Pháp luật

Chủ động phòng chống tội phạm công nghệ cao

(Congannghean.vn)-Ngày 7/4, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 25/2014/NĐ-CP quy định về phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao. Nghị định sẽ có hiệu lực vào ngày 22/5 tới, trong đó tập trung nâng cao vai trò, trách nhiệm của lực lượng Công an và quần chúng nhân dân. Nghị định sẽ là “đòn” giáng mạnh vào tội phạm công nghệ cao hiện đang hoạt động khá phức tạp. 

 

Nghị định này quy định về hoạt động phòng ngừa, phát hiện, xử lý tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao; hợp tác quốc tế trong phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân trong phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao. Nguyên tắc phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao là đảm bảo đúng điều kiện, trình tự, thủ tục, hình thức, thẩm quyền theo quy định của pháp luật và phù hợp với điều ước quốc tế; tiến hành thường xuyên, liên tục, lấy phòng ngừa là chính; chủ động, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm minh mọi vi phạm; tôn trọng, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức và cá nhân; cơ quan, tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do hành vi trái pháp luật của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền gây ra trong hoạt động phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao phải được bồi thường theo quy định của pháp luật.

 

Cơ quan Cảnh sát điều tra đọc lệnh bắt một đối tượng lừa đảo tiền tỷ qua mạng Internet

Các nội dung thông tin, tuyên truyền, giáo dục về phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao bao gồm: Chính sách, pháp luật về phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao; vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao trong việc bảo vệ và giữ gìn an ninh, trật tự; phương thức, thủ đoạn và nguy cơ, tác hại của tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao; kiến thức, kỹ năng tự phòng chống các nguy cơ của tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao; kỹ năng ứng phó khi bị tấn công, xâm nhập trái phép vào hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu; biện pháp, kinh nghiệm phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao; trách nhiệm của cá nhân, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao; các nội dung khác có liên quan đến phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao…

 

Nghị định ra đời đúng thời điểm các hoạt động phạm tội liên quan đến công nghệ có xu hướng phát triển mạnh trong khi kiến thức của người dân cũng như các tổ chức về công nghệ còn nhiều hạn chế. Điển hình như các vụ lừa đảo Muaban24, Tâm mặt trời, Cộng đồng Việt... Khi các vụ việc bị vỡ lở, mới biết, không ít bà con nông dân chưa hề một lần sử dụng máy vi tính, mạng internet hay thương mại điện tử, vậy mà họ đã bán trâu, bò, ruộng vườn để mua vài chục gian hàng ảo trên mạng, dẫn đến việc bị mất hết tài sản.

 

Vừa qua, Công an Hà Nội vừa khám phá một vụ sử dụng công nghệ thông tin để lừa đảo chiếm đoạt hàng tỉ đồng của người dùng điện thoại thông minh. Hơn 100.000 thuê bao đã bị nhóm lừa đảo “móc túi” dưới hình thức cài ứng dụng có chức năng tự động nhắn tin ngầm. Các đối tượng đã phát triển hệ thống web adrocket.vn từ tháng 12/2013 với mục đích cung cấp công cụ chỉnh sửa ứng dụng di động để lừa đảo người dùng. Chúng đã cùng nhau tạo lập tài khoản “tiensoloha” trên trang web adrocket.vn, đồng thời bỏ ra khoảng 50 triệu đồng để đầu tư tiền thuê máy chủ, xây dựng các trang web soundfest.com.vn và clickdi.com và một số các trang web khác với mục đích dùng các trang này để phát tán ứng dụng đã qua chỉnh sửa bởi website adrocket.vn. Khi người dùng cài đặt ứng dụng trên điện thoại di động, ứng dụng sẽ tự động gửi tin nhắn đến một số đầu số dịch vụ với mức phí 15.000 đồng mà không thông báo cho chủ sở hữu thiết bị biết. Hoặc khi chủ thuê bao tải ứng dụng trên các trang web mà chúng phát tán thì thiết bị di động sẽ tự động trừ tài khoản số tiền trên. Với thủ đoạn lừa đảo trên, từ cuối năm 2013 đến nay, ổ nhóm này đã chiếm đoạt khoảng 2,1 tỉ đồng từ hơn 100.000 tài khoản thuê bao điện thoại trên cả nước.

 

Số liệu từ Bộ TT&TT cho thấy, chỉ riêng trong mấy ngày Tết vừa qua, Thanh tra Bộ đã phát hiện được hơn 4,2 triệu tin nhắn rác, xử phạt hơn 11.250 thuê bao, xử lý 25 doanh nghiệp. Theo các chuyên gia, tình trạng lừa đảo trên điện thoại đã chuyển sang nhiều kiểu biến tướng khác nhau rất tinh vi và người dùng cần thận trọng, khi nhận được những tin nhắn yêu cầu phải trả lời lại theo cấu trúc đã được “gài” sẵn, người dùng không nên làm theo vì 99,99% những tin nhắn như vậy sẽ khiến bạn mất tiền một cách oan ức. Bằng mọi thủ đoạn, tội phạm công nghệ cao đã len lỏi, lôi kéo không ít người vào mọi chiêu trò của chúng. Đơn cử như Công ty cổ phần Phần mềm Đế Vương lôi kéo một số đông người vào trò trơi trực tuyến game đánh bạc như: Cờ tướng, cờ vua, cờ ca-rô, tiến lên miền Bắc... thu lợi hơn 34 tỉ đồng trong khoảng thời gian từ năm 2010 đến tháng 8/2012. Mặc dù trước đó, công ty này đã ba lần bị Bộ Thông tin và Truyền thông phạt về hành vi kinh doanh trái phép, theo Điều 159 của Bộ luật Hình sự (lần một bị phạt 92 triệu đồng; lần hai 40 triệu đồng; lần ba 20 triệu đồng).

 

Tại Nghệ An, hệ thống các mạng internet phát triển khá cao, cùng với đó là khoảng 3 triệu thuê bao di động, trong đó có gần 40% sử dụng điện thoại thông minh, các sản phẩm kết nối internet khác. Thực trạng người dân bị lừa tiền qua các tin nhắn trúng thưởng là rất nhiều nhưng ít người phản ánh lên cơ quan chức năng. Chi  nhánh Muaban24h cũng vừa bị triệt xóa cách đây 2 năm, một số đường dây cá độ bóng đá, cờ bạc, lô đề qua mạng internet cũng đã được bóc gỡ. Nghị định ra đời và sẽ có hiệu lực trong thời gian tới là cơ sở pháp lý để các cơ quan chức năng, người dân đấu tranh và các nghĩa vụ đối với việc bảo mật thông tin, cảnh giác trước mọi thủ đoạn của tội phạm công nghệ cao.