Khoa học - Công Nghệ
Dao thông minh chữa ung thư
Các bác sĩ mới đây đã công bố về một loại dao phẫu thuật đang thử nghiệm, có thể giúp các nhà phẫu thuật bảo đảm rằng, họ đã loại bỏ hoàn toàn các mô ung thư. Các bác sĩ sử dụng những con dao làm nóng các mô khi họ cắt, tạo ra một làn khói có mùi kim loại. Con dao mổ mới này có thể phân tích vùng khói đó và báo hiệu mô đó là lành lặn hay ung thư. Sau đó các nhà phẫu thuật sẽ gửi mẫu mô đó đến phòng thí nghiệm và chờ kết quả kiểm chứng.
Nhờ có dao thông minh nên việc chữa trị ung thư cùng nhiều bệnh nguy hiểm khác dễ dàng hơn |
Tiến sĩ Zoltan Takats thuộc Đại học Hoàng Gia London đã nghi ngờ làn khói tạo ra khi phẫu thuật ung thư có thể chứa một số thông tin quan trọng. Ông đã thiết kế ra một loại dao “thông minh” kết nối với một máy đo phổ với kích thước bằng một cái tủ lạnh để phân tích làn khói phát ra từ các mô bị làm nóng.
Làn khói thu được từ con dao thông minh sẽ được so sánh với thư viện các làn khói “tín hiệu” được lấy từ các mẫu mô ung thư và không ung thư. Thông tin được hiện lên màn hình: màu xanh lá có nghĩa là mô lành, trong khi màu đỏ nghĩa là ung thư và màu vàng là chưa thể nhận biết được.
Để chắc chắn rằng họ đã loại bỏ hoàn toàn khối u, các nhà phẫu thuật phải gửi các mẫu đến phòng thí nghiệm trong khi bệnh nhân nằm chờ trên bàn mổ. Phải mất gần 30 phút để có được kết quả tốt nhất trong bệnh viện, nhưng ngay cả các bác sĩ cũng không thể hoàn toàn chắc chắn, nên họ thường loại bỏ thêm một ít mô nữa. Nếu có một số tế bào ung thư vẫn còn vương lại, bệnh nhân có thể sẽ phải phẫu thuật lại, hóa trị hoặc xạ trị.
Con dao mổ mới và cỗ máy hỗ trợ kèm theo được tạo ra từ 250.000 bảng Anh (380.000 USD) nhưng các nhà khoa học nói rằng, giá thành có thể giảm xuống khi thiết bị này được thương mại hóa. Các nhà khoa học đã thử nghiệm con dao mới này tại 3 bệnh viện giữa năm 2010 và 2012. Các mẫu mô được lấy từ 302 bệnh nhân để tạo ra một cơ sở dữ liệu các loại khói có chứa ung thư, bao gồm các loại ở trong não, vú, ruột kết, gan, phổi và dạ dày. Thiết bị sau đó được dùng để phân tích các khối u ở 91 bệnh nhân; dao mổ thông minh này đã phát hiện chính xác tất cả trường hợp. Công trình nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Science Translational Medicine, được tài trợ bởi các nhóm thuộc Đại học Hoàng Gia London và Chính phủ Hungari.
Tại một buổi biểu diễn thử ở London, các bác sĩ đã sử dụng con dao mới - có hình dáng gần giống với một cây bút to màu trắng - để cắt vào trong một miếng gan heo. Trong vòng vài phút, căn phòng đã tràn ngập khói có mùi hăng tương đương với mùi khí được tạo ra trong phòng phẫu thuật người. Con dao này còn có thể sử dụng cho nhiều việc khác như phát hiện các mô có nguồn cung cấp máu không tốt hoặc phát hiện sự có mặt của các loại vi khuẩn.
Một số chuyên gia nói rằng, công nghệ có thể giúp loại bỏ nhiều công đoạn dựa vào dự đoán của các bác sĩ phẫu thuật bệnh nhân ung thư. “Ung thư não rất nổi tiếng với việc xâm nhập vào vùng mô lành và nằm ngoài tầm nhìn của các nhà phẫu thuật,” - Giáo sư Len Lichtenfeld, người đại diện cho trưởng khoa Y tại Hội Ung thư Mỹ cho hay. “ Nếu công cụ này có thể chắc chắn báo cho các bác sĩ biết khi nào họ cần loại bỏ các tế bào ung thư, điều này sẽ rất đáng giá.”- ông nói.
Mặc dù vậy, ông Lichtenfeld cũng nói rằng, con dao mới này cần được thông qua nhiều phép thử nữa để biết chắc chắn rằng, nó có thể hoạt động trên nhiều dạng bệnh nhân khác nhau. Đầu tư vào các công nghệ mới trước đây không phải lúc nào cũng thành công.
ANTĐ