Bắt kẻ 19 năm lẩn trốn trên đất nước Triệu Voi

(Congannghean.vn)-Trung tuần tháng 2/2017, Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm phối hợp với các phòng  nghiệp vụ Công an tỉnh, Trại giam số 3 (Tổng cục VIII - Bộ Công an) và Công an tỉnh Bôlykhămxay (Lào) khám phá thành công Chuyên án C2, truy bắt thành công đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm Lỳ Bá Chày (SN 1975) trú tại xã Mường Lống, huyện Kỳ Sơn về tội danh trốn khỏi nơi giam giữ. 19 năm trở về trước, lợi dụng sơ hở của cán bộ quản giáo, Chày bỏ trốn khỏi trại giam, sau đó vượt biên trái phép sang Lào tham gia vào một tổ chức tội phạm buôn bán vũ khí, ma túy ở “vùng lõm” của nước bạn.

Đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm Lỳ Bá Chày

Trốn trại, gia nhập tổ chức tội phạm mua bán vũ khí, ma túy

Chia sẻ với phóng viên về thành công trong việc bắt giữ đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm Lỳ Bá Chày, Đại úy Phan Minh Lộc, Đội trưởng Đội 4, Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm Công an tỉnh cho biết: Quá trình truy bắt Lỳ Bá Chày, chúng tôi mất nhiều thời gian, công sức nhất. Bởi đây là một đối tượng đặc biệt nguy hiểm, sau khi trốn khỏi nơi giam giữ, y trở thành kẻ mua bán vũ khí và ma túy tại “vùng lõm” của nước CHDCND Lào.

Theo tài liệu của cơ quan Công an, khi còn ở tuổi vị thành niên, Lỳ Bá Chày đã sớm hư hỏng, không chịu chí thú làm ăn mà suốt ngày lông bông cùng đám bạn xấu. Để có tiền tiêu xài, hắn thường xuyên lợi dụng sơ hở của người dân, đột nhập vào nhà trộm cắp tài sản.

Ngày 7/6/1995, chờ thời điểm gia đình ông Hờ Chồng Chớ không ai ở nhà, Chày lẻn vào cuỗm nhiều tài sản có giá trị bao gồm vàng thỏi, bạc nén, vòng đeo tay, đeo cổ và 7 bát thuốc phiện với tổng giá trị hàng chục triệu đồng rồi đem vào rừng cất giấu. Tuy nhiên, đang trên đường đi tiêu thụ thì hắn đã bị lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ.

Năm 1998, Lỳ Bá Chày bị TAND tỉnh Nghệ An tuyên phạt 13 năm tù giam liên quan đến 2 tội danh mua bán trái phép chất ma túy và trộm cắp tài sản, thụ án tại Trại giam số 3 - Bộ Công an.

Trong thời gian thụ án, lúc đầu Lỳ Bá Chày tỏ ra hối lỗi, chấp hành nghiêm nội quy, quy định của trại giam. Thế nhưng, không lâu sau đó, lúc đang lao động sản xuất bên ngoài khuôn viên đơn vị, lợi dụng sơ hở của cán bộ quản giáo, phạm nhân Lỳ Bá Chày đã bỏ trốn khỏi hiện trường lao động tại Đội 2, phân trại số 2, Trại giam số 3 - Bộ Công an. Sau khi sự việc xảy ra, Trại giam số 3 đã triển khai lực lượng chốt chặn truy bắt nhưng không có kết quả.

Ngày 31/8/2009, Cục V26 Bộ Công an (nay là Tổng cục VIII - Bộ Công an) quyết định xác lập Chuyên án mang bí số C2, huy động lực lượng, phương tiện tổ chức xác minh, truy bắt đối tượng.

Sa lưới sau 19 năm lẩn trốn

Tháng 8/2016, thực hiện chương trình công tác năm 2016 của Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm, Công an tỉnh Nghệ An về việc xác minh truy bắt các đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm, trốn lâu năm, trốn ra nước ngoài và thực hiện Quy chế phối hợp số 48 ngày 17/1/2013 giữa Công an tỉnh Nghệ An với các đơn vị trại giam đóng quân trên địa bàn tỉnh, Phòng đã xây dựng kế hoạch xác minh tại nước Lào nhằm truy bắt đối tượng Lỳ Bá Chày.

Thông qua các biện pháp nghiệp vụ, các trinh sát Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm xác định: Sau khi trốn khỏi trại giam, Lỳ Bá Chày đã vượt biên sang Lào nhằm tránh sự truy bắt của cơ quan chức năng. Điều đáng nói, y chọn nơi ẩn náu là bản Thông My Xay, một bản heo hút của huyện Viêng Thoong, tỉnh Bôlykhămxay (Lào). Đây là địa bàn hết sức nguy hiểm, phức tạp về ANTT, với sự hoạt động của nhiều nhóm tội phạm dọc khu vực biên giới Việt - Lào. Tại đây, Chày lấy vợ, sinh được 5 người con, nhập quốc tịch Lào và thay tên đổi họ thành Xịa May Lỳ. Với bản tính lưu manh sẵn có, Chày từng bước gây dựng được “số má” trong giới tội phạm buôn bán ma túy, vũ khí ở đây khi cầm đầu 1 băng nhóm chuyên trang bị vũ khí “nóng” từ Lào xâm nhập vào khu vực biên giới Việt Nam với mục đích đổi lấy gạo, muối, lương thực thực phẩm và thuốc phiện nhằm cung cấp cho đồng bọn.

Lúc này, Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm vẫn tiếp tục phối hợp với Trại giam số 3 cùng các đơn vị nghiệp vụ mở nhiều đợt truy bắt đối tượng Lỳ Bá Chày nhưng đều không thành công. Thậm chí, đầu năm 2000, Chày đã 2 lần bị phát hiện ở chợ biên giới nhưng cả 2 lần y đều nhanh chân tẩu thoát. Trong đó phải kể đến có lần bị truy đuổi gắt gao, trên đường bỏ chạy cùng đồng bọn, Chày đã liều lĩnh ném lựu đạn vào lực lượng chức năng để “mở đường máu”. Khi phát hiện lựu đạn không nổ, hắn chạy ngược trở lại, lấy lựu đạn rút chốt ném tiếp lần thứ 2 rồi tiếp tục chạy vào rừng trốn thoát.

Từ sau lần đó, mặc dù lực lượng chức năng đã tổ chức thêm hàng chục lần bám địa bàn huyện biên giới Kỳ Sơn truy lùng nhưng Chày vẫn “bặt vô âm tín”. Sau một thời gian dài dày công xác minh, truy lùng, cuối tháng 10/2016, Phòng đã xác định được chính xác địa điểm nơi Chày đang ẩn náu tại Lào.

Được sự nhất trí của lãnh đạo Bộ Công an, Ban chuyên án cử 1 tổ công tác gồm 5 đồng chí, do Đại tá Trần Văn Minh, Trưởng phòng và Đại tá Trần Văn Trường, Phó Giám thị Trại giam số 3 dẫn đầu sang Lào, phối hợp với Công an tỉnh Bôlykhămxay truy bắt kẻ trốn trại. Không thể kể hết những vất vả, khó khăn mà đoàn gặp phải trong quá trình truy bắt kẻ trốn trại Lỳ Bá Chày. Bản Thông My Xay là vùng lõm phức tạp về ANTT, cách xa trung tâm thị trấn Viêng Thoong gần 200 km, chủ yếu là đồng bào Mông sinh sống. Để bắt chính xác đối tượng, Tổ công tác đã phải bí mật vào tận nơi để nhận diện, đồng thời, tìm hiểu về cuộc sống, quy luật sinh hoạt của Chày để lên phương án bắt giữ.

Bằng các biện pháp nghiệp vụ sắc bén, sau hơn 1 tháng lăn lộn trên đất nước Triệu Voi, Ban chuyên án đã có đủ cơ sở để khẳng định Xịa May Lỳ chính là đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm Lỳ Bá Chày. Sau đó, Tổ công tác quyết định bàn giao hồ sơ lại cho Công an tỉnh bạn để chờ thời cơ thuận lợi bắt giữ đối tượng, bởi nếu tiến hành bắt ngay tại bản Thông My Xay sẽ không đảm bảo an toàn.

Đến ngày 14/2, khi Lỳ Bá Chày vừa xuất hiện 1 mình ở trung tâm huyện Viêng Thoong, nhận định thời cơ phá án đã đến, Tổ công tác Công an tỉnh Bôlykhămxay (Lào) ập đến khống chế vây bắt đối tượng Lỳ Bá Chày. Một ngày sau, các đơn vị liên quan phối hợp cùng Đồn Biên phòng cửa khẩu Cầu Treo (Hà Tĩnh), Công an tỉnh Bôlykhămxay (Lào) tổ chức di lý đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm Lỳ Bá Chày từ Lào về Nghệ An an toàn.

Qua đấu tranh, bước đầu, đối tượng hết sức ngoan cố, chỉ giao tiếp bằng tiếng Lào và một mực khẳng định mình không phải là Lỳ Bá Chày mà tên là Xịa May Lỳ. Tuy nhiên, trước những bằng chứng mà điều tra viên đưa ra, đặc biệt là đặc điểm nhận dạng gồm 1 vết sẹo trên đầu và 1 vết sẹo bên gò má, cuối cùng, Chày mới chịu cúi đầu nhận tội.

Hiện, Phòng Cảnh sát Truy nã tội phạm đã bàn giao đối tượng cho Trại giam số 3 tiếp tục điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Chiều 17/2, tại Hội nghị tổng kết thực hiện Quy chế phối hợp số 48/QCPH về đảm bảo ANTT giữa Công an Nghệ An với Trại giam số 3 và Trại giam số 6, Đại tá Phan Đình Thành, Giám thị Trại giam số 3 đã tặng hoa, biểu dương và khen thưởng các đơn vị tham gia phối hợp truy bắt đối tượng Lỳ Bá Chày.