Một trong những vấn đề liên quan đến các khu công nghiệp (KCN) được nhắc đến nhiều nhất hiện nay là việc chăm lo đời sống văn hóa, tinh thần cho công nhân (CN) nữ. Nếu đời sống không được bảo đảm thì các nữ công nhân khó lòng hoàn thành tốt công việc và gắn bó với doanh nghiệp.
Nhiều năm qua, câu chuyện làm thế nào để bảo đảm đời sống cho nữ CN tại KCN đã được nhắc tới khá nhiều trên các diễn đàn cũng như báo chí. Thế nhưng để những quyền lợi tưởng chừng cơ bản ấy được các DN đáp ứng thì lại là vấn đề khác. Thực tế cho thấy, với mức thu nhập quá thấp, môi trường làm việc chậm được cải thiện thì, dù muốn dù không, các chị em vẫn phải đối mặt với sự thiếu thốn về cả vật chất lẫn tinh thần.
Trong nhiều áp lực phải chịu, đa số CN nữ cho rằng, tình trạng phải làm thêm giờ, thêm ca là nguyên nhân khiến họ không có thời gian dành cho các nhu cầu liên quan đến văn hoá, tinh thần. Tình hình này kéo dài dễ gây tâm trạng mệt mỏi, ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ, đặc biệt là thiên chức làm vợ, làm mẹ của chị em.
Một khảo sát tại 7 tỉnh, thành phố tập trung đông KCN: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đồng Nai, Thanh Hóa cũng chỉ ra vấn đề là hiện nay, thu nhập thực tế của đa số lao động nữ còn quá thấp, không đủ điều kiện để trang trải chi phí cần thiết trong sinh hoạt hằng ngày. Đa phần họ phải thuê nhà trọ và có tới 88,8% lao động nữ nhập cư phải làm thêm. Hệ lụy này kéo theo đời sống tinh thần của nữ CN, nhất là lao động ngoại tỉnh vốn thiếu thốn càng khó được cải thiện hơn.
Bên cạnh đó, tình hình lạm phát, giá cả hàng hóa dịch vụ tăng nhanh càng khiến đa phần lao động nữ thiếu điều kiện thoả mãn nhu cầu hưởng thụ về văn hoá tinh thần như: Vui chơi giải trí lành mạnh, nghỉ ngơi, học tập, giao lưu...
 |
| Để có được một chính sách đãi ngộ tốt cho nữ công nhân vẫn còn là một chặng đường dài |
Tại một hội thảo do Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam tổ chức công bố kết quả Đề tài nghiên cứu: “Thực trạng mức sống của lao động nữ nhập cư tại các khu công nghiệp, khu chế xuất (KCN - KCX) hiện nay”, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hồng cũng phải cho rằng, dù có nhiều nghiên cứu về vấn đề lao động việc làm tại các KCN, tuy nhiên chúng ta lại chưa có nghiên cứu độc lập về vấn đề lao động nữ nhập cư tại các KCN - KCX. Trong khi, đây là một bộ phận quan trọng của đội ngũ công nhân lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp hiện nay.
Tình trạng đời sống tinh thần của CN nữ tại các KCN không được bảo đảm bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như: Thiếu sự quan tâm của chính quyền, KCN, doanh nghiệp trong việc cấp đất, kinh phí đầu tư xây dựng nơi sinh hoạt văn hóa công cộng, phương tiện nghe nhìn, cùng hệ thống thư viện, nhà văn hóa, câu lạc bộ, trường học dành cho CN và con em họ. Bên cạnh đó, sự thiếu sâu sát của công đoàn KCN, công đoàn cơ sở có đông CN nữ cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đời sống công nhân còn nhiều bất cập.
Những năm qua, công đoàn các cấp thường xuyên phối hợp với các cơ quan chức năng giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với lao động nữ trong các thành phần kinh tế. Qua kiểm tra, chúng ta đã phát hiện nhiều bất hợp lý trong qui định của pháp luật và những vi phạm của đơn vị, như: Chưa ký hợp đồng lao động, làm thêm giờ vượt quá quy định của Bộ luật Lao động, không đóng hoặc chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; chi trả các chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động chưa kịp thời…
Người lao động nữ đang cần lắm một công việc với điều kiện làm việc tốt, một chế độ đãi ngộ thỏa đáng với công sức mà họ bỏ ra. Ðể thực hiện những nhu cầu cấp thiết ấy, chúng ta cần sự vào cuộc quyết liệt và sát sao của nhiều bộ, ngành mà trước hết là Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Tổng LÐLÐ Việt Nam.
Đất nước hơn 30 năm đổi mới, người phụ nữ phải được quan tâm nhiều nhất về tất cả các mặt. Nếu không, khúc hát " bèo dạt mây trôi" vẫn sẽ gắn liền với những lao động nữ ở các KCN.
.