĩa là chúng tôi xác định Israel là một Nhà nước khủng bố". Trước đó, Bolivia đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Tel Aviv từ năm 2009 sau một chiến dịch quân sự của Israel tại Gaza.

“Khu vực thảm họa”

Trẻ em là những nạn nhân vô tội phải trả giá đắt nhất cho cuộc chiến tranh ở dải Gaza.

Nhà chức trách y tế ở Gaza cho biết 119 người Palestine đã thiệt mạng riêng trong ngày 30/7, ngày thứ 23 của chiến dịch tấn công của Israel. Ngay trong thời gian thực thi lệnh ngừng bắn nhân đạo đơn phương của Israel trong 4 giờ, quân đội Isarel đã pháo kích một khu chợ đông người tại Shejaiya ở Gaza, khiến 17 người thiệt mạng và hơn 200 người bị thương. Từ đầu chiến dịch đến nay, số người Palestine thiệt mạng đã vượt qua con số 1.300, trong khi phía Israel có 56 người.

Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas ngày 30/7 tuyên bố dải Gaza là một "khu vực thảm họa". Hãng thông tấn Wafa của Palestine dẫn lời ông Abbas kêu gọi TTK LHQ có các biện pháp cần thiết tuyên bố chính thức về việc này để các cơ quan của LHQ và các tổ chức quốc tế cung cấp cho người dân ở Gaza các hỗ trợ cần thiết như thuốc men, nước sạch, thực phẩm và chỗ trú ẩn an toàn cho những người phải sơ tán.

Tiếp tục nỗ lực hướng tới lệnh ngừng bắn

Bộ Ngoại giao Thụy Sĩ cho biết đang tiến hành các cuộc thảo luận nhằm tổ chức một hội thảo quốc tế theo đề nghị của Tổng thống Palestine Abbas nhằm bảo vệ dân thường ở Gaza. Một thông cáo của Bộ trên cho biết Thụy Sĩ đã bắt đầu các cuộc tham vấn với 195 nước tham gia Công ước Geneva về đề xuất của Palestine tổ chức hội thảo vào cuối năm 2014. Thụy Sĩ cũng kêu gọi Israel và Hamas đạt thỏa thuận ngừng bắn thực sự nhằm bảo vệ dân thường và đảm bảo các hoạt động trợ giúp những người bị thương hoặc phải sơ tán tại Gaza.

Chính phủ Ai Cập đã kêu gọi Chính quyền Palestine và Hamas thống nhất lập trường về sáng kiến ngừng bắn do nước này đề xuất trước cuộc gặp sắp tới tại Cairo. Theo kế hoạch, một phái đoàn Palestine sẽ tới Cairo cuối tuần này để thảo luận về sáng kiến ngừng bắn. Trong khi đó, 2 đại diện của Isarel đã tới Cairo để thảo luận với giới chức Ai Cập về khả năng ngừng bắn tại Gaza. Đặc phái viên của Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã tới Israel nhằm thúc đẩy ngừng bắn. Trước đó, với các nỗ lực của Ankara, Israel đã cho phép Thổ Nhĩ Kỳ chuyển hàng viện trợ nhân đạo tới Gaza qua đường hàng không.