Pháp luật

Nói 'không' với khai thác thủy, hải sản bất hợp pháp

TIN LIÊN QUAN
Bắt giữ thuyền khai thác trái phép hơn 120 m3 cát Những 'tử huyệt' của ĐT Nhật Bản mà ĐT Việt Nam có thể khai thác

(Congannghean.vn)-Trước thực trạng khai thác thủy, hải sản tràn lan, theo hình thức tận diệt và bất hợp pháp diễn ra trong thời gian qua, UBND tỉnh vừa có chỉ thị tăng cường công tác chống khai thác thủy, hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (Khai thác IUU) trên địa bàn.

 

Trong năm 2018, cơ quan chức năng đã phát hiện, bắt giữ và xử lý nhiều đối tượng, phương tiện có hành vi khai thác thủy, hải sản trái phép, ảnh hưởng đến môi sinh, môi trường và làm mất ANTT trên địa bàn. Điển hình, vào trưa 6/11/2018, trong lúc tuần tra, kiểm soát (TTKS) tại khu vực cửa lạch Hội - Hòn Ngư, Tổ TTKS Đồn Biên phòng cửa khẩu Cảng Cửa Lò - Bến Thủy, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Nghệ An đã phát hiện, bắt giữ 13 phương tiện đang có hành vi sử dụng kích điện đánh bắt hải sản trái phép.

Lực lượng chức năng kiểm tra một tàu cá khai thác thủy, hải sản trái phép

Các chủ phương tiện này đều trú tại xã Phúc Thọ, huyện Nghi Lộc. Trước đó, vào tháng 5/2018, Bộ Chỉ huy BĐBP Nghệ An đã chỉ đạo Đồn Biên phòng các tuyến biển tăng cường công tác TTKS tại các cửa sông, cửa lạch khu vực ven biển. Qua kiểm tra, các đơn vị đã phát hiện 15 phương tiện vi phạm các quy định trong khai thác thủy sản. Các hành vi vi phạm chủ yếu là không ghi, không có sổ nhật ký khai thác; sử dụng giấy phép khai thác thủy sản đã quá hạn và sử dụng lồng bát quái để khai thác thủy sản. 

 

Tháng 2/2018, trong lúc TTKS tại khu vực ven biển Diễn Thành, Diễn Thịnh, Trạm kiểm soát Biên phòng Lạch Vạn - Đồn Biên phòng Diễn Thành đã phát hiện 4 bè mảng đều sử dụng lưới có kích thước mắt lưới nhỏ hơn theo quy định để khai thác hải sản. Hình thức khai thác này sẽ gây tận diệt nguồn lợi thủy sản nên Đồn Biên phòng đã tiến hành bắt giữ và xử phạt hành chính 6 triệu đồng, đồng thời thu giữ toàn bộ ngư cụ. Điều đáng nói, vào những ngày cuối năm 2018, theo ghi nhận của phóng viên, tại các xã ven biển của huyện Diễn Châu, trong đó, tập trung chủ yếu ở xã Diễn Ngọc, hàng chục chiếc bè lắp máy công suất lớn hoạt động ngày đêm ở vùng ven bờ để khai thác các loài ốc, nghêu, don… Hoạt động này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống của các loài hải sản cũng như sinh kế của những ngư dân khác.

 

Ngoài ra, hiện nay có nhiều hình thức khai thác hải sản bất hợp pháp khác, nhưng vẫn được nhiều đối tượng lén lút sử dụng như sử dụng kích điện, súng bắn điện, lồng bát quái, lưới giã cào hay thuốc nổ… Những hành vi trên đều không được pháp luật cho phép bởi đó là hình thức khai thác mang tính tận diệt, để lại tác hại lớn và lâu dài cho môi trường tự nhiên. Năm 2018, lực lượng thanh tra Chi cục Thủy sản Nghệ An đã phát hiện, lập biên bản xử lý vi phạm hành chính hàng chục phương tiện, trong đó chủ yếu là sử dụng công cụ kích điện, khai thác trái tuyến. 

Tình trạng khai thác gần bờ, khai thác giã cào đang tận diệt thủy sản (Ảnh chụp tại biển Diễn Ngọc, Diễn Châu)

Trước thực trạng trên, ngày 31/1/2019, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 06 về việc tăng cường công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (Khai thác IUU) trên địa bàn. Chỉ thị nêu rõ, trong thời gian qua, trên địa bàn Nghệ An vẫn diễn ra tình trạng sử dụng nghề cấm, phương tiện cấm, chất nổ, xung điện để khai thác thủy sản; khai thác sai tuyến; quá hạn giấy phép, đăng ký, đăng kiểm; vi phạm vùng biển nước ngoài; không ghi hoăc ghi chép nhật ký khai thác không đầy đủ... Bên cạnh đó, công tác chỉ đạo của các đơn vị, chính quyền địa phương chưa quyết liệt; sự vào cuộc của các cơ quan, ban, ngành chưa thường xuyên nên việc triển khai kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra/vào cảng, kiểm soát sản lượng lên bến chưa đảm bảo đúng theo quy định.

 

Để chấn chỉnh tình trạng nêu trên, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm các chỉ thị, công điện, thông tư của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc tăng cường công tác quản lý khai thác thủy sản, đảm bảo cho người, tàu cá hoạt động trên biển, quy định ghi, nộp báo cáo, nhật ký khai thác thủy sản; công bố cảng cá chỉ định xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác; danh sách tàu cá khai thác thủy sản bất hợp pháp; xác nhận nguyên liệu, chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác và các kế hoạch của UBND tỉnh.

 

Bên cạnh đó, chỉ đạo các đơn vị liên quan thành lập Văn phòng đại diện thanh tra, kiểm soát nghề cá tại các cảng cá theo hướng dẫn. Đồng thời, thực hiện nghiêm túc việc lưu trữ đầy đủ hồ sơ, giấy tờ liên quan hoạt động kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng và sản lượng lên bến; chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương ven biển hoàn thành việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đảm bảo nhắn tin tự động về Trạm bờ - Chi cục Thủy sản; tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn, phổ biến Luật Thủy sản 2017 và các quy định về khai thác IUU cho bà con ngư dân...

 

Chủ tịch UBND các xã/phường tổ chức cho các chủ tàu ký cam kết không khai thác IUU và các cơ sở thu mua hải sản ký cam kết không thu mua sản phẩm thủy sản của các tàu khai thác bất hợp pháp; tập trung thực hiện quyết liệt công tác kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác thủy sản tại vùng biển ven bờ và vùng nước nội địa trên địa bàn, nhất là các hành vi vi phạm về khai thác IUU... UBND tỉnh cũng yêu cầu Chủ tịch UBND các huyện, thị xã ven biển tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý đối với chính quyền các xã, phường liên quan để tàu cá và ngư dân vi phạm khai thác IUU. Trong thời gian tới, nếu không ngăn chặn được tình trạng tàu cá ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài thì Chủ tịch UBND huyện, thị xã ven biển chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh.

Theo quy định tại Khoản 4, Điều 14, Nghị định 103/2013/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thủy sản, khai thác thủy sản trong khu vực cấm hoặc sử dụng ngư cụ khai thác kiểu hủy diệt trên biển sẽ bị xử phạt từ 6 - 8 triệu đồng.