Tôi tìm đến căn nhà của gia đình em Hoàng Thị Vân Anh, học sinh lớp 8A, Trường THCS Hồ Xuân Hương (Thị trấn Cầu Giát, Quỳnh Lưu, Nghệ An) vào một ngày cuối năm se lạnh nhưng được biết em đã ra đồng cắt cỏ cho trâu.
Căn nhà 3 gian xập xệ của em không có nổi cái gì đáng giá hơn 100 nghìn đồng. Cảnh gia đình Vân Anh thật đáng thương tâm. Bà nội em đã ngoài 60 và luôn đau ốm nhưng vẫn phải chạy ăn từng bữa để nuôi người con trai bị tâm thần cùng 4 đứa cháu đang tuổi ăn, tuổi học. Gạt nước mắt, bà kể: Có với nhau được 3 mụn con nhưng vì chồng bị bệnh bại não không làm được gì, không chịu được cảnh cực khổ, mẹ em đã bỏ đi vào tháng 7/2004. Mấy năm sau bố mẹ ly dị, bố nó đi bước nữa và sinh thêm được một em trai.
Tưởng hạnh phúc được nhen nhóm trong căn nhà nghèo khó khi có bàn tay phụ nữ nhưng mẹ kế của Vân Anh lại khăn gói ra đi. Năm 2009, để kiếm tiền cho mấy chị em ăn học, bố Vân Anh đã phải vào Hà Tĩnh làm thuê nhưng đâu ngờ tai họa lại giáng xuống. Trong một lần đi làm về, bố em đã bị tai nạn giao thông phải điều trị hơn 2 tuần tại Bệnh viện Quân khu 4, xuất viện về nhà với căn bệnh tâm thần.
Bao năm qua, trong căn nhà xiêu vẹo với cảnh bà không chồng, bố không vợ, cháu không mẹ dường như thiếu vắng tiếng cười. Bố em nhiều lúc lên cơn động kinh mang hết quần áo, sách vở của con ra đốt. Không gục ngã trước số phận, 7 năm liền Vân Anh vẫn đạt danh hiệu học sinh giỏi.
Ngoài ra, em còn được giải Nhì học sinh giỏi cấp huyện môn Toán năm lớp 5. So với những bạn bè cùng trang lứa trong xóm 3, xã Quỳnh Hoa, Vân Anh là người duy nhất thi đỗ vào Trường THCS Hồ Xuân Hương (trường năng khiếu cấp 2 của huyện Quỳnh Lưu). Hằng ngày, em phải đạp xe hơn 10 cây số để đến trường cả đi lẫn về nhưng em chưa một ngày nghỉ học. Hôm nào học cả ngày, em thường dậy sớm nấu rồi vắt cơm mang tới trường ăn trưa, chiều tối mịt mới về nhà.
Gia đình em túng thiếu đến nỗi không sắm được chiếc bàn học, Trường Tiểu học Quỳnh Hoa tặng cho chiếc bàn gỗ từ lúc học lớp 2 để mấy chị em học từ đó đến giờ. Những buổi sáng được nghỉ, em thường giúp bà làm việc nhà, ngày chủ nhật lại đạp xe xuống đồng Quỳnh Hậu cách nhà 3 cây số để cắt cỏ cho trâu vì đồng gần nhà nhiều người cắt nên cỏ rất ít. “Khi em còn nhỏ, mẹ em bỏ đi, bà và bố đã nuôi em khôn lớn nên dù đói, dù no em vẫn muốn được ở với bà và bố để sau này lớn lên có thể được phụng dưỡng hai người”, em tâm sự khi tôi hỏi vì sao mẹ có điều kiện muốn được nuôi em khi ly hôn mà em không chịu.
Công việc của Vân Anh những ngày nghỉ
Nói về học trò của mình, thầy Phạm Khắc Vui, giáo viên chủ nhiệm Vân Anh năm lớp 7 cho biết: “Vân Anh là một học sinh ngoan, hiền lành, hiếu thảo được thầy cô, bạn bè yêu mến. Tuy gia đình có nhiều chuyện trắc trở và không có điều kiện để học nhiều như các bạn trong lớp nhưng em vẫn vượt qua để vươn lên học giỏi. Có những buổi trưa ở lại trường, tôi không cầm được nước mắt khi thấy em đi nhặt giấy loại mang về gom góp để bà bán lấy tiền”.
Năm 2011 vừa qua, em vinh dự nhận được học bổng Bạn tôi, người vượt khó đợt 3 của Báo Tuổi trẻ thành phố Hồ Chí Minh. Khi tôi hỏi về ước mơ, đôi mắt em long lanh: Cháu sẽ cố gắng học thật tốt để sau này làm cô giáo!
Duy Ngợi
.