Giải quyết các vấn đề liên quan đến Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên

(Congannghean.vn)-Trước sự việc Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên, huyện Nghi Lộc gây ô nhiễm môi trường, UBND tỉnh Nghệ An đã liên tục phát công văn chỉ đạo các đơn vị chức năng tập trung xử lý các vấn đề liên quan đến Khu xử lý chất thải rắn này.

Khu liên hợp xử lý chất thải rắn ở xã Nghi Yên được đầu tư xây dựng trên diện tích 53 ha, với công suất xử lý 300 tấn/ngày và chính thức đi vào hoạt động từ tháng 9/2011. Đây là nơi trực tiếp thu nạp, xử lý rác thải toàn khu vực TP Vinh, TX Cửa Lò, huyện Nghi Lộc và một phần của huyện Hưng Nguyên.

Khu liên hợp xử lý chất thải rắn xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc

Nhiều tồn tại liên quan đến môi trường

Theo phản ánh của người dân, từ khi Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên đưa vào hoạt động đến nay, tình trạng ô nhiễm môi trường xảy ra đã làm ảnh hưởng đến đời sống lao động sản xuất cũng như sinh hoạt thường ngày của các hộ dân. Nguyên nhân là do khâu xử lý rác thải của nhà máy đặt quá gần với khu dân cư, trong khi công tác di dời, tái định cư (TĐC) chưa được thực hiện.

Cụ thể, theo báo cáo của UBND huyện Nghi Lộc, năm 2010, xã Nghi Yên mới tiến hành TĐC 39 hộ dân để lấy đất xây dựng Khu liên hợp xử lý rác thải rắn. Tháng 2/2017, UBND huyện Nghi Lộc đã tiến hành khảo sát, thống kê các hộ dân bị ảnh hưởng và báo cáo với UBND tỉnh Nghệ An về phương án di dời các hộ dân. Bên cạnh đó, huyện Nghi Lộc đã quy hoạch khu TĐC rộng gần 6 ha tại xóm 3, xã Nghi Yên, với tổng kinh phí dự án khoảng 51 tỉ đồng. Tuy nhiên, đó mới chỉ là số tiền để đầu tư xây dựng hạ tầng khu TĐC, nếu tính cả tiền bồi thường, hỗ trợ di dời thì ước tính tổng kinh phí dự án khoảng 200 tỉ đồng. Người dân kiến nghị được di dời từ lâu nhưng khó khăn về nguồn ngân sách nên chưa thực hiện được.

Trong khi đó, công tác xử lý rác thải tại Khu liên hợp còn tồn tại nhiều bất cập, khiến môi trường xung quanh bị ô nhiễm nặng. Một số tồn tại như: Lò đốt không được nâng cấp kịp thời khiến khói, bụi xả ra môi trường; nước xả rỉ ra ngoài; nước thải thải ra môi trường còn thiếu khâu xử lý đạt chuẩn… Trước tình hình đó, ngày 10/8/2018, UBND tỉnh Nghệ An đã có công văn “hỏa tốc” gửi các bên liên quan về việc tăng cường công tác đảm bảo môi trường tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên. Ngày 10/9/2018, UBND huyện Nghi Lộc đã thành lập tổ công tác, tiến hành kiểm tra công tác bảo vệ môi trường của Khu liên hợp xử lý chất thải rắn.

Kết quả kiểm tra cho thấy, quá trình vận hành còn chưa đúng quy trình, có hiện tượng rỉ nước tại các hố chôn lấp ra môi trường, quá trình xử lý nước thải không đạt hiệu quả. Tại thời điểm kiểm tra, tại hồ số 9 (hồ cuối cùng trong hệ thống xử lý), nước có màu đen, đặc, có váng và mùi hôi. Việc phun thuốc diệt côn trùng, ruồi muỗi (khu vực bãi chôn lấp và văn phòng 1 ngày/lần; khu dân cư xóm 7 ngày/lần) không được thực hiện theo quy định.

Lượng rác lưu giữ lâu trong các nhà kho nên phát sinh mùi hôi thối, khí thải xử lý chưa đạt quy chuẩn cho phép. Đặc biệt là vào các ngày mưa, độ ẩm cao, khói từ lò đốt bay ra không thoát được lên cao mà tràn xuống nhà dân. Liên quan vấn đề này, UBND tỉnh đã có công văn yêu cầu giảm công suất lò đốt rác; không đốt rác khi trời nhiều mây, mưa. Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân, những ngày trời mưa, mây mù dày đặc nhưng các đơn vị này vẫn tiến hành đốt rác. Ngày 9/11/2018, UBND huyện Nghi Lộc có Công văn số 2109/UBND-TNMT khẳng định: Những nội dung trên đây đã được UBND huyện Nghi Lộc nhiều lần kiến nghị với Đoàn kiểm tra của tỉnh, tuy nhiên, việc khắc phục chỉ thực hiện trong một thời gian ngắn.

Tập trung giải quyết các vấn đề vướng mắc

Trước những vấn đề này, ngày 14/11, UBND tỉnh tiếp tục ban hành Công văn số 8736/UBND-CN yêu cầu các cấp,  ngành, các đơn vị liên quan tập trung xử lý các vấn đề của Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên, huyện Nghi Lộc. Theo đó, trong thời gian qua, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các cấp, ngành, đơn vị có liên quan tập trung tăng cường công tác quản lý vận hành, đảm bảo môi trường tại Khu liên hợp; giải quyết các vấn đề liên quan đến bồi thường đất nông nghiệp bị ảnh hưởng, bồi thường, hỗ trợ, TĐC các hộ dân bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn còn những hạn chế, tồn tại, chưa đảm bảo yêu cầu; một số nhiệm vụ trọng tâm vẫn chưa được tham mưu giải quyết dứt điểm.

Trong thời gian tới, UBND tỉnh giao UBND TP Vinh chịu trách nhiệm quản lý, giám sát các vấn đề có liên quan đến vận hành xử lý rác thải và công tác đảm bảo môi trường theo đúng quy định hiện hành của pháp luật tại Khu liên hợp; phối hợp chặt chẽ với UBND huyện Nghi Lộc để giải quyết các phát sinh có liên quan, đảm bảo Khu liên hợp được hoạt động thường xuyên, liên tục; bố trí kinh phí để thực hiện bồi thường, hỗ trợ, TĐC theo tỉ lệ nguồn vốn.

UBND tỉnh giao trách nhiệm cho UBND huyện Nghi Lộc thường xuyên theo dõi, nắm vững tình hình; tăng cường công tác tuyên truyền, vận động; phối hợp với các cấp, ngành để giải quyết các vấn đề có liên quan, đảm bảo ANTT và hoạt động thường xuyên, liên tục của Khu liên hợp; tập trung hoàn chỉnh hồ sơ thiết kế, bồi thường giải phóng mặt bằng Dự án khu TĐC của các hộ dân sống gần Khu liên hợp. Hoàn thành giải phóng mặt bằng và toàn bộ các thủ tục có liên quan để khởi công xây dựng dự án trong tháng 12/2018, hoàn thành cơ bản hạ tầng trong quý II/2019 để các hộ dân di dời TĐC.