(Congannghean.vn)-Thời gian gần đây, cơn sốt hàng đa cấp đã khiến hàng vạn người Việt Nam tham gia rầm rộ và nhận về nhiều “trái đắng”. Sau khi Chính phủ và các ban, ngành liên quan mạnh tay “dẹp loạn” đa cấp thì lại nổi lên hình thức đầu tư tiền ảo. Lần lượt đồng tiền không bao giờ cầm được trên tay như Bitcoin, Ilcoin, Onecoin xuất hiện với cấp độ ảo ngày càng tinh vi. Trong đó, Onecoin là đồng tiền ảo mới nhất và cũng nguy hiểm nhất khi nó có một tổ chức tài chính uy tín quản lý và được phát triển theo hình thức đa cấp.
 |
| Cách thức kinh doanh tiền điện tử giống kinh doanh đa cấp - Tranh minh họa |
Onecoin là đồng tiền điện tử được mã hóa toán học (Cryptocurrency), ra mắt thế giới vào 20/1/2015 do Tiến sĩ Ruja Ignatova (quốc tịch Bulgaria) sáng lập. Onecoin ra đời dựa trên thuật toán Mining (“đào mỏ”) sử dụng công nghệ Blockchain để giải phương trình 2,1 tỉ nghiệm, mỗi nghiệm của phương trình tương ứng với một đồng Onecoin. Như vậy, toàn thế giới chỉ có 2,1 tỉ onecoin, không ai có thể làm cho nó tăng lên hơn về số lượng, ngay cả chính phủ của một nước hoặc người trực tiếp tạo ra nó cũng không làm được.
Để “đào” được một Onecoin, người chơi phải đầu tư tiền để mua token và đổi sang Onecoin. Tuy nhiên, người tham gia Onecoin không phải tự đào mà công ty Onecoin sẽ có hệ thống máy đào giúp dựa trên thuật toán học. Càng nhiều người tham gia chơi thì việc đào được này càng khó, số lượng token bỏ ra phải càng nhiều và giá trị của Onecoin lại càng tăng cao hơn. Hiện tại, giá Onecoin vào khoảng 7,8USD/onecoin.
Nếu như các đồng tiền ảo khác, điển hình là Bitcoin không chịu sự quản lý của một tổ chức hay ngân hàng trung ương nào, thì Onecoin lại được một công ty tài chính có uy tính trên thế giới quản lý. Điều này làm tăng đáng kể uy tín của đồng tiền ảo, nhất là ở Việt Nam, nơi mà người dân mới chập chững làm quen với thương mại điện tử và các hình thức kinh doanh dựa trên internet.
Nguy hiểm hơn, Onecoin phát triển kinh doanh theo hình thức đa cấp. Người nào “dụ” được càng nhiều người tham gia thì được thưởng càng hậu hĩnh. Cụ thể, công ty có tới 9 loại tiền thưởng dành cho người phát triển mạng lưới Onecoin. Nếu phát triển thêm một người, ngay lập tức người chơi sẽ nhận được hoa hồng tuyển dụng trực tiếp là 10%, càng lôi kéo được nhiều người tham gia thì hoa hồng càng lớn... Ngoài ra, công ty còn có chính sách hoa hồng nhóm, hoa hồng cộng hưởng lên tới 25%, chưa kể được tặng vé du lịch, vé máy bay, tặng phẩm đồng tiền vàng, …
Tất nhiên, không thể không nhắc đến các ưu điểm nổi bật của Onecoin trong giao dịch trực tuyến như: Giao dịch dễ dàng, thuận tiện và khả năng thanh toán không theo hệ thống tiền tệ truyền thống, giảm chi phí trung gian... Tuy nhiên trên thực tế, người đầu tư có thể nhận về rất nhiều rủi ro tiềm ẩn. Rõ ràng nhất là Onecoin và các loại tiền ảo khác được lưu giữ dưới dạng kỹ thuật số nên nguy cơ gặp sự cố kỹ thuật, bị ngừng giao dịch, bị hacker tấn công, đánh cắp và thay đổi dữ liệu là rất lớn... dẫn đến nguy cơ mất trắng của nhà đầu tư là rất lớn.
Với đặc điểm dễ giao dịch, nhanh chóng, trực tiếp, không bị kiểm soát và có tính ẩn danh cao, Onecoin và các loại tiền ảo khác dễ trở thành công cụ hấp dẫn cho giới tội phạm sử dụng để buôn bán vũ khí, ma túy, rửa tiền, trốn thuế... trên thị trường chợ đen trực tuyến.
| Ngày 27/2/1014, Ngân hàng Nhà nước đã có thông cáo báo chí nêu rõ: “Theo các quy định của pháp luật hiện hành về tiền tệ và ngân hàng, Bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Do vậy, việc sử dụng Bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) làm phương tiện thanh toán không được pháp luật thừa nhận và bảo vệ. Các tổ chức tín dụng không được phép sử dụng Bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) như một loại tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán khi cung ứng dịch vụ cho khách hàng.” |
Hiện nay, một số quốc gia trên thế giới xem tiền ảo như là một phương tiện thanh toán. Sự tồn tại và phát triển mạnh mẽ của tiền ảo tác động tiêu cực trong việc giảm lòng tin của người dân vào đồng tiền quốc gia, làm suy giảm vai trò quản lý của cơ quan điều hành chính sách tiền tệ; đồng thời cơ quan thuế cũng sẽ thất thu trong hoạt động giao dịch của các loại tiền ảo.
Tại Việt Nam, tiền ảo Onecoin và các loại tiền ảo khác không được pháp luật Việt Nam thừa nhận và bảo vệ. Do vậy, khi xảy ra rủi ro như tranh chấp, hacker xâm nhập, chiếm tài khoản... người đầu tư sẽ chịu thiệt hại lớn về kinh tế mà không có cơ quan nào giải quyết, không có bất cứ cơ sở pháp lý nào để bảo vệ quyền lợi cho người đầu tư. Việc sở hữu, mua bán, sử dụng các loại tiền ảo như là một loại tài sản tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người dân và không được pháp luật bảo vệ. Việc khung pháp lý về tiền ảo chưa hoàn thiện gây khó khăn cho hoạt động quản lý của cơ quan có thẩm quyền đối với hoạt động kinh doanh, mua bán, sử dụng tiền ảo.
Thời gian qua, trên địa bàn Nghệ An, một số tổ chức, cá nhân ngoài tỉnh kết hợp với một số cá nhân trong tỉnh tổ chức các buổi hội thảo giới thiệu, hướng dẫn, lôi kéo đầu tư đồng tiền ảo Onecoin tại một số khách sạn trên địa bàn TP Vinh. Các hội thảo này được tổ chức khá hoành tráng như các hình thức kinh doanh đa cấp trước đây. Sau mỗi hội thảo, chính người dự cũng bị lôi kéo tham gia hệ thống.
Theo thống kê chưa đầy đủ, trên địa bàn Nghệ An có hàng chục người tham gia tập trung ở một số địa bàn như: TP Vinh, Nghi Lộc, Hưng Nguyên, Quỳnh Lưu... Cụ thể như tại xã Ngọc Sơn, huyện Quỳnh Lưu có 3 người tham gia với mức đầu tư 33 triệu đồng/người. Cá biệt có trường hợp một cá nhân tạo từ 3 - 4 tài khoản, mỗi tài khoản thấp nhất là 4,3 triệu đồng, cao nhất là 853,4 triệu đồng. Các đối tượng đã tham gia kinh doanh tiền điện tử Onecoin hình thành từng nhóm thường xuyên rủ rê, lôi kéo những người thân trong gia đình, bạn bè quen biết cùng tham gia...
Onecoin và các loại tiền ảo khác không phải là tiền tệ và không được pháp luật Việt Nam thừa nhận. Điều này có nghĩa là nếu đầu tư thì người dân đang tiếp tay cho một “mặt hàng đen” nằm ngoài vòng pháp luật. Xét ở một khía cạnh khác, Onecoin còn tệ hơn các mặt hàng đa cấp khác như mĩ phẩm, thực phẩm chức năng... bởi nó không cầm nắm được. Đó chỉ là những dòng mã đơn thuần được hình thành trên máy tính và phát triển dựa trên nền tảng internet. Do hám lợi, nhiều người dân lôi kéo thêm người thân, bạn bè tham gia để hưởng lợi hoa hồng cao. Nếu không được ngăn chặn kịp thời, hoạt động kinh doanh tiền ảo bị đổ bể sẽ gây nhiều hệ lụy cho xã hội, gây phức tạp về ANTT.