Đấu tranh quyết liệt với các hành vi khai thác cát, sỏi trái phép

(Congannghean.vn)-Kết thúc đợt ra quân cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm trước, trong và sau Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019, CBCS Phòng Cảnh sát Môi trường (CSMT) Công an tỉnh Nghệ An tiếp tục bước vào cuộc chiến mới: Đấu tranh, ngăn chặn các hành vi khai thác cát, sỏi trái phép. Qua đó, phát hiện, xử lý nhiều vụ việc, thu giữ số lượng tang vật lớn, góp phần giữ bình yên trên những tuyến sông.

Thời gian qua, Phòng Cảnh sát Môi trường thường xuyên tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện, bắt giữ, xử lý các phương tiện khai thác cát, sỏi trái phép trên các tuyến sông

Quyết liệt đấu tranh

Nghệ An là tỉnh có diện tích rộng và nhiều sông suối. Trữ lượng cát, sỏi phân bố trên diện rộng, trong đó tập trung chủ yếu ở một số tuyến sông chính như sông Lam, sông Hiếu, sông Con, một phần nhỏ phân bố ở hệ thống khe, suối đầu nguồn và một số khu vực khác thuộc các huyện ven biển...

Theo thống kê, tính đến thời điểm tháng 11/2018, trên địa bàn tỉnh có khoảng hơn 1.000 người tham gia hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh, vận chuyển cát, sỏi; 180 doanh nghiệp, hộ gia đình làm ngành nghề khai thác, kinh doanh cát, sỏi; 50 điểm mỏ được cấp phép khai thác cát, sỏi; 113 bến cát, sỏi hoạt động, trong đó có 43 bến có phép, 70 bến chưa được cấp phép, một số bến đang làm thủ tục để được cấp phép hoạt động.

Hoạt động khai thác cát, sỏi chủ yếu bằng hình thức khai thác lộ thiên, sử dụng thuyền máy và bơm hút cát, sỏi lên thuyền hoặc bến, bãi. Tình trạng khai thác, tập kết, kinh doanh cát, sỏi trái phép tại một số địa phương, nhất là trên tuyến sông Lam đã và đang gây ra nhiều hệ lụy xấu đối với cảnh quan, môi trường và đời sống của nhân dân.

Thời gian qua, công tác quản lý Nhà nước, phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn Nghệ An đã được UBND tỉnh, các cấp, ngành quan tâm chỉ đạo, thực hiện và có nhiều chuyển biến tích cực; hoạt động khai thác, vận chuyển, tập kết, kinh doanh cát, sỏi dần đi vào nề nếp, tuy nhiên vẫn có nhiều mặt còn diễn biến phức tạp.

Trong đó, hoạt động khai thác cát, sỏi tại một số mỏ đã được cấp phép không thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật, chủ yếu là vi phạm về quy trình khai thác, điều hành, quản lý khai thác, bảo vệ môi trường, an toàn lao động, khai thác ngoài vị trí được cấp phép, trốn thuế…

Tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên một số tuyến sông tuy với tính chất, quy mô nhỏ, lẻ nhưng đang làm cạn kiệt dần nguồn tài nguyên này, gây suy thoái, ô nhiễm môi trường, tạo những hố sâu, dòng xoáy dẫn đến sạt lở, làm lệch dòng chảy, nguy hiểm cho người và phương tiện hoạt động trên tuyến giao thông đường thủy nội địa, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, sinh hoạt của nhân dân hai bên bờ sông, tác động xấu đến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh đó, tội phạm trong lĩnh vực khai thác cát, sỏi hoạt động ngày càng tinh vi, manh động, có nhiều thủ đoạn đối phó với sự kiểm tra, phát hiện của lực lượng chức năng như: Khai thác trái phép vào ban đêm đến sáng sớm, khi bị phát hiện sẵn sàng chống đối, không cho lực lượng chức năng tiếp cận tàu, thuyền, sử dụng máy nổ công suất cao để bỏ chạy khi bị phát hiện; không cắm mốc xác định giới hạn mỏ được cấp phép nhằm mục đích khai thác ngoài khu vực cấp phép; kê khai không đúng lượng cát, sỏi thực tế khai thác để trốn truế, phí môi trường; thu mua cát, sỏi trái phép sau đó hợp thức hóa bằng cách mua hóa đơn đầu vào của các doanh nghiệp được phép khai thác…

Trước tình hình đó, Phòng CSMT đã tham mưu cho Lãnh đạo Công an tỉnh ban hành nhiều kế hoạch chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn đối với các hành vi khai thác, vận chuyển, tập kết, kinh doanh cát, sỏi trái phép trên địa bàn toàn tỉnh.

Trong đó, tăng cường công tác nắm tình hình, tuần tra, kiểm soát, đẩy mạnh công tác nghiệp vụ cơ bản, tiến hành điều tra cơ bản các tuyến, địa bàn trọng điểm; kịp thời phát hiện, bắt giữ và phối hợp với các ngành chức năng xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh cát, sỏi lòng sông và cửa biển. Xử lý dứt điểm các bến bãi tập kết cát, sỏi không có giấy phép.

Đơn vị đã chủ động lập án để đấu tranh; phối hợp chặt chẽ giữa Công an các đơn vị, địa phương, các phòng, ban của chính quyền địa phương cùng chức năng để ngăn chặn và xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh cát, sỏi lòng sông và cửa biển; số đối tượng có hoạt động khai thác cát trái phép ở địa bàn giáp ranh huyện, tỉnh, khai thác vào ban đêm, khi bắt giữ có hành vi chống đối lực lượng chức năng...

Bên cạnh đó, tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền địa phương các cấp trong công tác lãnh đạo, quản lý, chỉ đạo, hướng dẫn xử lý, phòng ngừa có hiệu quả các vi phạm về hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh cát, sỏi lòng sông và cửa biển, đồng thời đề ra các giải pháp mang tính căn cơ, đảm bảo tính ổn định, lâu dài trên lĩnh vực này.

Nhiều kết quả đáng ghi nhận

Với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt, năm 2018, Phòng CSMT đã phát hiện, xử lý 108 vụ, 1 tổ chức, 107 cá nhân; tạm giữ 107 thuyền máy và hàng nghìn m³ cát, sỏi. Trong đó, xử lý hành chính 105 vụ, cá nhân, thu nộp ngân sách Nhà nước 490 triệu đồng; đơn vị đã tiến hành khởi tố 3 vụ, chuyển Văn phòng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Nghệ An khởi tố 3 bị can. Đặc biệt, tiếp tục thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua quý II/2019 do đơn vị phát động, từ ngày 21/2 - 14/3, CBCS Phòng CSMT đồng loạt ra quân, thông qua công tác nghiệp vụ đã tiến hành điều tra, kiểm tra, phát hiện, bắt giữ, xử lý 16 vụ, 16 đối tượng vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tài nguyên.

CBCS Phòng Cảnh sát Môi trường kiểm tra phương tiện khai thác cát, sỏi trái phép trên tuyến sông Lam

Điển hình, thông qua đơn thư phản ánh của công nhân về tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên địa bàn huyện Anh Sơn, qua điều tra, xác minh, ngày 28/2, Phòng CSMT đã phát hiện, lập hồ sơ xử lý đối với 3 tổ hợp khai thác cát trái phép trên tuyến sông Lam đoạn qua 2 xã Cẩm Sơn và Lam Sơn do Nguyễn Xuân Tuấn (SN 1994), Nguyễn Thị Lài (SN 1978), Nguyễn Văn Mận (SN 1989) đều trú tại xã Cẩm Sơn, huyện Anh Sơn làm chủ; tạm giữ 25,5 m³ cát, 3 thuyền vỏ sắt và hệ thống các ống bơm, hút cát.

Đặc biệt, trong đêm 13/3, đơn vị đã tiến hành bắt 6 thuyền khai thác cát, sỏi trái phép trên sông Lam, sông Hiếu thuộc địa bàn các huyện Anh Sơn, Nghĩa Đàn, Quỳ Hợp; tạm giữ 34,5 m³ cát, 6 thuyền máy cùng hệ thống các ống bơm, hút cát. Các đối tượng có hành vi vi phạm gồm: Nguyễn Thị Dung (SN 1967) trú tại huyện Nghĩa Đàn; Phạm Văn Lợi (SN 1993), Võ Văn Hiếu (SN 1992) đều trú tại huyện Anh Sơn và Bến thủy nội địa của Doanh nghiệp tư nhân Tư Hải đóng trên địa bàn; Nguyễn Văn Chín (SN 1983), Vi Văn Hùng (SN 1987) đều trú tại huyện Quỳ Hợp.

Gần đây nhất, chỉ trong đêm 14/3, Phòng CSMT đã phát hiện, xử lý đối với 3 đối tượng Trần Thị Đàn (SN 1960), Trần Thị Cúc (SN 1969) và Trần Trọng Thiết (SN 1990) về hành vi khai thác cát trái phép; tạm giữ 3 thuyền máy.

Thời gian tới, để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi, Phòng CSMT sẽ tiếp tục phối hợp với các sở, ngành liên quan và các đơn vị nghiệp vụ tham mưu Lãnh đạo Công an Nghệ An và UBND tỉnh tăng cường công tác quản lý Nhà nước trong hoạt động khai thác, vận chuyển, tập kết, kinh doanh cát, sỏi trên địa bàn.

Kịp thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót, bất cập trong hoạt động cấp phép, khai thác, tập kết, kinh doanh cát, sỏi để kiến nghị, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung những quy phạm pháp luật cần thiết, phù hợp với thực tiễn, tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật và răn đe tội phạm. Bên cạnh đó, phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân có hoạt động khai thác, vận chuyển, tập kết, kinh doanh cát, sỏi chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, tài nguyên khoáng sản (cát, sỏi) chấp hành Luật Giao thông đường thủy nội địa và pháp luật khác có liên quan, gắn với đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ tại cơ sở, đấu tranh, tố giác tội phạm.

Bên cạnh đó, đơn vị sẽ triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, nắm chắc tình hình, tuyến, địa bàn, chủ động lập án đấu tranh có hiệu quả với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh cát, sỏi, nhất là các hành vi khai thác cát, sỏi trái phép; trốn thuế; cấp phép trái quy định pháp luật; thiếu trách nhiệm trong quản lý, tiếp tay, “bảo kê” cho các hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh cát, sỏi…