Tuyên án vụ 'biệt phủ' mọc trên đất tranh chấp

(Congannghean.vn)-Đất đang xảy ra tranh chấp, tòa án đã áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm thay đổi hiện trạng, thế nhưng tại đây đã mọc lên nhiều công trình hoành tráng như “biệt phủ”. Sự việc mới đây đã được TAND tỉnh Nghệ An xem xét, thụ lý và tuyên án một cách thấu tình, đạt lý.

Tòa án yêu cầu ông Lê Văn Quang bốc dỡ, di chuyển cột cổng, tường bao, cây trồng trên đất tranh chấp để bàn giao đất cho bà Lê Thị Bảy

Vừa qua, TAND tỉnh Nghệ An đã đưa vụ án “tranh chấp di sản thừa kế” ra xét xử giữa bị đơn là bà Lê Thị Bảy (SN 1959) trú tại xã Thanh Hưng, huyện Thanh Chương và nguyên đơn là ông Lê Văn Quang (SN 1970) trú tại Hà Nội. Tài sản tranh chấp thừa kế là thửa đất số 197, tờ bản đồ số 2, diện tích 1.050 m² tại thôn Quỳnh Sơn, xã Thanh Hưng.

Theo đó, ông nội bà Lê Thị Bảy là ông Lê Văn Vịa (tên thường gọi là cố Sâm), mất năm 1919 và bà nội là Lê Thị Kiệm, mất năm 1953, có 3 người con trai, trong đó có bố đẻ bà Bảy là ông Lê Văn Niệm, mất năm 1997. Khi còn sống, ông bà nội của bà Bảy tạo dựng được một khối tài sản là thừa đất số 197, tờ bản đồ số 2, diện tích 1.050 m² tại xã Thanh Hưng, huyện Thanh Chương (nay là thửa số 978, diện tích 638 m²), trên đất có ngôi nhà lợp tranh. Hai ông bà mất không để lại di chúc nên các con thay nhau quản lý, sử dụng mảnh đất này. Từ năm 1990, thửa đất trên được giao cho ông Lê Văn Niệm quản lý, hương hỏa. Năm 1997, do nhà xuống cấp nên đã được ông Niệm dỡ bỏ, xây ngôi nhà 3 gian cấp 4 lợp ngói. Từ năm 2012, sau khi bố mẹ qua đời, bà Lê Thị Bảy đã trực tiếp trông coi, tu sửa để thực hiện việc thờ cúng bố, mẹ và anh trai liệt sĩ.

Tuy nhiên, ông Lê Văn Minh (cháu gọi ông Lê Văn Niệm bằng chú), đồng thời là tộc trưởng chi họ, đã ủy quyền cho em trai Lê Văn Quang làm đơn gửi các cấp chính quyền, tranh giành quyền sở hữu mảnh đất nói trên. Gần đây, ông Quang và những người liên quan đã trồng cây nhãn trước cửa nhà, đồng thời làm hồ sơ kê khai cấp GCNQSDĐ trên thửa đất này nên bà Bảy đã khởi kiện vụ án ra TAND, yêu cầu phân chia di sản thừa kế là quyền sử dụng thửa đất số 197. Xác định tài sản thừa kế là thửa đất số 197 nay là thửa 978, tờ bản đồ số 5 tại thôn Quỳnh Sơn, xã Thanh Hưng, huyện Thanh Chương có diện tích được thẩm định là 669 m², có giá trị 100.350.000 đồng. TAND tỉnh Nghệ An đã phân chia tài sản thừa kế cho ông Lê Văn Minh, Lê Văn Quang và những người có quyền lợi liên quan được hưởng 66,9 triệu đồng; bà Bảy và những người liên quan được hưởng 33.450.000 đồng. Riêng bà Lê Thị Bảy được thanh toán công duy trì, tu bổ, bảo quản di sản nên được hưởng tương đương thêm một suất thừa kế, trị giá 19.114.000 đồng.

Từ đó, tòa án đã phân chia tài sản bằng hiện vật cụ thể, ông Lê Văn Minh và Lê Văn Quang được quyền sử dụng 554,5 m2 tại thửa đất số 978 nhưng phải trả công duy trì, bảo quản di sản và giá trị suất thừa kế được hưởng cho bà Lê Thị Bảy, tương đương với 114,5 m2. Tòa án cũng yêu cầu ông Quang, ông Minh phải có nghĩa vụ bốc dỡ, di chuyển cột cổng, tường bao, số cây đã trồng trên phần đất và bàn giao mặt bằng được giao cho bà Lê Thị Bảy được quyền sử dụng. 

Liên quan đến sự việc này, ngày 5/4/2019, TAND tỉnh Nghệ An có Văn bản số 01/2019/QĐ-BPKC-TT về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, trong đó nêu rõ: “Cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang tranh chấp quy định tại Khoản 8, Điều 114 và Điều 122, của Bộ luật Tố tụng dân sự. Ông Lê Văn Quang phải giữ nguyên hiện trạng thửa đất, không được xây dựng thêm công trình gì trên đất”. Tiếp đó, ngày 12/4/2019, Cục Thi hành án dân sự tỉnh Nghệ An cũng đã có Văn bản số 117/QĐ-CTHADS, cho thi hành án đối với ông Lê Văn Quang, với các điều khoản phải thi hành là: “Phải giữ nguyên hiện trạng thửa đất tại thôn Quỳnh Sơn, xã Thanh Hưng, không được xây dựng thêm công trình gì trên đất”.

Trước đó, sau khi có văn bản chỉ đạo từ UBND tỉnh Nghệ An, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cũng đã vào cuộc và ngày 12/6/2017, Sở này có Công văn 3086 gửi Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương. Sở TN&MT đề nghị huyện chưa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Lê Văn Quang. Đồng thời, yêu cầu UBND xã Thanh Hưng có trách nhiệm kiểm tra, giám sát, yêu cầu các bên giữ nguyên hiện trạng, không được xây dựng, tác động làm thay đổi ranh giới, hiện trạng thửa đất như hiện tại. Mặc dù vậy, chỉ trong thời gian ngắn, ông Lê Văn Quang đã ngang nhiên tổ chức người đến tập kết vật liệu, rầm rộ xây dựng các công trình trái phép trên phần đất đang tranh chấp. Đến nay, việc xây dựng các hạng mục đã hoàn thành, bao gồm công trình nhà thờ họ, một ngôi nhà cấp 4 cách tân khang trang, cùng với đó là hệ thống hòn non bộ, cây cảnh, sân vườn, tường bao và cổng chính được xây dựng rất đồ sộ.