(Congannghean.vn)-Trong quá trình khai thác khoáng sản, nhiều doanh nghiệp hoạt động chưa theo đúng hồ sơ thiết kế đã được phê duyệt, chưa tuân thủ các quy định của pháp luật, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động trong khai thác và chế biến đá.
Tháng 10/2018, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Nghệ An đã ra 2 quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 2 doanh nghiệp khai thác khoáng sản là Công ty CP Sản xuất Vật liệu xây dựng Hưng Phúc (TP Vinh) và Công ty CP vật liệu 99 (Đô Lương). Nguyên nhân là trước đó, vào tháng 4/2018, qua kiểm tra, Sở phát hiện tại 2 mỏ khai thác đá của các đơn vị này ở xã Trù Sơn (Đô Lương) và xã Cẩm Sơn (Anh Sơn) đã tồn tại nhiều sai phạm liên quan đến hoạt động khai thác, sử dụng đất… nên đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Do 2 công ty này không tự nguyện chấp hành Quyết định xử phạt nên đã bị cưỡng chế, với biện pháp là khấu trừ tiền từ tài khoản của tổ chức vi phạm.
Trước tình trạng nhiều doanh nghiệp khai thác đá có dấu hiệu vi phạm, mất an toàn vệ sinh lao động trong quá trình hoạt động, cuối năm 2018, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Xây dựng và Sở TN&MT thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, kiểm tra việc chấp hành pháp luật của một số doanh nghiệp trên địa bàn các huyện Anh Sơn, Đô Lương, Yên Thành, Quỳnh Lưu và TX Hoàng Mai. Ngày 30/1/2019, Sở Xây dựng đã có báo cáo kết quả kiểm tra việc chấp hành thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật thi công, việc tuân thủ các quy định kỹ thuật, các quy định về an toàn vệ sinh lao động, các vi phạm pháp luật về lao động đối với các hoạt động khai thác tại các mỏ đá xây dựng.
 |
| Quá trình khai thác, nhiều doanh nghiệp khoáng sản không đảm bảo an toàn vệ sinh lao động |
Trên cơ sở này, UBND tỉnh ban hành Văn bản số 829 về việc xử lý kết quả kiểm tra tại các mỏ đá xây dựng trên địa bàn tỉnh. Theo đó, sau khi xem xét báo cáo của đoàn kiểm tra, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Viết Hồng đã giao cho Giám đốc các Sở TN&MT, Lao động - Thương binh và Xã hội, Xây dựng; Chủ tịch UNND các huyện Anh Sơn, Đô Lương, Yên Thành, Quỳnh Lưu và TX Hoàng Mai tăng cường hơn nữa công tác quản lý Nhà nước đối với các doanh nghiệp khai thác khoáng sản trong quá trình hoạt động. Kịp thời xử lý, chấn chỉnh những trường hợp vi phạm, chủ động tham mưu, đề xuất UBND tỉnh xử lý các vấn đề có liên quan theo đúng quy định của pháp luật. Đối với doanh nghiệp sai phạm nhưng không khắc phục, sẽ xem xét thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản theo đúng quy định.
Kết quả kiểm tra của Tổ công tác liên ngành tiến hành kiểm tra việc chấp hành thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật thi công, việc tuân thủ các quy chuẩn kỹ thuật cho thấy, việc đầu tư xây dựng cơ cản mỏ và tổ chức khai thác chưa theo đúng hồ sơ thiết kế đã được phê duyệt, chưa tuân thủ các quy định của pháp luật, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động trong khai thác và chế biến đá. Ý thức chấp hành pháp luật của người sử dụng lao động và người lao động tại một số doanh nghiệp chưa nghiêm. Việc tổ chức khai thác chủ yếu được thực hiện theo cách cổ điển, truyền thống, giao khoán cho các thợ khai thác không có trình độ chuyên môn.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do điều kiện địa hình các mỏ đá vôi, làm vật liệu xây dựng rất phức tạp, cheo leo, cao nguy hiểm, chưa có công nghệ khai thác hiện đại thay thế công nghệ khai thác khoan nổ mìn hiện đang sử dụng. Việc đầu tư xây dựng đường lên mỏ khai thác đúng theo trình tự và hệ thống khai thác được phê duyệt sẽ làm tăng giá thành sản phẩm của mỏ so với việc thực hiện khai thác theo phương thức truyền thống.
Trong khi các mỏ đang cạnh tranh giảm giá để bán sản phẩm do nguồn cung lớn hơn nguồn cầu của thị trường. Việc thực hiện khai thác đúng theo thiết kế được phê duyệt rất khó thực hiện do điều kiện địa hình của các mỏ đã hoàn toàn thay đổi trong quá trình khai thác không tuân thủ theo thiết kế. Một số doanh nghiệp không giao toàn quyền cho giám đốc điều hành mỏ tổ chức khai thác hoặc bổ nhiệm các giám đốc điều hành mỏ mang tính chất đối phó. Việc tổ chức khai thác chủ yếu là giao cho người lao động không có chuyên môn làm theo cách truyền thống, dẫn đến khai thác sai thiết kế và mỏ không an toàn lao động.
.