Xây dựng môi trường không khói thuốc

(Congannghean.vn)-Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực từ ngày 1/5/2013. Tuy nhiên, tại các nơi công cộng, nhiều người vẫn hồn nhiên hút thuốc mà không cần để ý tới quy định của Luật.

Tác hại của thuốc lá

Theo Tổ chức Y tế thế giới, 90% bệnh nhân mắc bệnh ung thư phổi và 75% bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là do sử dụng thuốc lá. Với gần một nửa nam giới trong độ tuổi trưởng thành hút thuốc, Việt Nam thuộc nhóm 15 nước có số người hút thuốc cao nhất trên thế giới. Hơn 75% các ca tử vong ở Việt Nam hàng năm là do các bệnh không lây nhiễm, trong đó sử dụng thuốc lá là nguyên nhân chính.

Học sinh, sinh viên tuyên truyền về tác hại của thuốc lá

Trên thực tế, có nhiều trường hợp bệnh nhân bị tai biến mạch máu não do hút thuốc lá. Nguyên nhân được xác định là các chất độc trong khói thuốc lá (nicotine) ban đầu sẽ kích hoạt các chất truyền dẫn thần kinh trung gian gây tỉnh táo, thư giãn nhưng nếu hút thuốc thường xuyên thì các thành mạch máu sẽ bị tổn thương.

Đây là mầm mống gây ra chứng xơ vữa thành mạch máu làm nguy cơ tai biến mạch máu não tăng lên gấp đôi. Nguy cơ tai biến mạch máu não càng tăng cao đối với những người từng có tiền sử mắc bệnh về huyết áp hoặc hút thuốc trong thời gian dài.

 Đối với các trường hợp phụ nữ hút thuốc lá trong thời kỳ mang thai có thể khiến thai nhi giảm trọng lượng, sinh non, băng huyết sau sinh, dễ sẩy thai ngẫu nhiên, gia tăng tần suất sinh ra thai nhi bị bất thường bẩm sinh. Với người đang cho con bú, nicotine được thải qua sữa có thể ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh.

Đặc biệt là nam giới hút thuốc lá làm giảm sản xuất tinh trùng, làm dị dạng tinh trùng, giảm khả năng di chuyển của tinh trùng và nguy hiểm hơn là hút thuốc làm giảm nghiêm trọng dòng máu đến dương vật, một số trường hợp gây liệt dương. Đối với hệ thần kinh, khói thuốc lá làm giảm số lượng các tế bào thần kinh trong não, làm suy giảm trí nhớ. Khói thuốc lá còn gây ung thư môi, ung thư thanh quản, ung thư thực quản, ung thư bàng quang và thận, ung thư cổ tử cung.

Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền

Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 18/6/2012 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/2013. Mục tiêu của Luật là giảm tác hại của thuốc lá đến sức khỏe, tính mạng con người, tương lai nòi giống dân tộc và nâng cao sức khỏe cộng đồng bằng việc thực hiện thường xuyên, liên tục các biện pháp giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá, kiểm soát chặt chẽ và từng bước giảm nguồn cung cấp thuốc lá; hạn chế, giảm dần tỉ lệ người sử dụng thuốc lá, đặc biệt là giảm tỉ lệ mắc và tử vong do các bệnh không lây nhiễm có nguyên nhân từ thuốc lá.

Qua hơn 3 năm triển khai thực hiện, việc thực thi Luật gặp rất nhiều khó khăn bởi công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá chưa đủ mạnh, nhận thức về tác hại của thuốc lá chưa đầy đủ; lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp chưa quan tâm đúng mức và nghiêm túc trong triển khai thực hiện.

Thêm vào đó, việc thanh, kiểm tra hoặc áp dụng chế tài xử phạt của các cơ quan chức năng đối với các hành vi vi phạm Luật chưa thường xuyên, thậm chí chưa thực hiện; mọi người chưa mạnh dạn lên tiếng, còn thờ ơ, chấp nhận và cảm thông.

Để Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đi sâu vào đời sống, tác động mạnh mẽ tới ý thức của người dân, các ban, ngành cần tập trung tuyên truyền, giáo dục ý thức cho nhân dân nói chung và những người trực tiếp sử dụng thuốc lá các thông tin về tác hại của thuốc lá đối với người sử dụng và những người xung quanh.

Đẩy mạnh tuyên truyền các thông tin về tác hại và số lượng người chết, loại bệnh tật phát sinh do hút thuốc lá, có minh chứng khoa học và thực tế rõ ràng. Biểu hiện những tác động, ảnh hưởng của thuốc lá ở từng giai đoạn đối với sức khỏe của người sử dụng cũng cần được thông tin rõ bằng lời và hình ảnh để làm gia tăng tính giáo dục và mức độ cảnh báo để người sử dụng có thể nhận biết và lường định được mình đang ở giai đoạn, trạng thái nào của nguy cơ. Các gia đình cần tăng cường giáo dục, nâng cao ý thức của các thành viên đối với việc phòng, chống tác hại của thuốc lá.