Tỉnh ta có tuyến biên giới đất liền dài 419 km giáp với nước bạn Lào, tuyến bờ biển dài 82km; có 2 cửa khẩu quốc tế (Nậm Cắn và Cửa Lò); 1 cửa khẩu chính (Thanh Thủy); 3 cửa khẩu phụ (Tam Hợp, Cao Vều, Thông Thụ) và nhiều đường qua lại biên giới, nhiều cửa sông, cửa lạch thông vào đất liền. Nghệ An là trung tâm giao lưu thương mại, du lịch giữa hai miền Nam - Bắc và các nước trong khu vực.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới và quản lý các hoạt động tại các cửa khẩu, trong thời gian qua, lực lượng Hải quan - Bộ đội Biên phòng đã phối hợp chặt chẽ tạo điều kiện hỗ trợ giúp đỡ lẫn nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới, trật tự an toàn xã hội, quản lý xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu, phòng chống các loại tội phạm.
Có thể kể ra đây một số ví dụ điển hình về công tác phối hợp hoạt động giữa lực lượng Hải quan và BĐBP trong những năm qua:
Vào ngày 3/12/2011, Đồn biên phòng Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn phối hợp với Chi cục Hải quan Cửa khẩu Nậm Cắn phát hiện, bắt giữ ô tô mang biển kiểm soát 37C-010.62 do Trần Văn Kế (trú tại xã Hiến Sơn, huyện Đô Lương) điều khiển có hành vi buôn lậu 16 con trâu, bò qua biên giới; ngày 19/7/2011, tại khu vực kiểm soát phương tiện Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn, trong khi thực hiện nhiệm vụ tại Cửa khẩu Nậm Cắn, lực lượng Hải quan phối hợp với Bộ đội Biên phòng đã tiến hành kiểm tra xe ô tô chở khách do ông Ngô Sỹ Thuận (trú tại xóm 5, xã Diễn Tháp, huyện Diễn Châu) điều khiển chở 48.300 băng đĩa (420kg) không khai báo;
Ngày 31/10/2010, lực lượng của phòng PCTPMT Bộ đội Biên phòng tỉnh, Đồn Biên phòng 517 phối hợp với lực lượng kiểm soát phòng chống ma túy của Hải quan Nghệ An phá chuyên án “307L” bắt quả tang đối tượng Thò Già Hùa, cư trú tại xã Tri Lễ, huyện Quế Phong, thu 1 bánh hêrôin, triệt phá đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào qua địa bàn biên giới vào xã nội địa tiêu thụ.
BĐBP và Hải quan Nghệ An phối hợp hoạt động trên biển
Ở tỉnh ta, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ các đơn vị giữa 2 lực lượng đã thống nhất và ký kết phối hợp với nhau trong công tác, như: Chi cục Hải quan Cửa khẩu cảng với Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Cửa Lò - Bến Thuỷ; Đội Kiểm soát Hải quan số 1 và 2 phối hợp với Đồn Biên phòng 144, 148, Hải đội 2 và các Đồn Biên phòng tuyến biên giới bộ; Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn phối hợp với các Đồn Biên phòng Cửa khẩu Nậm Cắn, 527, 531, 543 và 551; Chi cục Hải quan Vinh phối hợp với các Đồn Biên phòng 557 và 561; Đội Kiểm soát phòng chống ma tuý phối hợp với Phòng Phòng chống tội phạm ma tuý và các Đồn Biên phòng trên các tuyến biên giới tỉnh Nghệ An.
Trong 10 năm qua, hai lực lượng đã phối hợp tuần tra, kiểm soát bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới, vùng biển được 93 đợt, 681 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia. Trong đó phối hợp tuần tra trên biên giới 69 đợt, 499 lượt cán bộ chiến sĩ, trên biển 24 đợt, 182 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia.
Trên tuyến cửa khẩu biên giới bộ hai bên đã phối hợp làm thủ tục xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu, kiểm tra, kiểm soát, giám sát lưu thông qua cửa khẩu cho hơn 252.631 lượt hành khách xuất nhập cảnh, 370.330 lượt người xuất nhập cảnh vùng biên giới, cho 140.796 chuyến phương tiện và 152.855 lượt nhân viên phương tiện xuất, nhập cảnh và 190.815 tấn hàng các loại; 438.067m3 gỗ, 32.656 sợi song mây, 1.265 bộ linh kiện xe mô tô hàng nhập khẩu; 202.230 tấn hàng các loại, 181 máy móc các loại hàng xuất khẩu; 115 tấn động vật và 85 ôtô hàng tạm nhập tái xuất.
Tại tuyến cảng biển, hai bên đã phối hợp làm thủ tục xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu, kiểm tra, kiểm soát cho hơn 1.722 lượt chuyến phương tiện, 29.335 lượt thuyền viên nhập cảnh, nhập chuyển cảng; 2.224 lượt chuyến phương tiện, 29.593 lượt thuyền viên xuất cảnh, xuất chuyển cảng và 1.075.286 tấn hàng hoá các loại nhập khẩu, 3.661.373 tấn hàng các loại xuất khẩu qua Cửa khẩu cảng biển. Hai bên đã phối hợp phát hiện, bắt giữ và xử lý 84 vụ liên quan đến hoạt động xuất nhập cảnh, an ninh trật tự khu vực cảng biển góp phần đảm bảo an ninh trật tự địa bàn.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Hải quan và Biên phòng đã phối hợp phát hiện, bắt giữ và xử lý 142 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá; buôn lậu, vận chuyển trái phép các chất ma túy, vũ khí, chất nổ, tài liệu cấm, văn hóa phẩm qua biên giới. Cùng với đó đã kết hợp tuyên truyền những chính sách mới về quản lý xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu trong quá trình làm thủ tục cho hơn 29.000 lượt thuyền viên và hơn 775.000 lượt hành khách xuất nhập cảnh tại các Cửa khẩu.
Không những phối hợp nhịp nhàng và hiệu quả trong công tác cửa khẩu, phòng chống tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại, hai lực lượng còn phối hợp, giúp đỡ lẫn nhau trong công tác tìm kiếm cứu nạn. Đó là tàu HQ25 của Hải quan trong khi làm nhiệm vụ chống buôn lậu đã bị đâm vào đá ngầm ở khu vực Hòn Khơi, toạ độ 18o 51’ N-1050 46 E.
Nhận được tín hiệu cấp cứu, Hải quan và Biên phòng đã phối hợp triển khai lực lượng, phương tiện kịp thời bằng mọi biện pháp ổn định mớn nước cho tàu HQ25, đưa tàu HQ25 về cảng Bến Thuỷ, đảm bảo an toàn cho người và phương tiện.
Lê Thạch
.