Thế nhưng, điều kỳ diệu đã xảy ra, sau 70 năm bặt tin nhau, bất ngờ họ lần ra nhau từ một chi tiết rất nhỏ trên truyền hình, gợi nhớ đến quê hương gốc gác. Đó là câu chuyện cảm động về hai anh em Nguyễn Đình Kế và Nguyễn Thị Trang, ở xóm 8 xã Hà Linh, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh).
Anh em trùng phùng sau 70 năm cách biệt
Bà Nguyễn Thị Trang năm nay 74 tuổi. Bà sinh ra trong một gia đình có 4 anh em, trong đó có 3 anh em trai, bà là con út. Gia đình đói khổ, nên cuộc sống vô cùng khó khăn. Đến nạn đói năm 1945 thì lần lượt bố rồi hai người anh trai đầu đã bỏ mẹ con bà mà đi vì đói. Người mẹ già đành phải đau lòng mang đứa con trai thứ ba là Nguyễn Đình Kế, lúc ấy mới 7 tuổi cho đi làm con nuôi. Còn lại mình bà với đứa con gái là bà Trang bấy giờ, lúc đó mới 5 tuổi, bám trụ lại quê nhà rau cháo nuôi nhau.
“Cuộc sống xô đẩy, bon chen với cơm áo gạo tiền đã khiến tui quên béng mất mình có người anh trai. Thậm chí, lúc mất, mẹ tui cũng không đả động gì đến việc nhắc nhở tui tìm anh mình”, bà Trang rơm rớm nước mắt nhớ lại chuyện quá khứ.
Bà Nguyễn Thị Trang
Thế rồi bà Trang cũng như bao cô gái quê khác, lớn lên lập gia đình, nuôi dạy con cái. Bà sinh hạ được 5 người con, ngoại trừ cậu con trai thứ 4 hiện đang làm việc ở Thái Lan, còn lại đều là công chức Nhà nước.
Trở lại việc bà Nguyễn Thị Trang được gặp lại anh trai mình. Bà xa xăm, đó là một ngày cuối năm, trời rét căm căm. Bà đang chuẩn bị “tống cựu nghênh tân” thì nhà có khách lạ. Khi bà còn ngỡ ngàng chưa hiểu chuyện chi thì một người đàn ông tầm 75 tuổi, chạy đến nắm lấy tay bà lắc lắc: “Chính em gái tôi đây rồi, bao năm trời cách biệt, đau đáu tìm về nay mới có dịp trùng phùng. Em tôi già và gầy quá”.
Trong khi bà vẫn chưa hiểu mô tê răng rứa thì ở câu chuyện gặp mặt tại bữa cơm thân mật sau đó, bà Trang mới biết, người đàn ông nọ chính là anh Kế của mình. Đã hơn nửa thập kỷ, ông vẫn đau đáu nguồn cội. Lúc này, bà mới lật giở ký ức, hai anh em ôm nhau mừng mừng tủi tủi, nước mắt rơi nghẹn ngào. Câu chuyện tựa cổ tích đang tái hiện giữa đời thường.
Loạn lạc vì chiến tranh, đói kém
Trong ngày gặp mặt, ông Nguyễn Đình Kế đã kể lại cho em gái và bà con họ hàng về quãng đường lưu lạc của mình cũng như hành trình tìm lại em gái. Thì ra, ngày đó, sau khi mẹ đem cho người khác làm con nuôi, đã cho một người gốc Huế, tên Năm, theo Pháp ra làm cai cho chúng ở Tổng Hà Linh.
Nhận làm con nuôi được vài năm, ông Năm Huế trở lại cố đô, mang theo cả Kế. Với ý định xóa gốc tích của đứa con nuôi, ông Năm đã thay đổi tên của Kế thành Nguyễn Văn Ba. Sau khi ông Năm mất, Ba vào bộ đội, rồi xuất ngũ và lấy vợ, lập nghiệp ở Đà Nẵng. Ông Ba (tức Kế), có 10 người con, đến nay con cái đã thành đạt, định cư ở Mỹ.
Về chuyện đau đáu với quê hương cũ, ông Kế kể lại với bà Trang cũng như xóm làng, rằng chưa ngày nào ông thôi nhớ về quê, dù ký ức ấy chỉ là một cái gì đó rất đỗi nhạt nhòa, mỏng mờ.
Càng về tuổi già, ông càng hay hoài niệm. Nhất là thời điểm các con định cư hết bên trời Tây, chỉ có hai ông bà sống giữa Đà thành hoa lệ. Thế rồi, một ngày cuối tháng 10/2010, khi xem chương trình thời sự trên Đài Truyền hình Việt Nam, nói về tình hình lũ lụt ở miền Trung, trong đó có nhắc đến địa danh Hà Linh, huyện Hương Khê. Trong mớ hỗn độn ấy, ông chợt nhớ ra năm xưa mình cũng đã từng ở vùng đất có địa danh này.
Hai gia đình trong ngày gặp lại
Từ manh mối đó, ông tìm cách liên hệ, xin số điện thoại để hỏi về địa danh Hà Linh. Sau khi đã chắp ghép được những mảnh vỡ của quá khứ ông đã quyết ra Bắc để tìm ra gốc gác của mình. Tháng 11/2010, khi cơn lũ vừa rút đi, lấy cớ là về làm công tác cứu trợ nhân đạo, ông Nguyễn Đình Kế đã cùng vợ và mấy người cháu xa đánh xe về Hà Linh.
Khi đến UBND xã nhắc về dòng họ Nguyễn Đình, ông chủ tịch Đặng Minh Đức cho hay, có dòng họ đó ở xã này, hiện trưởng họ là ông Nguyễn Đình Dưỡng, cán bộ tiền khởi nghĩa trong phong trào Xô Viết - Nghệ Tĩnh những năm 1930 - 1931. Rồng rắn kéo nhau đến nhà ông Dưỡng. Cuộc trùng phùng sau 70 năm đã diễn ra trong nước mắt xen lẫn nụ cười.
Từ sau lần gặp lại ấy, ông Kế đã nhiều lần về Hà Tĩnh để thăm và đỡ đần em gái trong cuộc sống thường nhật. Ông Kế cũng đã ba lần cho xe về đón vợ chồng bà Trang vào chơi Đà Nẵng, thăm nhà người anh trai sau 70 năm kỳ ngộ.
Giữa năm 2011, sau khi đứa con út quyết định sang Mỹ định cư, vợ chồng ông Nguyễn Đình Kế cũng ngậm ngùi chia tay người em gái để theo con cái sang sống phần đời còn lại ở trời Tây. Cứ vài ngày một lần, ông Kế lại gọi điện về gặp bà Trang, động viên em thường xuyên nên bà cũng thấy ấm lòng.
Thành Thảo
.