(Congannghean.vn)-Với một đô thị đang có tốc độ chuyển mình mạnh mẽ như TP Vinh, việc xuất hiện hàng loạt khu chung cư, nhà cao tầng là điều tất yếu. Tuy nhiên, song song với những cơ chế thông thoáng để các doanh nghiệp đẩy mạnh đầu tư vào thị trường đầy tiềm năng này, việc tăng cường quản lý, cấp phép các dự án nhà cao tầng, khu chung cư trên địa bàn TP Vinh là yêu cầu cấp thiết.
 |
| Những khu chung cư cao tầng liên tiếp được xây dựng trên địa bàn TP Vinh |
Đáp ứng đa dạng nhu cầu về nhà ở cho người dân
Theo quy hoạch đến năm 2020, TP Vinh sẽ có diện tích 250 km2, với dân số dự kiến 800.000 - 1.000.000 người. TP Vinh khi đó sẽ bao gồm TP Vinh hiện nay và toàn bộ diện tích TX Cửa Lò, phần phía Nam huyện Nghi Lộc, phía Bắc huyện Hưng Nguyên. Quá trình đô thị hóa mạnh mẽ sẽ tạo điều kiện để TP Vinh vươn mình trở thành trung tâm kinh tế - xã hội khu vực Bắc Trung Bộ như mong muốn của lãnh đạo Trung ương, Nghệ An và người dân địa phương. Và quả thật, trong 5 năm trở lại đây, những tòa nhà cao tầng liên tiếp được xây dựng ở khu vực trung tâm thành phố.
Đặc biệt, sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 30/7/2013 xây dựng TP Vinh trở thành trung tâm kinh tế - văn hóa vùng Bắc Trung Bộ đến năm 2020 thì việc quan tâm, hoạch định phát triển thành phố theo hướng văn minh, hiện đại đã có nhiều chuyển biến.
Theo đó, bất động sản, mà cụ thể ở đây là các nhà cao tầng, khu chung cư trở thành mảnh đất màu mỡ với nhiều nhà đầu tư. Sau Tecco là những tên tuổi như Mường Thanh, Handico, Kim Thi, Trung Đô… Lợi nhuận từ kinh doanh lĩnh vực này đã khá rõ ràng, vì thế, không khó để nhận ra “sức nóng” tại thị trường nhiều tiềm năng.
Theo số liệu tổng hợp của Sở Xây dựng, trên địa bàn tỉnh Nghệ An hiện có 67 dự án đầu tư xây dựng nhà ở chung cư cao tầng, trong đó 12 dự án chung cư độc lập, tập trung tại TP Vinh. Trong 67 dự án trên, có 48 dự án đã và đang triển khai đầu tư xây dựng, 19 dự án chưa triển khai; trong số đã triển khai có 51 công trình chung cư đã xây dựng xong và đưa vào sử dụng, 19 công trình chung cư đang xây dựng chưa hoàn thành, 42 công trình chung cư đang triển khai xây dựng.
Có thể khẳng định, nhà ở chung cư cao tầng là giải pháp hữu hiệu tăng diện tích xây dựng nhà ở, đáp ứng nhu cầu rất lớn và đa dạng về nhà ở cho người dân. Trên thực tế, các hệ thống chung cư cao tầng mới chỉ đáp ứng được một phần nhỏ so với nhu cầu nhà ở hiện nay. Cùng với đó, thị trường bất động sản trên địa bàn TP Vinh có nhiều biến động do nhiều nhà đầu tư tiến hành gom “đất vàng” để xây dựng các tòa nhà chung cư cao tầng.
Chính vì vậy, các thương vụ mua - bán đất nền tại các vị trí đắc địa trên địa bàn thành phố để xây dựng chung cư cũng trở nên “nóng” trong những năm gần đây. Việc bán nhiều “lô đất vàng” hay “đất kim cương” (theo cách gọi của một số người) theo phương thức chỉ định giá chứ không phải đấu giá cũng thu hút sự quan tâm của nhiều người dân.
Những bất cập thấy rõ
Chạy đua đầu tư nên một số doanh nghiệp “lơ là” tính bền vững của công trình. Bằng chứng là sau khi hoàn thiện, đưa vào sử dụng, nhiều toà nhà chung cư đã lộ rõ bất cập về cơ sở vật chất như điện - nước - trường học…, không đảm bảo như cam kết ban đầu. Thậm chí nhiều chung cư đã cố tình “bớt xén” không gian sinh hoạt cộng đồng khiến người dân rơi vào cảnh “tiến thoái lưỡng nan”. Những câu chuyện về thiếu cây xanh, nhà sinh hoạt chung không có, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chưa đầy đủ dù đã nhiều năm chuyển vào ở… đã trở nên phổ biến.
Có thể thấy, những phường như Đội Cung, Quang Trung, Quán Bàu, Lê Mao, Trung Đô, Hà Huy Tập, Hưng Bình… đều có từ 3 - 5 toà nhà chung cư với quy mô hàng nghìn căn hộ đang được xây dựng. Qua khảo sát một số chung cư cao tầng hiện nay, hệ thống bãi đỗ xe không có, khu vui chơi, cây xanh, trường học… hầu như bị bỏ ngỏ. Chưa kể, nhiều toà nhà chung cư đang được xây dựng trong tận những ngõ, đường giao thông chật hẹp, ảnh hưởng tới việc di chuyển của người dân; một số khu chung cư xây dựng chưa đúng với quy hoạch và cam kết ban đầu.
 |
| Việc “ồ ạt” cho doanh nghiệp xây dựng chung cư cao tầng gây gánh nặng về hạ tầng đô thị |
Do việc cấp phép “ồ ạt” cho doanh nghiệp xây dựng các chung cư cao tầng ở các vị trí trung tâm, “đất vàng” của TP Vinh nên đã gây ra tình trạng quá tải về cơ sở hạ tầng đô thị. Điều này không những ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của cư dân sinh sống tại các khu chung cư cao tầng mà những hộ dân xung quanh đó cũng bị tác động.
Qua kiểm tra của các cơ quan chức năng, các chung cư vi phạm về trật tự xây dựng đô thị chủ yếu với các lỗi như: Khởi công xây dựng khi chưa được cấp phép; đã khởi công xây dựng nhưng chưa trình hồ sơ xin cấp giấy phép; thi công xây dựng có tác động đến chất lượng công trình lân cận; ảnh hưởng đến môi trường, cộng đồng dân cư... Cơ quan chức năng quản lý trật tự xây dựng đô thị địa phương đã xử phạt hành chính nhiều trường hợp vi phạm về trật tự xây dựng. Do áp lực hiệu quả kinh doanh, một số chủ đầu tư cố tình vi phạm và sẵn sàng nộp phạt hành chính, tiếp tục thi công công trình, không tuân thủ quyết định đình chỉ thi công của cơ quan quản lý trật tự xây dựng; chưa tuân thủ đầy đủ các quy định.
Vấn đề bất cập trong cấp phép xây dựng, quản lý chung cư cũng nhiều lần làm “nóng” phiên thảo luận và chất vấn tại các Kỳ họp HĐND tỉnh khóa XVII. Tại Kỳ họp thứ tư, trả lời về phương hướng quy hoạch nhà cao tầng trên địa bàn thành phố, ông Lê Trọng Kim, Giám đốc Sở Xây dựng Nghệ An cho biết, các công trình chung cư cao tầng quy hoạch trong nội đô cũ TP Vinh và các phần phát triển mở rộng tổ chức theo 2 phương thức.
Thứ nhất, công trình chung cư cao tầng nằm trong các dự án phát triển nhà ở theo hướng khu đô thị hoặc khu nhà ở mới, theo tổng hợp và thống kê của Sở Xây dựng thì có quy hoạch bài bản, bố cục không gian, kiến trúc đẹp, hiện đại, phù hợp với định hướng phát triển không gian đô thị và đảm bảo các yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật.
Thứ hai, công trình chung cư cao tầng xây dựng độc lập, không hoàn chỉnh thành một dự án phát triển nhà ở theo quy định hiện hành mà nằm xen kẽ trong các khu dân cư nội thị TP Vinh, Sở đã thống kê và đánh giá các quy hoạch cơ bản đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn về quy hoạch xây dựng, mật độ xây dựng, diện tích xây dựng đường nội bộ, bãi đỗ xe,… nhưng ở mức độ tối thiểu; việc đấu nối các hạ tầng xung quanh dự án với hạ tầng trục chính đô thị và khu vực phụ cận chưa thật hoàn chỉnh.
Trong quy hoạch tổng thể, các nhà kiến trúc sư, quy hoạch người Đức là những “tác giả” đầu tiên của những dãy nhà cao tầng trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, nhìn vào những mô hình mẫu để học tập, bổ sung vẫn là bài học “nhãn tiền” với lãnh đạo các cấp tại Nghệ An. Bởi ngoài các khu nhà ở cao tầng thì các công trình phúc lợi: Trường học, nhà trẻ, sân chơi, trung tâm thương mại, khu vui chơi giải trí đến các công trình hạ tầng: Đường; điện, cấp nước - thoát nước đều được các chuyên gia Đức thiết kế hoàn chỉnh.
Thực tiễn đó cho thấy, chủ trương cấp phép cho xây dựng các tòa nhà cao tầng thời gian tới phải nằm trong tổng thể chung phù hợp với quy hoạch đô thị và hướng phát triển TP Vinh trong tương lai, tránh tình trạng làm mất cân bằng về hạ tầng đô thị, “mạnh ai người ấy chạy”. Thiết nghĩ, việc dừng cấp phép các dự án nhà cao tầng trong nội thành TP Vinh trong thời điểm hiện tại là giải pháp cần thiết, vừa không để lĩnh vực phát triển quá “nóng” phát sinh những bất cập, vừa hài hòa trong quy hoạch chiến lược chung TP Vinh trong tương lai.