Xử lý vướng mắc về giải quyết đơn thư, bồi thường GPMB Quốc lộ 1A

(Congannghean.vn)-Vừa qua, UBND tỉnh ban hành Công văn số 7947/UBND-BTD yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành, thị và các chủ đầu tư dự án có liên quan, tập trung xử lý một số vướng mắc về giải quyết đơn thư, bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 1A.

Nhiều hộ dân xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc đang khiếu kiện vấn đề bồi thường GPMB dự án mở rộng Quốc lộ 1A

Mặc dù dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A đoạn qua địa bàn Nghệ An (TX Hoàng Mai, Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc và TP Vinh) diễn ra khá nhiều năm, song thời gian qua, người dân các địa phương chịu ảnh hưởng từ dự án vẫn liên tục có đơn, thư khiếu nại, tố cáo nhiều vấn đề xung quanh công tác bồi thường, GPMB. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về giải quyết đơn thư, khiếu kiện của công dân liên quan đến bồi thường GPMB Quốc lộ 1A, thời gian qua các địa phương đã nghiêm túc triển khai thực hiện và đạt được nhiều khối lượng công việc theo yêu cầu. Tuy nhiên, theo báo cáo của các sở, ngành và UBND các huyện, thị xã, TP Vinh thì đến nay vẫn còn gặp một số vướng mắc về quyết định thu hồi đất, xác định diện tích đất ở, giá đất, xác định diện tích đất bị ảnh hưởng của các hộ gia đình, cá nhân...

Đơn cử, tại huyện Nghi Lộc, hiện có rất nhiều hộ dân ở xã Nghi Long tiếp tục có đơn thư, khiếu nại, tố cáo liên quan đến vấn đề đền bù, GPMB dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A. Qua nhiều cuộc làm việc, nhiều đoàn thanh tra của huyện, tỉnh vào cuộc, tuy nhiên người dân vẫn chưa nhất trí các phương án đã đưa ra. Hiện nay, chủ trương của Nhà nước sẽ bồi thường, hỗ trợ cho các hộ bị ảnh hưởng, nếu các hộ chứng minh được nguồn gốc sử dụng đất, song điều này sẽ rất khó, bởi quá trình giao đất, sử dụng đất trước đây khá sơ sài, khó đáp ứng được các yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đặt ra.

Quá trình tìm hiểu thông tin phản ánh của một số hộ dân, chúng tôi thấy rằng, tài liệu chứng cứ, chứng minh nguồn gốc sử dụng đất rất khó khăn, bởi khi được giao đất, thường chỉ căn cứ vào số tiền mua đất tại thời điểm để được giao đất, không có ranh giới cụ thể, không trừ hành lang Quốc lộ theo quy định. Một số thửa đất có số liệu chênh nhau trong Sổ mục kê, Bản đồ 299, Sổ địa chính và Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên rất khó xác định...

Trước tình hình trên, để đảm bảo việc thực hiện thủ tục bồi thường hỗ trợ bổ sung cho các trường hợp đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Ban tiếp công dân tỉnh tham mưu UBND tỉnh văn bản xin ý kiến chỉ đạo của Bộ Tài nguyên và Môi trường về xử lý các vướng mắc liên quan đến việc ban hành quyết định thu hồi đất, thời điểm áp dụng pháp luật để xác định giá đất ở cho các hộ sử dụng đất trước ngày 18/12/1980, thời điểm xác định giá đất cụ thể để bồi thường. Đồng thời, Sở Tài nguyên và Môi trường làm việc với các địa phương để xem xét, hướng dẫn việc sử dụng các tư liệu làm căn cứ xác định diện tích đất bị ảnh hưởng cho các hộ gia đình, cá nhân mà trước đây chưa có trích đo, trích lục, nay không còn hiện trạng do đã GPMB phải căn cứ vào các giấy tờ về quyền sử dụng đất, bản đồ và hồ sơ tư liệu địa chính qua các thời kỳ, hồ sơ bồi thường trước đây...

Đối với một số trường hợp được xác định diện tích đất bị ảnh hưởng vào thời điểm chưa sao lục được tư liệu PMU1, đã thực hiện chi trả tiền bồi thường, nay trên cơ sở tài liệu PMU1 xác định lại diện tích đất bị ảnh hưởng nhỏ hơn diện tích đất đã bồi thường trước đây, UBND tỉnh giao Sở Tài Nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính có văn bản hướng dẫn các địa phương thực hiện theo quy định của pháp luật.

Đối với vấn đề vướng mắc kinh phí chi trả, UBND tỉnh giao Sở Tài chính, Sở Giao thông Vận tải và Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp tham mưu hướng xử lý các vướng mắc đối với nguồn trái phiếu Chính phủ. Hiện nay Bộ Giao thông Vận tải đã có thông báo bổ sung kinh phí GPMB phát sinh dự án cải tạo nâng cấp Quốc lộ 1A đoạn qua tỉnh Nghệ An cho các chủ đầu tư tại Văn bản số 8683/BGTVT-KHĐT ngày 13/9/2019. Theo quy định thì để giải ngân được số kinh phí này, UBND cấp huyện phải có quyết định phê duyệt phương án bồi thường GPMB gửi các Chủ đầu tư để làm căn cứ điều chỉnh tổng mức đầu tư Dự án. Tuy nhiên, do việc bồi thường, hỗ trợ bổ sung được thực hiện theo kết quả giải quyết đơn thư nên không thể thực hiện đồng nhất vào một thời điểm và kéo dài vì phải chờ quyết định giải quyết khiếu nại hoặc bản án có hiệu lực pháp luật. Đối với nguồn kinh phí BOT, UBND tỉnh giao Sở Giao thông Vận tải tiếp tục làm việc với các bộ, ngành Trung ương để sớm có giải pháp tháo gỡ.

UBND tỉnh cũng yêu cầu các sở, ngành và địa phương thực hiện nghiêm túc ý kiến chỉ đạo tại văn bản này.