Những vụ án đau lòng con sát hại mẹ, bố sát hại con hoặc tự thương… đều có nguyên nhân từ việc sử dụng chất kích thích có thành phần tiền chất ma túy.
 |
| Nhóm thanh niên ở Tuyên Quang bị cấp cứu vì hút “cỏ Mỹ” |
Trong “cỏ Mỹ”, shisha, “tem giấy”, “bóng cười” đều chứa thành phần tiền chất ma túy hoặc trong lúc sử dụng có pha chế thêm thành phần ma túy. Trong “cỏ Mỹ” có sẵn tinh dầu thuộc nhóm chất gây nghiện và độ kịch độc tương tự ma túy. “Tem giấy” là công cụ để các đối tượng tẩm ướp thành phầm ma túy để né tránh sự phát hiện của cơ quan Công an cũng như dễ dụ học sinh sử dụng và gây nghiện. Còn “bóng cười” có chứa khí N20 (Nitrous oxide) - loại khí độc có thể dẫn đến tử vong, chết não do sử dụng lặp đi lặp lại nhiều lần hoặc sử dụng một lần nhưng quá liều lượng dẫn đến không kiểm soát được hệ thần kinh.
Mất kiểm soát năng lực, hành vi, gây nguy hiểm cho xã hội
Mới đây, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai điều trị cho một bệnh nhân nam 26 tuổi (ở quận Tây Hồ, Hà Nội) bị ngộ độc khí N2O do lạm dụng hít “bóng cười” trong một thời gian dài. Bệnh nhân vào viện với các biểu hiện rối loạn cảm giác và giảm vận động, đồng thời có cảm giác tê bì bàn chân lan lên cổ chân và bàn tay, đi lại không vững. Qua khám lâm sàng và xét nghiệm còn cho thấy bệnh nhân có biểu hiện tổn thương tủy sống cổ, mất chất liệu tủy sống.
Theo bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm Chống độc, đây là trường hợp điển hình của ngộ độc khí N2O do lạm dụng “bóng cười”, dẫn tới tổn thương thần kinh.
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên giải thích, “bóng cười” thực chất là những quả bóng được bơm khí N2O. Sau khi hít khí này, người ta có cảm giác tê tê, phấn khích, cười ngả nghiêng. Khi vào cơ thể, nó gây ảnh hưởng trực tiếp tới hệ thần kinh và tim mạch. “Khí cười là nhóm chất gây nghiện, thuộc nhóm gây ảo giác có xu hướng tăng liều, người dùng có thể bị phụ thuộc, nghiện, tương tự heroin”, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo.
Những năm gần đây, tại nhiều tỉnh, thành phố xuất hiện tình trạng sử dụng “bóng cười”, “shisha”, “cỏ Mỹ”, “tem giấy” tràn lan. Mặc dù cơ quan chức năng kiểm soát, xử lý rất nghiêm song do loại hàng này mang lại món lợi lớn nên nhiều đối tượng vẫn lén lút kinh doanh. Người sử dụng “bóng cười”, “shisha”, “có Mỹ”, “tem giấy” chủ yếu là giới trẻ, học sinh, sinh viên. Mặc dù nhiều người chưa nhận thức đầy đủ về hậu quả tác hại của các loại chất này, song nó đã trở thành trào lưu, thú tiêu khiển, thú chơi mới trong một bộ phận không nhỏ ở thanh, thiếu niên gây nên một thực trạng rất đáng báo động, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự.
Thực tế đã có những trường hợp sử dụng “bóng cười”, “shisha”, “cỏ Mỹ”, “tem giấy” cùng với các chất kích thích khác như: ma túy, thuốc lá, rượu... gây ảo giác, mất kiểm soát năng lực, hành vi, gây nguy hiểm cho xã hội và cá nhân người sử dụng, thậm chí tử vong.
Tăng cường đấu tranh ngăn chặn
Chỉ huy Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy - CATP Hà Nội cho biết, trong Nghị định số 82/2013/NĐ-CP ngày 19-7-2013 của Chính phủ về ban hành các danh mục chất ma túy và tiền chất thì “bóng cười” không phải là ma túy hay tiền chất. Khí trong “bóng cười” là khí N2O (Nitrous oxide), được bơm vào các quả bóng bay bình thường, người sử dụng bằng cách hít trực tiếp khí N2O có trong quả bóng. Theo các chuyên gia y tế, tác động của khí N2O vào trong cơ thể người có thể gây ra chứng mất cảm giác đau, mất nhân cách, mất nhận thức, hoa mắt, chóng mặt, trạng thái phấn khích, ảo giác nhẹ, đặc biệt là nghe nhạc rõ, sau đó phấn khích và cười.
Trước tình hình lén lút bán, sử dụng các loại chất kích thích như “bóng cười”, shisha, “cỏ Mỹ”, “tem giấy” CATP Hà Nội đã chủ động thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý nghiêm các cơ sở lén lút kinh doanh.
Từ năm 2017 đến nay, các đơn vị thuộc CATP Hà Nội đã phát hiện, xử lý 157 vụ với 157 đối tượng kinh doanh, buôn bán trái phép “bóng cười”, “shisha” phạt tiền lên đến trên 2 tỷ đồng. Xử lý vi phạm liên quan đến “cỏ Mỹ” 23 vụ, thu giữ 796,209 gam “cỏ Mỹ”, trong đó có 19 vụ “cỏ Mỹ” tẩm chất ma túy thuộc danh mục cấm; xử lý vi phạm liên quan đến “tem giấy” một vụ với một đối tượng liên quan đến mua bán trái phép chất ma túy.
Thực hiện Kế hoạch số 110/KH-UBND ngày 26-5-2017 của UBND TP về tăng cường công tác quản lý, xử lý vi phạm liên quan đến sản xuất, kinh doanh, buôn bán, sử dụng, tổ chức sử dụng “bóng cười”, shisha, “cỏ Mỹ”, CATP Hà Nội đã chủ động xây dựng Kế hoạch số 128/KH-CAHN-PC46 ngày 18-4-2017 chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, trọng tâm là lực lượng Cảnh sát kinh tế, Cảnh sát hình sự, Cảnh sát ma túy, Cảnh sát môi trường, Cảnh sát quản lý hành chính, Cảnh sát chống tội phạm công nghệ cao, Công an các quận, huyện, thị xã tổ chức tổng kiểm tra, rà soát, điều tra cơ bản, phòng ngừa, hành vi vi phạm liên quan đến “bóng cười”, shisha, “cỏ Mỹ” trên địa bàn thành phố; Triển khai các kế hoạch cao điểm, tấn công trấn áp nhằm nâng cao hiệu quả công tác điều tra khám phá tội phạm ma túy, trong đó có phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến “bóng cười”, shisha, “cỏ Mỹ”, “tem giấy”.
Tiếp tục chỉ đạo các đơn vị tăng cường phòng ngừa, đấu tranh phòng chống ma túy dưới các hình thức “bóng cười”, shisha, “cỏ Mỹ”, “tem giấy”, chú trọng những địa bàn có các cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện, các quán bar, karaoke và một số quán cà phê... để đấu tranh, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Đặc biệt kiểm tra phát hiện các trường hợp đối tượng cho thêm ma túy vào bình shisha để sử dụng.
 |
| Khí cười là nhóm chất gây nghiện, thuộc nhóm gây ảo giác có xu hướng tăng liều, người dùng có thể bị phụ thuộc, nghiện, tương tự heroin |
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền
Qua công tác phát hiện, điều tra, thụ lý một số vụ án có thu giữ tang vật là thảo mộc khô có tẩm chất ma túy, chất hướng thần thuộc nhóm cần sa tổng hợp (hay còn gọi là “cỏ Mỹ”), CATP Hà Nội đã có văn bản kiến nghị Bộ Công an về hướng dẫn giải quyết một số vướng mắc trong công tác giám định và công tác điều tra, xử lý.
Giám đốc CATP Hà Nội cũng đã chỉ đạo các phòng và Công an các quận, huyện tăng cường các biện pháp tuyên truyền phòng ngừa, tác hại của các loại chất kích thích. Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy CATP đã trực tiếp phối hợp với trường học trên địa bàn tuyên truyền tác hại, nhận dạng các loại chất kích thích liên quan đến ma túy để học sinh, nhà trường nhận biết, tránh xa ma túy.
Cùng với đó, lực lượng CATP đã tham vấn ý kiến chuyên môn của Viện Sức khỏe Tâm thần - Bệnh viện Bạch Mai về xác định tác động của khí N2O đến sức khỏe con người để có căn cứ kiến nghị đề xuất các bộ, ngành liên quan và UBND TP. Tham mưu UBND TP ban hành Chỉ thị về việc tăng cường quản lý sản xuất, kinh doanh và sử dụng khí N2O trên địa bàn TP Hà Nội và chủ trì xây dựng dự thảo lấy ý kiến các sở, ngành liên quan.
“Để phòng ngừa và kịp thời phát hiện xử lý nghiêm các hành vi vi phạm liên quan đến việc kinh doanh, sử dụng chất kích thích có thành phần ma túy, CATP đã tăng cường kiểm tra, rà soát, cùng với đó tăng cường dày hơn các buổi tuyên truyền, nói chuyện về tác hại của ma túy đối với học sinh trên địa bàn, khu dân cư để tránh xa ma túy và các loại chất có thể gây nghiện liên quan” - chỉ huy Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy cho biết.