Một 'bản án' đã thấu tình đạt lý? (Kỳ 1)

(Congannghean.vn)-Mặc dù gia đình bà Nguyễn Thị Hạnh không có bất cứ hồ sơ thủ tục nào để chứng minh về quyền và lợi ích hợp pháp của mảnh đất đang tranh chấp quyền sử dụng đất tại xóm 4, xã Diễn Hùng, huyện Diễn Châu, song TAND huyện Diễn Châu vẫn buộc ông Trần Xuân Định trả lại mảnh đất cho gia đình bà Hạnh. Trong khi đó, gia đình ông Trần Xuân Định mua mảnh đất nói trên của UBND xã Diễn Hùng và đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) vào năm 1996.

Thửa đất số 227, tờ bản đồ số 6 được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Định từ năm 1996

Kỳ 1: Mua đất của xã sau hơn 20 năm bị “chủ cũ” đòi lại!

Ông Trần Xuân Định (SN 1962) trú tại xóm 4, xã Diễn Hùng, huyện Diễn Châu, phản ánh: Năm 1991, bà Nguyễn Thị Hạnh (đã mất) trú cùng xóm chuyển vào miền Nam sinh sống cùng con cháu. Khi đi, bà Hạnh cho con gái là Trần Thị Tịnh tháo dỡ 3 gian nhà gỗ tại thửa đất số 227, tờ bản đồ số 6, diện tích 561 m² (số liệu đo đạc mới là tờ bản đồ số 22, thửa số 77, diện tích 607,1 m²) đưa về dựng lại ở xóm 8, xã Diễn Hùng. Trên thửa đất còn ngôi nhà 2 gian, bà Hạnh cho con gái thứ là Trần Thị Tiện chuyển đến sinh sống tại đây. Một thời gian sau, bà Tiện cũng chuyển vào miền Nam sinh sống nên bán ngôi nhà trên cho ông Định với giá 400.000 đồng. Gia đình ông Định chuyển đến ở đây một thời gian thì nhà cũ giột nát nên phải chuyển về nhà mẹ đẻ gần đó để ở, mảnh đất của bà Hạnh bỏ hoang.

Năm 1993, UBND xã Diễn Hùng có chủ trương thu hồi các thửa đất ở đang bỏ hoang, không có người sử dụng để giao khoán cho những người có nhu cầu sản xuất nông nghiệp. Gia đình ông Định làm đơn xin được thầu khoán thửa đất số 227, tờ bản đố số 6, đồng thời làm nghĩa vụ tài chính đối với thửa đất này. Tiếp đó, năm 1995, UBND xã Diễn Hùng có chủ trương bán đất cho hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu mua đất làm ở, tách hộ cho con trên các thửa đất đã thu hồi. Tại thời điểm UBND xã Diễn Hùng bán đất có quy định, “chủ hộ” mới đủ điều kiện mua đất nên mẹ ông Định là bà Vũ Thị Thường đại diện chủ hộ làm đơn xin mua lại thửa đất số 227, tờ bản đồ số 6 của xã Diễn Hùng với giá 3.000.000 đồng. Theo phản ánh của ông Định, thời điểm mẹ ông nộp tiền mua đất của xã Diễn Hùng còn có 6 hộ gia đình khác cũng mua đất thuộc diện tương tự (hiện còn danh sách 7 hộ nộp tiền mua đất xã Diễn Hùng năm 1995).

Năm 1996, UBND xã Diễn Hùng thông báo chủ trương kê khai cấp GCNQSDĐ cho các thửa đất trên địa bàn xã và quy định, mỗi người chỉ được đứng tên cấp 1 GCNQSDĐ. Do vậy, ông Trần Xuân Định đã đứng ra kê khai hồ sơ thửa đất số 227, tờ bản đồ số 6 (do bà Vũ Thị Thường, mẹ ruột ông Định mua của UBND xã Diễn Hùng vào năm 1995) để làm GCNQSDĐ. Ngày 5/6/1996, ông Trần Xuân Định được UBND huyện Diễn Châu cấp GCNQSDĐ số H 346821, trong đó có thửa đất số 227, diện tích 561 m² (đất ở + đất vườn).

Theo trình bày của ông Định, từ năm 1996, gia đình ông sử dụng ổn định thửa đất nói trên, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước và không có tranh chấp với ai. Tuy nhiên, vào năm 2015, gia đình bà Nguyễn Thị Hạnh làm đơn tranh chấp quyền sử dụng đất với gia đình ông tại thửa đất số 227, tờ bản đồ số 6 ở xã Diễn Hùng.

Ông Định cho hay, mặc dù tranh chấp quyền sử dụng đất nhưng phía gia đình bà Hạnh hiện không có bất kỳ một loại giấy tờ nào chứng minh nguồn gốc hợp pháp của thửa đất nói trên, không thực hiện đóng thuế sử dụng đất, thuế đất ở, thuế đất phi nông nghiệp… hàng năm đối với thửa đất. Trong khi đó, gia đình ông Định đã được Nhà nước cấp GCNQSDĐ hợp pháp từ năm 1996. Thế nhưng, ngày 1/6/2017, TAND huyện Diễn Châu đã đưa vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất” ra xét xử, buộc gia đình ông Trần Xuân Định trả lại thửa đất nói trên cho gia đình bà Nguyễn Thị Hạnh. Cùng với đó, gia đình bà Hạnh phải trả cho ông Trần Xuân Định 50 triệu đồng tiền công sức duy trì, bảo quản, tôn tạo mới thửa đất nói trên.

Sau phiên tòa này, gia đình ông Trần Xuân Định có đơn kháng cáo lên TAND tỉnh Nghệ An. Cụ thể, ngày 12/6/2017, ông Định làm đơn kháng cáo toàn bộ vụ án có nội dung: TAND huyện Diễn Châu xử buộc gia đình ông phải trả đất cho bà Hạnh là không đúng. Đề nghị tòa án cấp phúc thẩm xem xét, hủy bản án sơ thẩm. Do mẹ ruột mới qua đời, phải chăm lo việc cúng đơm nên ông Định không có mặt tại Tòa theo lệnh triệu tập. Vì thế, sau đó, TAND tỉnh Nghệ An đã ra Quyết định số 09/2017/QĐ-PT, ngày 28/12/2017 về việc “Quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án dân sự”.

Hiện, gia đình ông Trần Xuân Định cho biết, sẽ tiếp tục có đơn kiến nghị gửi TAND tỉnh Nghệ An và TAND tối cao xem xét, hủy bản án sơ thẩm.